Bajerze

Stan obecny

Własność Bractwa Kapłańskiego św. Piusa X, tzw. Lefebrystów, oraz Towarzystwa Apostolskich Pomocnic.

Historia

Pałac z końca XIX w.
Wieś od 1523 r. w posiadaniu Bajerskich, wzmiankowana w 1789 r. jako folwark i dwór z karczmą, należące do majątku Bolumin. Z miejscowością związany jest też Mikołaj z Bajerza (Bajerski), członek Związku Pruskiego od 1450 r., później starosta w Radzyniu Chełmińskim, który bronił w 1456 r. tamtejszego zamku, gdzie w czasie wojny 13-letniej schroniła się szlachta chełmińska wierna Polsce.
Pierwszym właścicielem pałacu był Ernst Antal. W okresie międzywojennym (1921-1939 r.) właścicielem był Henryk Hoffman, członek wolnomularstwa.
W 1945 r. pałac przeszedł na własność Skarbu Państwa Polskiego. Podczas wyzwalania uległ poważnej dewastacji.
Po wojnie w pałacu mieściła się szkoła dla dziewcząt, potem szkoła rolnicza, a następnie Spółdzielnia Kółek Rolniczych.

W 1992 r. władze gminy podarowały obiekt Towarzystwu Apostolskich Pomocnic. W 1997 r., po beatyfikacji cygańskiego męczennika Zefiryna Giméneza Malla (żył w latach 1861- 1936), nazwę zmieniono na Towarzystwo Błogosławionego Zefiryna. Jego imię nosi urządzony w pałacu Dom Rekolekcyjny. Jest tu też kaplica pw. Chrystusa Króla. Pieczę nad pałacem sprawuje ks. Wiktor Edward Wesołek, który w przeszłości pełnił funkcję krajowego duszpasterza Romów.
Dziś ks. Wesołek należy do Bractwa Kapłańskiego św. Piusa X nazywanego potocznie Lefebrystami. Bractwo założył w 1969 r. arcybiskup Marcele Lefebre. Za wyświęcenie przez Lefebre'a bez zgody papieża Jana Pawła II czterech biskupów, na ten odłam Kościoła katolickiego nałożono ekskomunikę. Zdjął ją dopiero papież Benedykt XVI .
.

Opis

Pałac eklektyczny, zbudowany z cegły na planie nieregularnym, dwuskrzydłowy, dwukondygnacyjny z trzykondygnacyjną wieżą w części północnej, przylegającą do skrzydła niższego. Posiada dwie parterowe przybudówki, z których południową pokrywa duży taras.
Dachy pałacu są czterospadowe, kryte łupkiem i blachą.

Park

Park krajobrazowy z 1 poł. XIX w. o pow. 3,4ha. Stary drzewostan reprezentują popularne parkowe gatunki: jesiony wyniosłe, dęby szypułkowe, lipy, buki i wiązy. Rośnie tu też wiele okazów o rozmiarach zbliżonych do pomnikowych.

Inne

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011