Skatalogowanych zabytków: 11435
Zarejestruj się
Miniatura Warszawa - Pałac Sobańskich
Zdjęcie Napoleon 2010
Miniatura Warszawa - Pałac SobańskichMiniatura Warszawa - Pałac Sobańskich

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Jarosław Bochyński

Warszawa - Pałac Sobańskich

Dzielnica:Śródmieście
Województwo:mazowieckie
Powiat i gmina:Warszawa
Rodzaj obiektu:Pałac

Rejestr zabytków

Zespół:pałacu Sobańskich z 1876 r., nr rej.: 593 z 1.07.1965

Stan obecny

Obecnie znajduje się tutaj m.in. Klub Polskiej Rady Biznesu oraz restauracja (2024)

Historia

W latach 1852-53 wzniesiono dla Anieli z Ostrowskich Bławackiej wg projektu Juliana Ankiewicza willę z wolnostojącym pawilonem usytuowanym południowej części działki. W l86l r. posiadłość zakupił Aleksander Bobrownicki. a w 1865 r. przeszła ona w ręce Emilii z Łubieńskich Sobańskiej żony Feliksa. W 1876 r. pałacyk rozbudowano wg projektu Leandra Marconiego. Marconi dobudował do pałacyku od południa parterową oranżerię i także parterowy aneks od północy, dostawił od frontu rozległy taras z dwoma symetrycznymi biegami schodów. Przed pałacem umieszczono posąg – kopię Dawida Donatella. W elewacji tylnej nadbudował środkowy ryzalit do wysokości piętra. Rozbudował także pawilon południowy i zbudował bliźniaczy w północnej części działki. W l9l4 roku Emilia Sobańska przepisała posesję na swojego wnuka Feliksa Sobańskiego. W 1936 r. zachodnia część terenu została podzielona na mniejsze działki budowlane. Wewnętrzną uliczkę miedzy nimi nazwano aleją Przyjaciół. W okresie IIWŚ willa była zajęta przez niemieckich okupantów, którzy mieli w niej kasyno i kawiarnię. W czasie powstania warszawskiego obiekt został uszkodzony. W 1947 r. architekci Kazimierz Tołłoczko i Bolesław Żórkowski sporządzili projekt adaptacji willi na konserwatorium muzyczne, zrealizowany w latach 1947--49. Stał się wtedy siedzibą Warszawskiego Konserwatorium Muzycznego .Od 1963 r. w willi mieściły się biura Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu i Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego oraz Narodowego Funduszu Zdrowia. W latach 70. XX w przy północnej krawędzi parceli, w jej części od zachodu, wzniesiono budynek biurowy, rozebrany w 1997 r. Na początku lat 90. XX wieku siedziba Komitetu Obywatelskiego, później Instytutu Lecha Wałęsy W 1998 r. zespól został zakupiony przez spółkę Wejchert Inwestments Sp z o.o. W maju 1998 r. firma WADECO SP z o,o. Autorska Pracownia Architektoniczna sporządziła projekt rewaloryzacji i modernizacji zespołu dla potrzeb nowego właściciela z dobudowa części biurowej. (Jarosław Bochyński 2024)

