Sosnówka Dolna - Zamek Henryka

Historia

Na wzgórzu Grodna (504 m n.p.m.), najwyższym wzniesieniu Wzgórz Łomnickich, książę Heinrich LXII von Reuss kazał wznieść w 1806 roku zameczek myśliwski, nazwany Heinrichsburg (Zamek Księcia Henryka). Panoramiczne widoki na Karkonosze słusznie wzbudzały zachwyt wędrowców.
Walory widokowe tego miejsca docenił Heinrich XXXVIII hr. Von Reuss, właściciel majątku W Staniszowie, który W 1806 r. rozpoczął jego zagospodarowanie na park i utworzył punkt widokowy na szczycie. W takim stanie zwiedzała Grodną w 1816 r. księżna Izabela Czartoryska opisując zamek w swoim pamiętniku "Dyliżansem przez Śląsk".
Jesienią 1817 r. powstały fundamenty pawilonu i wieża widokowa.
Dopiero W 1841 r. kolejny właściciel dóbr, ks. Heinrich XII, Wystawił na szczycie pawilon myśliwski z "salą rycerską" i belwederem w kształcie zamkowego stołpu, zwieńczonego krenelażem. Budowla ta imitowała ruinę średniowiecznej warowni i, zgodnie z intencją fundatora, zwana była Heinrichsburg (,,Zamek Henryka").
W literaturze krajoznawczej powszechny jest pogląd, że von Reuss pozazdrościł swoim sąsiadom Schaffgotschom ruin zamku Chojnik. Prowadzone w latach 80. XX w. powierzchniowe badania archeologiczne w najbliższym sąsiedztwie zamku sugerują, że zazdrość księcia Heinricha mogła być bezzasadna. W toku tych prac odkryto kilkanaście ułamków naczyń z przełomu XIII/XIV w. i z XV w. Autorzy badań przypuszczają, że "w późnym średniowieczu mogła istnieć na szczycie góry jakaś forma osadnictwa". Kolejnym argumentem, przemawiającym za tym jest fakt, że na skałce znajdującej się okolicy zamku, na prawo od żółtego szlaku do Staníszowa, zachowały się wyraźnie wykute gniazda do osadzenia belek jakiejś konstrukcji. Charakter tego osadnictwa na razie pozostaje jednak nieznany. Zamek Księcia Henryka, posiada status Pomnika Historii (nadawany przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej), obecnie remontowany, wraz z wzniesieniem wchodził w skład istniejącego tu parku krajobrazowego, którego centrum był pałac w Staniszowie. Staniszów wielokrotnie w trakcie wieków przechodził z rąk do rąk. W XVII panami na włościach były rodziny: von Reinbinitz, Mohrenthal, von Smettau. Henrietta von Smettau poślubiwszy księcia Henryka XXXVIII von Reuss wnosi Staniszów jako wiano ślubne. Dobra Staniszewskie były własnością rodziny von Reuss do końca 1945 r.

Obecnie obiekt w rękach prywatnych. Liczne imprezy okolicznościowe i warsztaty z rękodzieła organizuje Fundacja Zamek Księcia Henryka, a środki z biletów wstępu na więżę zamkową (5 zł bilet normalny, 3 zł bilet ulgowy) w całości przeznaczone są na remont zamku. Udostępniony od maja do października w godzinach 10.00-17.00.