Okalewo

Stan obecny

Pałac mieści bibliotekę, jest również zamieszkany.

Historia

Wieś Okalewo po raz pierwszy wzmiankowana była w dokumencie z 1379 roku. W roku 1425 właścicielem tej wsi był niejaki Bronisz. W początkach XVI w. dobra Okalewo należały do rodziny Sierpskich. W kolejnych wiekach wraz z działami majątkowymi wieś zmieniała właścicieli. Dziedziczyli ją m.in. Piwowie, Rokitniccy, Podoscy. Najprawdopodobniej około połowy XVIII w. za czasów Podoskich wybudowano w Okalewie pierwszy dwór jednak pozostało po nim bardzo niewiele śladów. W 1781 roku dobra Okalewskie zakupione zostały przez rodzinę Chełmickich herbu Nałęcz. W rękach tej rodziny pozostały aż do czasów II Wojny Światowej. Generalnie rzecz biorąc przez okres XIX i XX w. były to jedne z większych dóbr w ziemi dobrzyńskiej. W 1800 roku Mikołaj Chełmicki wybudował w Okalewie do dziś istniejący pałac. Projekt zamówiony został u Hilarego Szpilowskiego. W drugiej połowie XIX w. wybudowano m.in. gorzelnię, młyn parowy i tartak. Ponadto Okalewo znane było z hodowli koni arabskich. W 1939 roku dobra zostały przejęte przez Niemców. W 1945 roku dokonano parcelacji gruntów majątku. Dziś w pałacu mieści się biblioteka oraz mieszkania.

Opis

Klasycystyczny pałac wybudowany w 1800 roku według projektu Hilarego Szpilowskiego. Założony jest na planie wydłużonego prostokąta. Posiada środkowy ryzalit na osi fasady oraz dwa skrajne ryzality. Pałac jest murowany, postawiony na kamiennym fundamencie. Całość jest dwupiętrowa, przykryta wielospadowym dachem krytym blachą. Do symetrycznej bryły budynku dobudowana jest przybudówka zespolona z pałacem dachem oraz detalem architektonicznym. Elewacja frontowa pałacu pełni funkcję reprezentacyjną. Jej zasadnicza część jest dziewięcioosiowa z centralnie umieszczonym portykiem filarowo-kolumnowym zwieńczonym trójkątnym naczółkiem. Dodatkowo na rogach głównego budynku zastosowano pseudoryzality. Z kolei okna obwiedzione zostały opaskami. Elewacja ogrodowa jest siedmioosiowa. W zasadzie brakuje na niej zdobień. Ponadto na tej elewacji znajdują się dwa ryzality w narożnikach budynku. Elewacja szczytowa skierowana na południe posiada prosty pięcioosiowy układ. Przeciwległa elewacja miała układ podobny, który jednak został zaburzony przez dobudowanie budynku gospodarczego do pałacu.

Oryginalny projekt przestrzenny wnętrz jest ciężki do odtworzenia w związku z kilkoma przebudowami. W dzisiejszych czasach za przedsionkiem frontowym znajduje się duża sień ze schodami prowadzącymi na piętro. Wnętrze jest dwutraktowe a pokoje znajdują się w układzie amfiladowym.

Park

Powstał na przełomie XVIII i XIX w. czyli równolegle z budową budynku pałacowego. Pałac znajduje się w centrum założenia parkowego. Za budynkiem na osi widokowej umieszczony jest staw. Park uległ wielu przekształceniom ale jego układ jest cały czas dość czytelny.


tekst: Redaktor Druga Połowa 2011

Inne

Murowana kaplica z 1846 roku, rozbudowana w 1980 roku. Murowany czworak z 2. poł. XIX w. oraz murowana gorzelnia z końca XIX w. W czworaku znajduje się dom mieszkalny i sklep. Kaplica wykorzystywana jest jako kościół parafialny pod wezwaniem Matki Bożej Szkaplerznej.