Bolumin

Stan obecny

Mieszkania komunalne.

Historia

Dwór z 2 poł. XIX w.
Pierwsza wzmianka o wsi Bolemino pochodzi z 1216 r. W 1222 r. wymieniana jest w tzw. ?dokumencie łowickim?, kiedy to Konrad Mazowiecki nadał te ziemie biskupowi pruskiemu Chrystianowi. W XIII w. Bolumin określany był jako ?castrum?, czyli miejscowość warowna. Za czasów krzyżackich był folwarkiem zakonnym, a w 1570 r. własnością szlachecką. Inne nazwy wsi to: Gross Bolemin, Boleminek i Klein Bolmnik. Podział na Bolumin i Boluminek nastąpił ostatecznie w XVII w. W 1782 r. majątek należał do rodziny Gostomskich. W 1789 r. Bolumin funkcjonował jako wieś i folwark z wiatrakiem. Do 1923 r. był w rękach księcia Tecklenberga, po czym przeszedł w ręce polskie. Boluminek w 1747 r. połączony został (przez Mostowskich) z Ostromeckiem. W ten sposób majątek szlachecki w Boluminku przeszedł na własność probostwa ostromeckiego. Na mocy układu zawartego w 1859 r. między stolicą biskupią a dzie?dzicem majoratu ostromeckiego, plebanię przeniesiono do Boluminka. Obecnie tereny te wraz z Nowym Boluminem tworzą współczesną wieś Bolumin. W latach 1939-1942 niemiecką nazwą Bolumina było Groß Bolumin, a Boluminka ? Klein Bolumin, a w latach 1943-1945 analogicznie Großbolmen i Kleinbolmen. Po wojnie majątki stały się własnością Skarbu Państwa Polskiego, a w budynku dworu w Boluminie utworzono mieszkania. Zachował się on do dzisiaj we względnie dobrym stanie.

Opis

Jest to budynek parterowy, bez szczególnych cech stylowych, nakryty dachem dwuspadowym. W obu połaciach dachów umieszczono jednoosiowe wystawki zwieńczone pseudobarokowymi szczycikami. W fasadzie wejście poprzedzone jest gankiem i schodkami.

Park

Pozostałości parku z XIX w. o powierzchni około 1,0 ha.

Inne

Cmentarz ewangelicki z końca XIX w z pomnikiem przyrody - skupieniem 24 drzew (23 żywotniki zachodnie i cypryśnik Lawsona).

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011