Skatalogowanych zabytków: 11364
Zarejestruj się
Miniatura Witkowo
2012, zdjęcie Tymoteusz Słowikowski
Miniatura Witkowo Miniatura Witkowo

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Marek KujawaTymoteusz Słowikowski

Witkowo

Witkau

Województwo:kujawsko-pomorskie
Powiat:toruński
Gmina:Chełmża (wiejska)
Rodzaj obiektu:Dwór

Stan obecny

Mieszkania

Historia

Dwór z pocz. XIX w.
Wcześniejsze nazwy wsi to Wittkowo (niem.), Wittkow i Wytkow (1402 r.). Z tego też roku pochodzi pierwsza wzmianka o wsi, gdy rycerz Christian von Heselechte wraz z synami sprzedał ją kapitule chełmińskiej. W tamtych czasach kapituła swoją siedzibę miała w Chełmży. Na przestrzeni stuleci kapituła wydzierżawiała wieś, zaś dochody pobierał jeden z kanoników. W 1667 r. był to ks. Chryzostom Olszowski, kanonik chełmiński, warszawski i kaliski. Wieś zapisana jest w topografii Goldbecka jako folwark puszczony w wieczystą dzierżawę, liczący 11 dymów, a także siedziba urzędu leśniczego. Po sekularyzacji dóbr kościelnych folwark przeszedł na własność króla Prus. Dobrze zarządzane dobra otrzymały miano "rycerskich" - rittergut i liczyły 1400 mórg gruntów. W 1885 r. stanowiło to w przeliczeniu 434 ha, w tym 396 ha ziemi uprawnej, 19 ha łąk i pastwisk oraz 0,4 ha lasu. W 6 domach i 27 dymach mieszkały 162 osoby, w tym 155 katolików. Folwark specjalizował się w chowie i tuczu bydła oraz owiec rasy Rambouillet. Na pocz. XX w. właścicielem był Otto Sommermeyer, który w 1913 r. sprzedał majątek Komisji Kolonizacyjnej, za kwotę miliona marek. Dobra prawdopodobnie rozparcelowano, a resztówka stała się prywatnym gospodarstwem rolnym. Do 1919 r. wieś nosiła nazwę Wittkowo. Po 2. wojnie światowej pozostałości folwarku wróciły zapewne w ręce prywatnych właścicieli.
Źródła:
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich... 1880-1902;
Gazeta Toruńska, nr 172 z 29 lipca 1913;
Geoportal, Mapster:
http://www.amzpbig.com/maps/2778_%281350%29_Lissewo_1909_UMK_orig.jpg
Wszystkie prawa zastrzeżone!
.

Opis

Dwór parterowy z użytkowym poddaszem, nakryty dwuspadowym dachem krytym gontem. Wzniesiony na planie prostokąta w dłuższej osi zbliżonej do N-S, fasadą skierowany na wschód. Umieszczony centralnie ryzalit z wgłębnym portykiem na obu kondygnacjach, zwieńczony trójkątnym frontonem z oculusem. Po bokach fasady nieznaczne ryzality w formie alkierzy, zwieńczone prostokątnymi szczytami. Budynek wcześniej boniowany, obecnie ze skutym tynkiem.

Park

Park z pocz. XIX w. o pow. 1,28 ha z zachowanym starodrzewem i stawem w płn. części.

Inne

Zabudowania gospodarcze

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Ten obiekt nie został jeszcze skomentowany.