Strzyżów

Historia

Pałac z 1836 roku.

Na podstawie wykopalisk archeologicznych stwierdzono ze początki osady należy datować na IX w. n.e. W XII i XIII w. znajdowała się tu obronna strażnica, po której pozostał stożkowaty nasyp ziemny. Pierwszy znany, pochodzący z 1376 r. dokument, wspomina o nadaniu wsi przez księcia halickiego Jerzego Daniłowicza, prawosławnemu biskupstwu chełmskiemu. Prawdopodobnie Władysław Jagiełło nie uznał tego nadania (niektórzy kwestionują autentyczność dokumentu), gdyż wieś pozostała własnością królewską.
Dopiero w roku 1462 wieś przeszła w prywatne ręce. Król Kazimierz Jagiellończyk nadał Strzyżów Janowi Łaźniewskiemu. Nie wiadomo jak długo wieś pozostawała w rękach rodu Łaźniewskich. Są o nich wzmianki jeszcze w XVI w., później prawdopodobnie na drodze koligacji rodzinnych, wieś trafiła w ręce rodu Pociejów.
W pierwszej połowie XVIII wieku właścicielem Strzyżowa był starosta wołkowyski Antoni Pociej. Wieś jako wiano otrzymała jego córka Ludwika Honorata, od około 1740 roku zamężna z księciem Stanisławem Lubomirskim, wojewodą bracławskim, a później kijowskim. W latach 1762-1786 zbudowano tu murowany, dwukondygnacyjny pałac, który zachował się do dnia dzisiejszego. Późnobarokowy pałac z XVIII wieku.
Zbudowany w latach 1762-1786 przez księstwo Ludwikę Honoratę (z rodu Pociejów) oraz Stanisława Lubomirskich. Budynek po pożarze, przebudowany w 1836 roku przez rodzinę Ożarowskich. Po obu stronach pałacu stoją pawilony z drugiej połowy XVIII wieku, zachodni pełnił funkcję pałacowej kaplicy, wschodni służył jako lamus.
Po zakończeniu II wojny światowej pałac był siedzibą Wojsk Ochrony Pogranicza. Od początku lat 60., aż do dnia dzisiejszego, w pałacu mieści się biuro Cukrowni Strzyżów W 1896 roku od Skarżyńskich majątek strzyżowski z istniejącą od dawna gorzelnią zakupił Edward Chrzanowski z Moroczyna. Z jego inicjatywy w 1899 roku zbudowano cukrownię, która w latach trzydziestych XX wieku wykupiła na licytacji dobra dworskie, z przeznaczeniem na siedzibę dyrekcji i mieszkania dla fachowców. Zespół pałacowy w dobrym stanie. Obiekty należą do Cukrowni.

tekst: Mariusz Dolhan 2011

Opis

Na tympanonie pałacu herby: lis, stary koń. Częściowo przekształcony.

Park

Z dawnego parku, założonego w końcu XVIII w. zachowała się jedynie resztka drzewostanu. Częścią założenia krajobrazowego jest także duży staw znajdujący się obecnie w centrum wsi oraz wiodąca do pałacu aleja kasztanowa.

Inne

Oficyna, pawilony oraz budynki gospodarcze z XIX w.