Gostomia

Stan obecny

Dom i park w dobrym stanie (remont zakończono w 2006). Obiekt zamieszkany, dostępny z zewnątrz za przyzwoleniem, słabo widoczny z większej odległości.

Historia

Historia dworu sięga XIV wieku. W tamtym okresie wznosił się dwór obronny, strzegący brodu nad Pilicą. Nie ma jednak pewności co do dokładnej lokalizacji obiektu. Zachowane piwnice mogą powodować tylko przypuszczenia. Dwór należał do rodu Gostomskich wojewodów mazowieckich. W połowie XIX wieku pałac przechodzi w posiadanie rodziny Jackowskich, którzy gruntowanie przebudowują zastany dwór. Budynek urasta do rangi pałacu o stylu eklektycznym. Następną zmianę przyniosły lata między wojenne kiedy to za sprawą nowych właścicieli rodziny Grabowskich pałac przeszedł następną przebudowę. Nowością było dobudowanie nowych części w stylu koszarowym. Lata powojenne przyniosły aż do 1993 roku powolną i systematyczną dewastację. Pałac wraz z parkiem był w tym czasie użytkowany przez Państwowe Gospodarstwo Rybne. W 1995 roku majątek znów trafił w posiadanie właścicieli prywatnych. Ci podnieśli zabytek z ruiny i przywrócili mu historyczny charakter.

Opis

Pałac murowany z cegły i otynkowany, podpiwniczony w części parterowy w części piętrowy, o mieszkalnym poddaszu, przekrytym dachem spadowym o połaciach z blachy z lukarnami. Korpus zasadniczy posadowiony na planie prostokąta, do niego dobudowane nowe części. Część parterowa o elewacji 9 osiowej z umieszczonym centralnie 3 osiowym ryzalitem w części parterowej półokrągłym, w części piętra z tarasem umieszczonym przed wystawką zwieńczoną szczytem o falistym zamknięciu. Analogiczne faliste szczyty wieńczą lukarny. Dwa wejścia po środku skrzydeł bocznych obudowane dwukolumnowymi gankami toskańskimi. Do korpusu dobudowany piętrowy pawilon przekryty dachem o spadowych połaciach. Całość utrzymana w duchu neorenesansu i baroku.

Park

W parku zachował się starodrzew wraz z egzotycznymi przykładami drzew. Park krajobrazowy o urozmaiconej rzeźbie terenu (posadowiony jest na wzgórzu morenowym), ze stawami połączonymi z rzeką Pilicą. Park skomunikowany jest alejami obsadzonymi rzędowo lipami, grabami, wiązami. Część romantyczna z rozbudowanym systemem wodnym do której prowadzi aleja lipowa z dwoma modrzewiami. Na terenie całego parku pozostałości po małej architekturze.

Inne

zdjęcie z 1980 roku - W.Czerniewski
zdjęcia z 1990 roku - J. Studziński