Słupy

Stan obecny

Własność ANR, w dzierżawie GR \\\"Wrzos\\\"

Historia

Pałac z przeł. XVIII i XIX w.
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z XIII w. Jako właściciele wymieniani są: Drogomir (syn Piotra) ze Słupów (1233 r.) oraz Mikołaj ze Słupów (1399 r.). Na przestrzeni wieków wieś należała do Stoliskich, Słupskich, Rozdrażewskich (XVII w.), Rembowskich, Grabskich (1 poł. XVIII w.). Następnie wieś była krótko w rękach Mikołaja Kościeleckiego a dalej Podlewskich, Sadowskich, Czapskich oraz Żółtowskich, którzy gospodarzyli tu w latach 1879-1939. W końcu XIX w. dobudowali oni do budynku dworu parterowe skrzydła. Majątek dynamicznie się rozwijał, istniała tu cegielnia, młyn, gorzelnia parowa i fabryka serów. Oprócz tego prowadzono wyspecjalizowaną hodowlę bydła holenderskiego. Po wojnie majątek przejął Skarb Państwa Polskiego, budynek dworu m.in. był siedzibą miejscowej szkoły. Po 1990 r. właścicielem została Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa, która wydzierżawiła gospodarstwo PPH \\\\\\\\\\\\\\\"Wrzos\\\\\\\\\\\\\\\".

Opis

Pałac późnoklasycystyczny. Budynek wzniesiony na planie wydłużonego prostokąta, piętrowy z parterowymi skrzydłami. Część środkową fasady zdobi nieznaczny ryzalit zawierający portyk filarowy podtrzymujący balkon. Dwór nakryty jest dwuspadowymi dachami, pod którymi mieszczą się użytkowe poddasza. W elewacji ogrodowej znajduje się obszerny balkon wsparty na kolumnach oraz taras ze schodami.

Park

Park z końca XIX w. o pow. 3,2 ha. Dawny układ komunikacyjny parku jest zatarty. Nadal rosną tu cenne okazy drzew w wieku około 150 lat. Są to m.in. buki pospolite, kasztanowce białe, jesiony wyniosłe, klony pospolite oraz lipy drobnolistne. Bujny podszyt parkowy reprezentowany jest głównie przez leszczynę pospolitą, bzy czarne, czy też trzmielinę pospolitą. Ciekawą częścią parku jest jego północna część, w której znajduje się stawek oraz zbocze łagodnie opadające w stronę rzeczki, na którym rosną wierzby białe, robinie akacjowe, olchy czarne, graby pospolite oraz brzozy brodawkowate. Na terenie parku rośnie kilka pomników przyrody: dwie topole białe o obw. w pierśnicy 310 i 410cm, pięć jesionów wyniosłych o obw. od 270 do 320cm, lipa drobnolistna o obw. 310cm, dwuwierzchołkowa lipa szerokolistna o obw. 130/135cm oraz lipa szerokolistna trójwierzchołkowa o obwodach pni 160/146/136cm.

Inne

Zabudowania gospodarcze.

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011