Skatalogowanych zabytków: 11364
Zarejestruj się
Miniatura Białożewin
2012, zdjęcie Marek Kujawa

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Marek Kujawa

Białożewin

Bialozewin

Województwo:kujawsko-pomorskie
Powiat:żniński
Gmina:Żnin
Rodzaj obiektu:Dwór

Stan obecny

Własność prywatna.

Historia

2 dwory z XIX w.
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z bulli papieża Innocentego II z 1136 r., kiedy to wymieniana była jako Balovesici z 26 osadnikami. Wchodziła w skład klucza dóbr należących do arcybiskupa gnieźnieńskiego, Jakuba ze Żnina z rodu Pałuków. W latach 1329-1332 została zniszczona przez Krzyżaków, następnie odbudowana przez arcybiskupa Janisława. Prawdopodobnie ostatnimi polskimi właścicielami aż do zaborów byli Polewscy. W XIX w. wieś była podzielona co najmniej na cztery części, w których znajdowały się folwarki. Wśród ówczasnych właścicieli byli m.in. Sulerzyscy. Niestety nie jest znana dokładna data ani budowniczy dworku. Największe z gospodarstw liczyło około 400 ha, a jego właścicielem był żyd, który w 1918 r. sprzedał te dobra Skarbowi Państwa Polskiego. Ten poddał ziemie parcelacji. Parcele te następnie sprzedawano rolnikom. W latach 1901-1919 wieś nosiła niemiecką nazwę Bialoschewin, a czasie II wojny światowej Heymannsdorf, pochodzącą od nazwiska właściciela folwarku w zachodniej części wsi ? Heymanna. Po wojnie ta część wsi nazywana była Hejmanówką. Majątek (1) w 1926 r. był własnością Skarbu Państwa Polskiego, liczył 274,7 ha i przynosił dochód gruntowy w wysokości 1424 talary. W tymże roku został on częściowo rozparcelowany. Właścicielem resztówki i 45 ha gruntów został niejaki Masiek, a następnie kupiła go Maria Piechowiak dla syna Kazimierza. Ten gospodarzył tu z żoną Władysławą z Ertmanów, która zmarła podczas II wojny światowej. W czasie wojny Niemcy nie wypędzili Piechowiaków, wyznaczyli we wsi tylko swojego agronoma. Po 1945 r. gospodarstwo liczyło około 50 ha i nie zostało przejęte przez Skarb Państwa Polskiego lecz zwrócone właścicielom. W 1963 r. Kazimierz Piechowiak zmarł bezpotomnie a dwór odziedziczył jego brat, Florian. W 1964 r. resztówkę wraz z pozostałościami parku, zabudowaniami gospodarczymi i 26 ha gruntów od Floriana Piechowiaka kupił Henryk Mataczyński z Łysinina. Obecnie właścicielem jest jego syn Tadeusz wraz z rodziną, którzy wyremontowali dworek. Ciekawostką jest fakt, że w majątku tym pracował pradziadek pani Marsji Karoliny \\\"Marcy\\\" Kaptur (ur. w 1946 r.), przedstawicielki dzielnicy kongresowej Ohio, z terenów hrabstw Erie i Ottawa w USA.
W części wsi zwanej Huby Białożewińskie zachował się kolejny zespół dworsko-parkowy. Stojący tu parterowy dworek z 1820 r. nie posiada szczególnych cech stylowych; otacza go 1-hektarowy park z końca XIX w. W poł. XIX w. założenie to należało do F. Shreinera, od którego 268-hektarowy majątek odkupił w 1883 r. Konstanty Sulerzyski. W 1890 r. z rąk właścicieli wykupiła go Spółka Ziemska z Poznania będąca pod zarządem von Trąmpczyńskiego, od której z kolei majątek odkupił w 1900 r. Fryderyk Piechowiak. W rękach tej rodziny pozostaje (oprócz okresu II wojny światowej) do czasów obecnych.

Źródła: Wikipedia, Teki Dworzaczka.
Opracowanie za zgodą i na podstawie relacji właścicieli, państwa Mataczyńskich i Piechowiaków.
Prawa do tekstu zastrzeżone. (M.K.)

Opis

Jest to parterowy budynek (1) nakryty dwuspadowym dachem, krytym dachówką. Posiadał on także drewniane altanki w fasadzie i elewacji ogrodowej. Układ wnętrz jest dwutraktowy, zachowała się tu w całości oryginalna stolarka sprzed 150 lat i drzwi wejściowe do budynku. Na skutek remontów pozbawiony cech stylowych.

Park

Pozostałości parku (1) z 2 poł. XIX w. Rosną tu m.in. stare dęby i lipy. Powierzchnia parku przez lata uległa zmniejszeniu i obecnie wynosi około 0,3 ha.

Inne

Zabudowania gospodarcze, owczarnia z XIX w.
Relikty ogrodzenia i bramy

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Ten obiekt nie został jeszcze skomentowany.