Skrzeszewo

Stan obecny

Teren pod zarządem J.A.T. albo A.N.R
Pałac nie istnieje, rozebrany w latach 90-tych.

Historia

Pałac z 1 poł. XIX w.
Już w XI w. wieś stanowiła ziemie należące do kompleksu leśnego, należącego do benedyktynów mogileńskich. Skrzeszewo leżało na wschodniej rubieży tych lasów. Wieś i folwark powstały zapewne dopiero po ich wykarczowaniu na początku XIX w. Od nazwy Skrzeszewa wywodził się ród Skrzeszewskich herbu Ostoja. Na pocz. XIX w. dzieje majątku ściśle wiążą się z dziejami pobliskiego Kunowa. Jego właścicielką była Agnieszka Prusinowska herbu Pobóg, która około 1810 r. wyszła za Michała Mittelstaedta h. Hornklow. Prawdopodobnie to dla Mittelstaedtów wzniesiony tu został około 1827 r. nieistniejący już pałac. Ze związku Agnieszki i Michała pochodził syn Julian (1820-1869), który ożenił się z Emilią Mittelstaedt (1854-1917) oraz Edward Telesfor, który ożenił się z Józefą Bieniecką (1828-1866). W 2. połowie XIX w. nabywcą praw z cesji od Ksawerego Prusinowskiego, dotyczącej dóbr Kunowa, Skrzeszewa, Góry i Konówka był Piotr Kowalski z Włocławka. Ok. 1885 r. we wsi znajdowały się 4 domy, zamieszkałe przez 73 osoby, w tym 61 katolików i 12 ewangelików. Majątek liczył 197 ha, w tym 175 ha ziem uprawnych i 13 ha łąk. Wcześniej w okolicy znajdowało się także leśnictwo Skrzeszewo, w 1831 r. należące do dominium w Mogilnie. Dziedzic Piotr Kowalski ok. 1880 r. ożenił się z Urszulą Zwolińską, z którą miał córkę Mariannę. W 1925 r. w Warszawie, wyszła ona za Stefana Ostermana. W 1926 r. właścicielem majątku był już Artur Lange. Należało do niego wówczas 250 ha, w tym 212 ha ziem uprawnych, 25 ha łąk i pastwisk, 3 ha lasów i 10 ha nieużytków. Kursowała stąd kolejka wąskotorowa do Kunowa. Rodzina Lange była właścicielami majątku do 1945 r., a w latach 2. w. światowej od ich nazwiska wieś przezwano Langehof. Po wojnie ziemie majątku rozparcelowano, niestety nie zachował się tu budynek dawnego pałacu, rozebranego w latach 90. XX w.
Źródła:
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich... 1880-1902;
Teki Dworzaczka (Regesty) Biblioteki Kórnickiej P.A.N.;
Wielka Genealogia Minakowskiego;
Geoportal;
Mapster:
5462 @ Topographische Karte 1:25 000 (Meßtischblatt) cz. wschodnia (Ostdeutschland) /1870 - 1945/
Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Pałac stanowił wschodnią pierzeję podwórza gospodarczego. Wybudowany był na planie prostokąta, w dłuższej osi NzE-SzW, fasadą zwrócony na zachód. Park rozciągał się na południe od zabudowań. Zachowała się oficyna mieszkalna stojąca na południe od dworu, obecnie dom nr 3. Pozostałe budynki gospodarcze, z wyjątkiem jednej obory, zostały wyburzone.

Park

Park z XIX w. o pow. 1,24 ha. Aczkolwiek dość mocno przerzedzony, park zachował się w swoich dawnych granicach. Ocalały starodrzew zgrupowany jest w jego płd. części. Na uwagę zasługują rosnące tam pomniki przyrody: dąb szypułkowy i lipa srebrzysta. (Pomiar: Geoportal, 11.08.2017 r.).

Inne

Ruiny obory z XIX w.
Czworaki

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011