Gilów

Stan obecny

Pałac nie istnieje, zniszczony przez żołnierzy radzieckich.

Historia

Miejscowość położona na północnym skraju gminy Strzelce, przy skrzyżowaniu dróg z Ogard i Tuczna. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1337 roku, następnie opuszczona. W XVI wieku znajdował się tutaj zameczek Joachima Friedricha Geilenfelde. Kolejnymi właścicielami byli von Bornstedtowie z Ogard, von Billerbeckowie oraz von Papsteinowie z Dankowa, a na początku XIX wieku - von Schönebeckowie. Majątek ziemski po II Wojnie Swiatowej znacjonalizowano. Pałac zniszczony został przez żołnierzy radzieckich, natomiast kościół rozebrano w latach 60. XX wieku. W ostatnim czasie rozebrano również XVIII-wieczny budynek spichlerza będący ostatnim elementem założenia folwarcznego, który charakteryzował się piękną, szlachetną prostopadłościenną formą, nakrytą mansardowym dachem. Z zespołu pałacowo-parkowego zachował się budynek rządcówki oraz park pałacowy w typie krajobrazowym z kamiennym ogrodzeniem i wieżą widokową.

Rządcówka z końca XIX w.
Budynek stanowi relikt założenia folwarcznego, będącego własnością tutejszych właścicieli dóbr ziemskich. Budowla zlokalizowana jest w centralnej części miejscowości, postawiona frontem do drogi, prowadzącej niegdyś do zabudowań folwarku i powiązana kompozycyjnie z parkiem krajobrazowym. Rządcówka powstała w końcu XIX wieku i reprezentuje nurt architektury eklektycznej. Jest to budowla podpiwniczona, murowana o tynkowanych elewacjach, dwukondygnacyjna, nakryta dachem dwuspadowym o niewielkich spadkach połaci. Elewacja frontowa - północna została zakomponowana jako sześcioosiowa ze zdwojonym wejściem pośrodku, z charakterystycznym zamknięciem otworów drzwiowych w formie łuku Tudorów. Elewacje budynku posiadają skromny detal architektoniczny w formie opasek okiennych i drzwiowych, gzymsu międzykondygnacyjnego oraz koronującego. W elewacji bocznej - w zachodniej znajduje się wtórna, czworoboczna dobudówka, która nie komponuje się z architekturą budynku. Wieża widokowa została wzniesiona w pierwszej ćwierci XX wieku jako element ogrodzenia parku krajobrazowego należącego do właścicieli tutejszych dóbr ziemskich. Zlokalizowana jest po południowo-zachodniej stronie założenia, na skraju miejscowości, w sąsiedztwie rozciągających się w kierunku południowym i zachodnim pól uprawnych. To budowla założona na planie ośmiobocznym z wejściem od strony parku. Wieża wykonana jest z łamanego kamienia polnego, a w górnej partii w konstrukcji ryglowej z ceglanym wypełnieniem. Zwieńczona została ośmiopołaciowym hełmem krytym dachówką ceramiczną karpiówką. Doświetlenie drugiej kondygnacji, w każdej z elewacji stanowią wąskie, półkoliście zamknięte okna, trzecia kondygnacja doświetlona jest prostokątnymi oknami umieszczonymi w polach międzyryglowych. Poddasze doświetlone zostało czterema lukarnami. Obecnie dostęp do wnętrza możliwy jest jedynie w przyziemiu. Schody na górne kondygnacje, przy elewacji od strony parku są zniszczone, poza platformą na wysokości drugiej kondygnacji.

Źródło:http://www.strzelce.pl/artykul/4669.html