Nowy Dwór Królewski

Stan obecny

Mieszkania

Historia

Dwór z 1875 r.
Po raz pierwszy miejscowość wzmiankowana została w 1398 r. Wg tej informacji w Nowym Dworze Królewskim hodowano konie (32), bydło (20), owce (215) i trzodę chlewną (90). W dokumentach i kronikach występowała pod niemieckimi nazwami: Nuwenhof, Nuwenhuf, Nuwemhoff, Koenigliche Neuhof. W średniowieczu wieś należała do komturstwa, a później prokuratorstwa papowskiego, tworzyła z pobliskimi miejscowościami tzw. klucz papowski. W latach 1398-1421 mieścił się tu folwark Zakonu Krzyżackiego. Od 1505 r. wieś stała się własnością biskupów chełmińskich (wraz z miejscowościami Papowo Biskupie i Grzegorz). Od 1772 r. wieś przeszła pod własność Prus Zachodnich, w departamencie kwidzyńskim. W czasie rozbiorów Polski, Nowy Dwór Królewski znajdował się w powiecie chełmińskim. W XIX w. nastąpiło wybrukowanie i utwardzenie dróg. W tym czasie cała miejscowość należała do rodziny Wittów (wraz z Niemczykiem). Po 1 wojnie światowej miejscowość otrzymał w spadku Gerhard Witte (drugą wieś otrzymał jego brat Reinhold). W 1921 r. we wsi zamieszkiwało 85 mężczyzn i 84 kobiet. Większość z nich była wyznania katolickiego (165 osób), zaś pozostała część była ewangelikami. 161 mieszkańców było Polakami, zaś pozostałą część stanowili Niemcy. Kilka dni przed wybuchem 2 wojny światowej większość mieszkańców wyjechało w obawie przed atakiem niemieckich wojsk. We wrześniu 1939 r. w miejscowości rozpoczęto germanizację. Po wojnie folwark znacjonalizowano i przedzielono do Państwowego Funduszu Ziemi.

Opis

Dwór późnoklasycystyczny, parterowy, wybudowany na planie prostokąta. Nakryty dwuspadowym dachem z użytkowym poddaszem. Fasadę zdobi portyk kolumnowy podtrzymujący balkon. Piętrowa wystawka zwieńczona jest trójkątnym frontonem z oculusem. Podobny fronton znajduje się na wystawce dachowej od strony ogrodowej.

Park

Pozostałości parku dworskiego z 2 poł. XIX w. o pow. około 2 ha. Park zdewastowany na skutek niekontrolowanego wyrębu drzew. Wewnątrz parku znajduje się boisko. Wśród ocalałego starodrzewu na uwagę zasługują okazy pomnikowe - klon i dwa dęby szypułkowe.

Inne

Zabudowania gospodarcze

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011