Samotwór

Stan obecny

Własność prywatna.
Usługi konferencyjno-gastronomiczne z ekskluzywnymi pokojami gościnnymi

Historia

Pałac Alexandrów, do 1945 roku Schloss Romberg ? początek klasycyzmu w architekturze na Dolnym Śląsku.

Dzisiejszy Pałac Alexandrów w Samotworze został wybudowany w latach 1776-1781 przez Carla Gottharda Langhansa ( architekta m.i. Bramy Brandenburskiej w Berlinie) na skarpie przy rzece Bystrzyca przy zachodniej granicy Wrocławia i zalicza się do najlepiej zachowanych, nie sakralnych budowli tegoż budowniczego pochodzącego z Dolnego Śląska. Langhans zrealizował tu pełen program przestrzenny i architektoniczny wiejskiej rezydencji nowego typu, zainspirowany nowymi ideami artystycznymi sztuki angielskiego palladianizmu i francuskiego neoklasycyzmu, ale też miejscową, śląską tradycją budownictwa dworów wiejskich.
Głównym pomieszczeniem Belle Etage jest owalny salon, który jest pierwszym znanym nam, tak charakterystycznym dla późniejszej twórczości Langhansa typem wnętrza utworzonego z przenikających się figur owalu z prostokątnymi wnękami ujętymi jońskimi kolumnami.
Bogata dekoracja owalnego salonu, a także zewnętrznych elewacji pałacu, była dziełem współpracującego z Langhansem wrocławskiego sztukatora Johanna Petera Echtlera.

Pałac był w posiadaniu rodzin von Sauerma i von Zedlitz-Trütschler, a od 1846 roku rodziny von Richthofen. Po przebudowie w latach 1919/20 roku do końca II Wojny Światowej pałac był własnością rodziny Jesdinskich.

Od 1946 roku pałac wraz z folwarkiem był częścią Wrocławskiej Akademii Rolniczej. Zakupiony w 1996 roku przez osobę prywatną pałac stał jedenaście lat pusty i niszczał.

Nowi właściciele Aleksandra i Alexander Watin przeprowadzili w latach 2008-2010 generalny remont przywracając pałacowi stare piękno, zachowając i odnawiając jak najwięcej oryginalnych elementów mimo braku historycznej dokumentacji.

Dzięki pasji, zaangażowaniu i marzeniom nowych właścicieli dzisiejszy Pałac Alexandrów stał się nową perlą sztuki klasycystycznej architektury na Dolnym Śląsku. W pałacu działa dziś centrum gastronomiczno - konferencyjne wraz z pokojami gościnnymi.

tekst: Alexander Watin 2010

Opis

Budynek klasycystyczny, wzniesiony na planie prostokąta, murowany z cegły i otynkowany, dwutraktowy, trzykondygnacyjny, przekryty dachem mansardowym z lukarnami, kryty częściowo dachówką, częściowo papą.
Główna elewacja zwrócona jest na południowy-wschód w stronę folwarku. Na osiach dłuższych elewacji znajdują się płytkie, trójosiowe portyki ryzalitowi o czterech kolumnach wgłębionych podtrzymujących belkowanie i tympanon z kartuszami herbowymi hrabiego Karla Moritza von Zedlitz-Trützscheler od frontu, a od ogrodu Gottloba Albrechta von Saürma. Całość ogólnej kompozycji architektonicznej nawiązuje do wzorów palladiańskich i angielskich. Między oknami pierwszego i drugiego piętra w elewacji frontowej znajdują się prostokątne płyciny z laurowymi festonami i panopliami. Nad głównym wejściem znajduje się stiukowa dekoracja w postaci głowy lwa, wyżej natomiast półkoliste nadświetlne. Wejściem w elewacji ogrodowej ozdabia stiukowa supraporta ze scenami mitologicznymi, przedstawiającymi czyny Herkulesa. We wnętrzu, w północnej części budynku zachował się owalny salon jońskimi kolumnami dźwigającymi belkowanie i płaską kopułę. Jego ściany zdobi bogata klasycystyczna sztukateria przypuszczalnie autorstwa Hansa Petera Echtlera z Wrocławia. Medaliony i supraporty ukazują personifikacje m.in.: Siły, Wierności, Męstwa, Zdrowia, Pokoju oraz sceny symboliczne. W salonie zachował się także neoklasycystyczny kominek z 1919 r. oraz XVIII-wieczna podłoga, mozaika drewniana. W pozostałych pomieszczeniach znajdują się sklepienia z fasetami ze stiukowymi rozetami.

Park

Po północno-zachodniej stronie pałacu rozciąga się park w stylu angielskim o powierzchni ok. 3 ha, założony pod koniec XVIII w., ale również ze znacznie starszym drzewostanem.