Mała Klonia

Stan obecny

Mieszkania prywatne

Historia

3 dwory z 2 poł. XIX w.
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1520 r., gdy wymieniano ją jako dobra rycerskie i włościańskie. W 1781 r. Mała Klonia należała do C. Pruszczyńskiego, a w 1791 r. do A. Prądzyńskiego. Przed 1865 r. rozparcelowano ją na 3 majątki i sprzedano kolonistom niemieckim. Pierwszy dwór powstał około 1860 r. Jego właścicielem w 1865 roku był Albert Wolf, w latach 1880-1904 rodzina Naufeld, a od 1926 r. rodzina Thiede. Znajduje się on w centrum wsi. Drugi dwór, znajdujący się w płd. części wsi, przy drodze do stacji kolejowej Mała Klonia powstawał etapami. Pod koniec XIX w. Julius Gerth zbudował niewielki dwór (dom mieszkalny), który między rokiem 1920-1930 został częściowo włączony (fundamenty i piwnice) do nowego dworu, jako jego wschodnia część. Dwór trzeci znajduje się nieopodal skrzyżowania dróg do Wilkowa i Kamienicy oraz Wielkiej Kloni. Wzniesiony został ok. 1860 r. przez Juliusa Schoenefelda. Od 1929 r. do końca 2 wojny światowej był własnością rodziny Krüger. Po zakończeniu wojny wszystkie majątki zostały znacjonalizowane. Przechodziły różne koleje losu, a obecnie pełnią funkcje mieszkalne.

Opis

Dwór pierwszy
Budynek o skromnych cechach klasycystycznych. Prezentuje typ wiejskiej rezydencji o niewyszukanej formie zewnętrznej, zbliżonej do budownictwa miejskiego z 1 poł. XIX w. Elewacją frontową zwrócony jest ku drodze. Jest to budynek parterowy wzniesiony na rzucie prostokąta, z użytkowym poddaszem (dwa pokoje na szczytach) oraz częściowym podpiwniczeniem -pod pomieszczeniem kuchni i dolnego hallu frontowego oraz w części płd.-zach. Wewnątrz jest dwutraktowy z frontowym ryzalitem na osi elewacji zachodniej. Nakryty dachem dwuspadowym. Od frontu znajduje się kryta dwuspadowym daszkiem wystawka. Przed frontową elewacją zaplanowany został niewielki ogród. Za dworem rozciąga się podwórze folwarczne, w którego północnej pierzei zachowała się chlewnia z 1895 r. i kuchnia z około 1904 r. Od str. płd.-zach. dworu stronie znajduje się staw z rosnącymi nad nim wierzbami.
Dwór drugi
Budynek wzniesiony na planie litery "T". Składa się z korpusu głównego i skrzydła zach. Jest parterowy, podpiwniczony, z mansardowym dachem mieszczącym mieszkalne poddasze w dolnej kondygnacji mansardy. Korpus główny ma kształt prostokąta z ryzalitem mieszczącym wejście w elewacji płn. Do elewacji płd. dostawiony jest ganek filarowy z czterema czworokątnymi słupami, wspierającymi balkon. Układ pomieszczeń jest dwutraktowy, a w części wsch. trzytraktowy z korytarzem pośrodku. Skrzydło zach. wzniesione jest na planie prostokąta z ryzalitem na osi elewacji płd., w zasadniczym schemacie dwutraktowe z klatką schodową w części płn.-wschodniej. Wnętrza secesyjne. Za dworem, po jego płn. stronie, znajduje się podwórze folwarczne z budynkiem gospodarczym, dwiema oborami i stodołą.
Dwór trzeci
Budynek klasycystyczny. Wzniesiony na niewielkim wzniesieniu, na rzucie prostokąta. Murowany z cegły i otynkowany, podpiwniczony. Jest to budowla parterowa z wybudówką na osi elewacji frontowej. Nakryty jest dwuspadowym dachem mieszczącym użytkowe poddasze. Wybudówka przykryta jest dwuspadowym daszkiem o prostopadłej kalenicy. Korpus główny jest symetryczny z nieznacznym ryzalitem na osi elewacji frontowej. Dwór wewnątrz jest dwutraktowy w części płn., a trzytraktowy w płd. Do płd. szczytu dostawiona prostokątna dobudówka pokryta płaskim dachem. Elewacje posiadają ładnie zachowany detal architektoniczny. Na płd. od dworu znajduje się dawne podwórze folwarczne z zachowanymi ceglanymi budynkami: inwentarskim i gospodarczym.

Park

Dwór pierwszy - pozostałości ogrodu z XIX w. Przed dworem znajduje się ładny, zadbany staw z rosnącymi nad brzegiem wierzbami.
Dwór drugi - Park krajobrazowy o pow. około 1,5 ha. Rośnie tu zróżnicowany starodrzew, reprezentowany przez kilkanaście gatunków drzew i krzewów. Park jest zaniedbany i zarośnięty, oprócz części znajdującej się w bezpośrednim sąsiedztwie dworu.
Dwór trzeci - pozostałości niewielkiego parku z XIX w., reprezentowane przez grupę drzew w wieku 100-150 lat. Są to głównie
stare dęby, lipy drobnolistne, kasztanowce i modrzewie.

Inne

We wszystkich trzech założeniach znajdują się dobrze zachowane zabudowania gospodarcze i folwarczne, murowane z cegły, głównie z 2 poł. XIX w oraz z pocz. XX w.
Trzy domy pracowników folwarku, mur. z 2 poł. XIX w.

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011