Dąbrowa

Stan obecny

Własność J.S.T. - Przedszkole oraz GOPS.

Historia

Dwór z 1 poł. XIX w. ul. Parkowa 2
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1357 r., kiedy to występuje jako własność Nałęczów z Chomiąży. Najstarsza nazwa wsi pochodząca z dokumentu Kazimierza Wielkiego to Dambrova. W późniejszych latach zmieniła się na Dąbrowo, w latach 1815-1919 funkcjonowała niemiecka nazwa - Kaiserfelde, czyli ?cesarskie pole?, a następnie przyjęła obecne brzmienie. W 1630 r. do wsi przybyli osadnicy olęderscy, którzy zagospodarowali opuszczone łany oraz pozyskiwali nowe ziemie pod uprawy. W 1737 r. Kazimierz hr. z Lubrańca Dąmbski, cedował prawa do wsi, swoje i brata Pawła, na Józefa Zarębę Suchorzewskiego, chorążyca bydgoskiego. W 2. poł. XVIII w. władze pruskie sprowadziły tu osadników niemieckich. Prawdopodobnie w tamtym okresie istniało już założenie folwarczne koło jeziora. W 1. poł. XIX w. właścicielami wsi była rodzina Cylwikowskich. W 1818 r. Albert Cylwikowski (1788-1842) został (być może dzięki przynależności do loży wolnomularskiej) jedynym polskim starostą powiatu mogileńskiego w czasie zaborów. Po jego śmierci żona wystawiła majątek do sprzedaży i od tego momentu znajdował się on prawdopodobnie w rękach niemieckich właścicieli. Przed 1880 r. wieś zamieszkiwało 216 Niemców i 49 Polaków. Na początku XX w. nastąpiła pierwsza parcelacja, w 1926 r. wieś należała do Skarbu Państwa, a obszar majątku wynosił 354 ha. W latach 1939-1945 wieś znajdowała się pod zarządem niemieckim. Po 1945 r. majątek został przejęty przez Skarb Państwa Polskiego i rozparcelowany. Budynek dworu przejął Urząd Gminy w Dąbrowie.

Opis

Dwór eklektyczny. Budynek parterowy, wzniesiony na planie wydłużonego prostokąta, nakryty dwuspadowym dachem mieszczącym użytkowe poddasze. W fasadzie poprzedzony niesymetrycznie umieszczonym piętrowym ryzalitem, w dolnej kondygnacji stylizowanym na portyk filarowy, zwieńczonym przyczółkiem ze sterczynami. W elewacji ogrodowej również niesymetrycznie umieszczona weranda. W latach 2010-2012 przeprowadzono remont dachu oraz wnętrza dworu.

Park

Park krajobrazowy z poł. XIX w. o pow. około 1,5 ha. Założenie jest czyste i zadbane. Rośnie tu cenny starodrzew, a na uwagę zasługuje pomnik przyrody ? klon jawor o obwodzie w pierśnicy 380 cm.

Inne

Zabudowania gospodarcze i folwarczne z XIX i XX w.

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011