Skatalogowanych zabytków: 11364
Zarejestruj się
Miniatura Borucin
2014, zdjęcie Marek Kujawa
Miniatura BorucinMiniatura Borucin

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Marek Kujawa

Borucin

Województwo:kujawsko-pomorskie
Powiat:radziejowski
Gmina:Osięciny
Rodzaj obiektu:Dwór

Rejestr zabytków

Zespół:dworski z poł. XIX w., nr rej.: 365/A z 17.07.1995

Stan obecny

Własność J.S.T. Mieszkania


Historia

Dwór z poł. XIX w.,
Pod koniec XV w. wzmiankowane były dwie wsie: Borucin Major i Borucin Minor (Borucinek), które należały do parafii w Osięcinach. W Borucinie bracia czescy posiadali zbór, który można uznać za drugi ośrodek życia arian na Kujawach. Istniał on w latach 1585 ? 1614, administrowali w nim Zeblicki i Piotr Reichmann. W 2. poł. XVI w., wieś podzielona była na 3 działy. Należały one do Dąmbskich, Kruszyńskich i Boruckich herbu Rola. W latach 1560-1580 właścicielami Borucina byli dwaj bracia: Marcin, kanonik kolegiaty warszawskiej i Mikołaj, osobisty lekarz króla Zygmunta III Wazy. W latach 1582-1584 wzmiankowany był Jan Borucki, właściciel części Osięcin, kupionych od Lubranieckich w 1582 r. Zbór ariański został zamknięty ok. 1614 r. W obu wsiach znajdowały się wiatraki oraz karczmy (dziedziczna i czynszowa). W 2. poł. XVIII w. właścicielem Borucina i Borucinka był prawdopodobnie Rafał Krzysztof hrabia Gurowski herbu Wczele, kasztelan gnieźnieński, starosta kolski i brdowski, kawalera Orła Białego i orderu Świętego Stanisława. Był właścicielem Dryżyny i wielu innych dóbr w Wielkopolsce. Żonaty z Ludwiką Urszulą Tworzyjańską herbu Awdaniec. Mieli czworo dzieci a mężem ich córki Katarzyny Melchiory Józefy hr. Gurowskiej został Kazimierz Albin Sokołowski (1762-1837) z Wrzący Wielkiej, Sokołowa i wsi Ochle herbu Pomian - starosta inowrocławski, generał major ziemiański powstania wielkopolskiego w 1806 r. Z tego związku pochodził syn - Nepomucen Józef Władysław (ur. w 1785 r.). Po śmierci Katarzyny Kazimierz ożenił się powtórnie z Magdaleną Mierosławską herbu Leszczyc. Mieli córkę Józefę, która wyszła za Ambrożego Mikołaja Skarżyńskiego herbu Bończa. Prawdopodobnie to dla potomków Nepomucena Sokołowskiego wzniesiony został w poł. XIX w. obecny dwór, przebudowany pod koniec XIX w. Po Sokołowskich właścicielem Borucina i Borucinka został Karol Gostomski z Gostomi herbu Nałęcz, żonaty z Marią Bilewską. Mieli czworo dzieci, z których Maria wyszła w 1890 r. za Stefana Grodzickiego z Chromowoli. Karol zmarł w 1908 r. i został pochowany na warszawskich Powązkach. W 1913 r. po rodzinnych uzgodnieniach majątek Borucin przejął Stefan Grodzicki. Nie zostawił potomstwa. Wraz z żoną Marią gospodarowali w majątku aż do wybuchu 2 wojny światowej. Po wojnie dobra rozparcelowano, a w budynku dworskim utworzono mieszkania. W latach 1948-1998 w budynku mieściła się szkoła a później ponownie mieszkania.

Źródła:
Teki Dworzaczka
Wielka Genealogia Minakowskiego
Plan odnowy miejscowości Borucin
Prawa zastrzeżone (M.K.)

Opis

Dwór eklektyczny. Budynek parterowo-piętrowy. Dłuższa część parterowa, usytuowana w osi północ-południe, nakryta dachem dwuspadowym, mieszczącym użytkowe poddasze. Do niej dostawiona od południa część wyższa z poddaszem i również dachem dwuspadowym, w osi poprzecznej wschód-zachód. W najwyższej kondygnacji w obu szczycikach umieszczono po dwa oculusy. Budynek jest w całości podpiwniczony. Pomimo pozornego podobieństwa do dworów w Świerczynie i Żydowie, budowla znacznie się od nich różni, przede wszystkim posiada mniej detali architektonicznych. Od strony zachodniej bryła urozmaicona jest werandą, a nad nią facjatką, zbudowanymi tuż przy mocno zryzalitowanej w stosunku do korpusu części piętrowej. Od tej też strony znajduje się balkon z metalową balustradą, jednak nie tak ozdobną jak w Świerczynie.

Park

Relikty parku krajobrazowego z 2 poł. XIX w., o pow. około 1 ha z ciekawym drzewostanem (m.in. bożodrzew gruczołkowaty). Centralna część parku jest wykarczowana i znajduje się tam boisko.

Inne

Spichlerz murowany z 2 poł. XIX w.

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Ten obiekt nie został jeszcze skomentowany.