Lublin - Pałac konsystorski
Dzielnica:Stare Miasto
Województwo:lubelskie
Powiat i gmina:Lublin
Rodzaj obiektu:Pałac
Województwo:lubelskie
Powiat i gmina:Lublin
Rodzaj obiektu:Pałac
Rejestr zabytków
Zespół:pałacu biskupiego, XVIII-XX w., nr rej.: A/463 z 17.03.1971Stan obecny
Zespół pałaców biskupich tworzą: pałac Biskupi i pałac Konsystorski, połączone ze sobą łącznikiem zaprojektowanym przez Karola Siennickiego. Pierwszy jest siedzibą kurii metropolitarnej, drugi – siedzibą arcybiskupa (2024)Historia
W literaturze początkowo pałac wzmiankowany jest jako dwór należący do chorążyny lubelskiej Suchodolskiej, która utrzymywała w nim drukarnie ariańską. Tego typu informacja pozwala domniemywać, iż pałac czy też dwór (o nieustalonym rodzaju budulca), funkcjonował już przynajmniej w połowie XVI w. Źródłowe potwierdzenie istnienia w tym miejscu zabudowy pojawia sie jednak dopiero na planie d`Orxera z 1716 r. Stosunkowo niewiele wiadomo o właścicielach pałacu, gdyż z XVIII-wiecznych właścicieli można wymienić jedynie wojewodę Miączyńskiego. Z kolejnych dokumentów wynika, że w 1783 roku pałac ustawiony był równolegle do pałacu biskupiego, niemal dwukrotnie dłuższy niż obecnie i wolnostojący. Właścicielami, podobnie jak i sąsiedniego obiektu, była rodzina Duchegne`ów. W 1807 roku oba pałace nabył Stanisław Prokopowicz, w roku następnym odziedziczył je syn Antoni, który W 1814 r. sprzedał całość Kazimierzowi Dolińskiemu.W 1817 roku Paweł Wagner i Jan Reinberger występujący w imieniu Towarzystwa Wolnych Mularzy nabyli nieruchomość od Dolińskiego za 26 200 zł. i przeznaczyli ją na siedzibę loży. Po skasowaniu przez Aleksandra I w 1822 r. wolnomularstwa zmuszono Wagnera i Reinberga do sprzedaży w 1824 r. obu budynków Rządowi Królestwa Polskiego. W tymże samym roku przedstawiciele Rządu dokonali zamiany posiadanej nieruchomości z rodziną Zawidzkich na należącą do nich kamienicę pod nr pol. 204 (obecna Królewska 11). W 1845 r. ponownie Rząd Królestwa Polskiego nabył oba pałace za sumę 110 384 zł. Tak znaczny wzrost wartości parceli wraz z zabudową zapewne spowodowany był powstaniem obiektów towarzyszących czyli murowanych stajen i wozowni. Początkowo w pałacach umieszczono biuro pocztowe gubernialne a następnie Sąd Kryminalny. Po przebudowie jaka miała miejsce w 1852 r. budynki przeznaczono dla władz diecezjalnych, jeden dla biskupa (obecny konsystorski), drugi dla Konsystorza (obecny Biskupi). Przebudowa polegała. m. in. na rozebraniu północnej części pałacu i utworzeniu dziedzińca z owalnym podjazdem z klombem, obu budynków wąskim łącznikiem, W 1867 r. lubelskie władze magistrackie wynajęły siedzibę biskupa, bez jego zgody, księciu Oldenburskiemu, dowódcy 5 pułku huzarów, stacjonującemu w tym czasie w Lublinie. Biskupa zaś zmuszono do zamieszkania w pałacu konsystorskim. W latach 70-tych XIX wieku władze kościelne ponownie odzyskały oba budynki. W 1897 r. dzięki funduszom przekazanym przez biskupa Jaczewskiego, dobudowano w pałacu biskupim kaplicę. W 1925 r. zmieniono funkcję obu obiektom, przez co pałac konsystorski stał się biskupim, a biskupi konsystorskim. W 1925 r. do pałacu konsystorskiego dobudowano od zachodu prostopadły aneks w formie skrzydła, mieszczący Sąd Biskupi. Gruntowny remont budynku przeprowadzono w latach 1989-1991. (Jarosław Bochyński 2024)
Opis
Budynek wkomponowany w obniżenie terenu. Od północy parterowy, a od południa – dwukondygnacyjny. Dach cztero- i trójpołaciowy. Dobudowana kaplica.Budowla murowana z cegły ceramicznej pełnej i kamienia wapiennego, łamanego, na zaprawie wapiennej. Okna i drzwi drewniane. Więźba dachowa drewniana, na niej dach z blachy ocynkowanej. Sklepienia w przyziemiu kolebkowe i żebrowe.
Wejście na osi elewacji frontowej (północnej). Od wschodu i zachodu boniowane przyziemie, od północy i południa tylko narożniki budynku. Wszystkie kondygnacje zwieńczone gzymsem koronującym. We wnętrzu parkiety dębowe i bukowe. Zachowana stolarka drzwiowa. Strop drewniany, belkowy z glinianą polepą i oryginalnie wykonanymi stiukami. Oryginalne piece kaflowe z ozdobnymi nadstawami. Pałac połączony z sąsiednim pałacem biskupim.. Połączenia dokonano poprzez łącznik wybudowany w okresie międzywojennym według projektu Karola Siennickiego. Znajduje się on w południowej elewacji pałacu Biskupiego oraz we wschodniej – pałacu Konsystorskiego. Bryła łącznika wkomponowana w architekturę obu założeń. Posiada dach pulpitowy z blachy ocynkowanej (JB2024)
Inne
Źródła:https://teatrnn.pl/
Jacek Studziński – karta zabytku
Zdjęcie z 2004 roku – J. Studziński
Kaplica
Ogrodzenie
Ogród
Komentarze
Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.Ten obiekt nie został jeszcze skomentowany.