Gogolinek

Stan obecny

Własność prywatna.

Historia

Dwór z XIX w.
Na pocz. XVII w. wieś należała do Jakuba i Adama Rychłowskich. Wdową po Adamie była Jadwiga z Regulskich, która postanowiła przekazać majątek Bydgoskiemu Kolegium Jezuitów, zastrzegając prawa do posagu dla siostry Doroty i siostrzenic: Katarzyny i Doroty Drwalewskich. Przeciwko tej darowiźnie protestował Jakub Rychłowski. W 1620 r. właścicielem części wsi był Sędziwój Chrząstowski, żonaty z córką Jakuba, Anną. Fakt przekazania majątku dokonał się przed 1623 r. W podzięce ks. Stanisław Sokołowius i superior ks. Stanisław Staręski zobowiązali się odprawiać msze za dusze jej i jej męża. Prawdopodobnie majątek był w rękach zakonu aż do zaborów. Później przeszedł pod panowanie pruskie. We wsi utworzono kilka tzw. gospodarstw większych, inaczej posiadłości, na których budynki siedzib właścicieli z definicji mogłyby być "dworem". Niestety nie posiadamy danych dot. areału tych gospodarstw i możemy jedynie założyć, że przekraczał on 50 ha. Dane statystyczne dot. powierzchni znajdujemy dopiero w Księdze Adresowej z 1930 r. Właściciele największych gospodarstw z tego okresu to Teofil Świetlik (71 ha) i Władysław Świetlik (69 ha). W 1930 r. wieś miała 209 m-ców. Był tu także kowal K. Pimper, krawiec G. Czymek, szewc P. Berg oraz karczma A. Reipa. W okresie zaborów i w latach 1939-42 wieś nazywała się Gogolinke, a w latach 1942-45 Golingen. Po 2. wojnie światowej gospodarstwa prawdopodobnie pozostawiono właścicielom.
Źródła:
Teki Dworzaczka (Regesty) Biblioteki Kórnickiej P.A.N.;
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich... 1880-1902;
Wikipedia.de
Księga Adresowa Polski, 1930.
Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Budynki mieszkalne właścicieli ziemskich w Gogolinku nie zyskały cech znacznych siedzib i z reguły nie przypominają okazałych rezydencji pańskich. Największe gospodarstwa zlokalizowane były przy głównej ulicy wsi. Domy które z definicji mogłyby stanowić "dwór" są typowymi budynkami wiejskimi. Głównie parterowe, nakryte dwuspadowymi dachami, z facjatkami albo trójkątnymi wystawkami nad wejściem. Niewielkie cechy stylowe w postaci gzymsów i boniowania zachowały się na niektórych zabudowaniach gospodarczych.

Park

Pozostałości ogrodów z k. XIX / XX w. Przy jednym z nich zaniedbany staw.

Inne

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011