Janowiec Wielkopolski

Stan obecny

Szkoła.

Historia

Pałac z 1 poł. XIX w.
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1295 r., z dokumentu wystawionego przez księcia wielkopolskiego Przemysława II, w którym nadaje on rycerzowi Wojciechowi, synowi Jana, prawo lokacyjne do Janowego Młyna na prawie niemieckim. Na pocz. 2 poł. XV w., podczas wojny trzynastoletniej z zakonem krzyżackim, w 1458 r. miasto wystawiło dwóch pierwszych zbrojnych rycerzy. Od XIV w. było własnością prywatną i należało do licznych rodów wielkopolskich i pałuckich. Właścicielami byli m.in. Wojciech de Janowiec, Mikołaj Janowski i Mikołaj Włoszanowski. Włosianowscy (Wloschynowscy) wymieniani są jeszcze przez cały wiek XVI. W 1682 r. przez miasto wiódł szlak króla Jana III Sobieskiego podążającego na odsiecz Wiednia. Z końca XVII w. pochodzi herb miasta przedstawiający Temidę ? grecką boginię sprawiedliwości. Wśród kolejnych właścicieli wymieniane są nazwiska Mierzwińskich, Rakowieckich, Skoroszewskich (m.in. Adam Skoroszewski w 1754 r.) i Józef Złotnicki (pocz. XVIII w.). W 1782 r. majątek nabył od Sobierajskiego Hipolit Szczawiński, dawny właściciel Brylewa za 122 tys. tal. Pałac wzniesiono w latach 1835-1840. Do 1865 r. właścicielką Janowca była pani Loga. W 1870 r. pałac został gruntownie przebudowany. Około 1878 r., właścicielem miasta na subhaście został bank koźliński, a od banku nabył posiadłość K. Drwęski w 1880 r. Kolejnym właścicielem był P.L. Siewicz, a w 1883 r. dobra nabył Weigt. Na pocz. XX w. majątek został rozparcelowany. Teren folwarku podzielono na działki pod obecną zabudowę miasteczka. W pałacu utworzono szkołę, która mieściła się tu do wybuchu 2. wojny światowej. Kolejnej przebudowie pałac uległ w 1924 r. Po wojnie pałac ponownie przeznaczony został na cele oświatowe i obecnie stanowi część zespołu szkół.

Opis

Pałac eklektyczny. Budowla wzniesiona na planie nieregularnego prostokąta. W obu elewacjach znajdują się ryzality zwieńczone trójkątnymi frontonami. Główne wejście umieszczone jest niesymetrycznie, w płd.-wschodnim narożniku, a drugie w narożniku płn.-zachodnim. Wcześniej budynek prawdopodobnie był bryłą symetryczną, podczas przebudowy dobudowano od południa znaczny ryzalt, zwieńczony trójkątnie, podobnie jak obydwa wcześniejsze. Elewacje posiadają detal architektoniczny: gzymsy, ozdobne obramienia okien, ozdobne przyczółki i boniowane narożniki. Dachy płaskie, lekko dwuspadowe, kryte papą.

Park

Park krajobrazowy z przełomu XIX i XX w. Zachowany jest tu cenny starodrzew. Park jest czysty i zadbany, obecnie kompozycja przestrzenna zniekształcona przez płoty, budynki szkolne i boiska. Obecnie większa część dawnego założenia parkowego stanowi Park Miejski.

Inne

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011