Opis

Zespół usytuowany na dużej niemal kwadratowej ogrodzonej parceli położonej w zachodniej pierzei Al. Ujazdowskich, złożony z położonego pośrodku działki pałacyku ustawionego kalenicowo oraz dwóch małych, symetrycznie rozstawionych pawilonów.
Budynki murowane z cegły, podpiwniczone, więźba dachowa drewniana kleszczowo-płatwiowa, stropy drewniane i ceramiczne typu Kleina, stolarka okienna i drzwiowa drewniana, dachy kryte blachą i papą.
Pałacyk: na rzucie wydłużonego prostokąta z wydatnym prostokątnym ryzalitem fasady i dwoma małymi, płytkimi ryzalitami niesymetrycznie rozmieszczonymi na elewacji tylnej (zachodniej).
Układ wnętrz nieregularny, przekształcony, w części od pn 3 traktowy, w części południowej -jednoprzestrzenny.
Pawilony: na rzucie prostokąta, z prostokątny ryzalitem w części zachodniej elewacji ogrodowych, 3- traktowe, z centralnie ustawioną klatką schodową. Bryła pałacu urozmaicona, I i II-kondygnacyjna, z jednokondygnacyjną pergolą od pn. Część główna nakryta dachem czterospadowym, nad aneksem pd. - trójpołaciowym; pawilony o wys. 1,5 kondygnacji zamknięte dachami płaskimi.
Fasada pałacu - część główna w obu kondygnacjach 5-osiowa, ściśle symetryczna, boniowana poziomo, z wyodrębnionymi pasami lizen z boniami narożnymi. Parter w części środkowej wysunięty prostokątnym ryzalitem zamkniętym tarasem II kondygnacji, z żeliwną balustradą, w parterze poprzedzony dużym, wysoko wyniesionym prostokątnym tarasem z balustradą tralkową, dostępnym z dwóch par schodów jednobiegowych umieszczonych W narożnikach wschodnich. Kondygnacja I części środkowej otwarta prostokątnymi oknami ( w trzech osiach środkowych triada złożona z okna prostokątnego flankowanego przez dwa o połowę węższe) ujętymi parami pilastrów toskańskich zamkniętymi odcinkiem łuku, obramionymi wąskimi opaskami z kluczem ozdobionym liściem akantu; w kondygnacji II prostokątne portefenetres, ujęte opaskami i zwieńczone szczytem o motywach roślinno-konchowych. Pod oknami osi skrajnych - ślepe balustrady. W parterze pomiędzy skrajnych osi i ryzalitu umieszczone są wsporniki z popiersiami królów polskich; w lI kondygnacji - w analogicznych miejscach- koliste płyciny w oprawie kwiatowo-liściastej oraz pomiędzy oknami skrajnych osi a narożami - ozdobne żeliwne apliki o motywach palmet rozdzielonych rozetą.
Kondygnacja I zamknięta jest pasem gzymsu kordonowego, ponad którym przebiega gzyms podokienny II kondygnacji, całość części głównej zwieńczona jest wydatnym, silnie profilowanym gzymsem koronującym wspartym na kroksztynkach, ponad którym attyka balustradowa, złożona z tralek jednolalkowych i pełnych ścianek, z partią środkową ozdobiona podwójnym kartuszem z herbami: z lewej Junosza Sobańskich, z prawej – Panien Łubieńskich, zwieńczonym 9-pałkowa koroną hrabiowską. Na narożnikach balustrady ustawione są dekoracje w formie stylizowanych waz. Od południa do budynku dostawiony jest parterowy aneks otwarty ujętymi pilastrami toskańskimi wielkimi oknami o drobnym podziale na kwadratowe kwatery, zamkniętymi łukiem odcinkowym". Od północy znajduje się - dwuprzęsłowy aneks, w części od pd. z anal. oknem jak w aneksie pd, w części północnej otwarty pergolą wspartą na pięciu filarach toskańskich; oba aneksy zamykają od góry tarasy z żeliwna balustrada tralkową.
Elewacja tylna pałacu: podziały, boniowanie i artykulacja otworów korpusu głównego opracowano analogicznie do fasady. W kondygnacji I część środkowa elewacji jest 4-osiowa, wysunięta prostokątnym jednoosiowym ryzalitem zamkniętym tarasem II kondygnacji ograniczonym żeliwną balustradą, na który wychodzi trójczłonowe okno o wspólnym gzymsie nadokiennym, .Po bokach ryzalitu znajdują się: dwa okna od pn. i jedno od pd, - oba prostokątne, 8-dzielnc, zamknięte łukiem odcinkowym, w oprofilowanym obramieniu z gładkim kluczem. W części zachodniej II elewacji tylnej okna ujęte są w oprofilowane płyciny, zwieńczone odcinkiem gzymsu. Korpus elewacji ogrodowej ma po obu stronach jednokondygnacyjne przybudowy od pn. i pd. Aneks od południa jest zryzalitowany na szerokość osi, z oknami bocznymi: od północy - jednoprzęsłowy, z jednym oknem i prześwitem. Okno ryzalitu południowo-zachodniego ujęte jest przez pilastry toskańskie, ma wykrój prostokąta zamkniętego łukiem odcinkowym i oprofilowane obramienie z gładkim klińcem. Prześwit od północy ma wykrój prostokąta zamkniętego spłaszczonym łukiem odcinkowym.
Elewacja południowa: w I/3 długości ściana jest ślepa, ozdobiona okrągłą oprofilowaną płyciną; w pozostałej partii znajdują się trzy wielki okna typu oranżeryjnego, flankowane pilastrami toskańskimi. Pierwszą kondygnację zamyka attyka balustradowa. Okna prostokątne, zamknięte łukiem odcinkowym, podzielone szczeblinkami na 24 płaszczyzny. W kondygnacji II elewacji: trzy prostokątne okna w prostym obramieniu. W parterze podjazd (pergola), którego trzy segmenty są ażurowe, a czwarty - od wschodu) nakryty dachem stanowiącym podstawę tarasu II kondygnacji. I kondygnacja elewacji w partii podjazdu zawiera: drzwi wejściowe, oprofilowany okulus, okno prostokątne zamknięte łukiem odcinkowym oraz kolistą płycinę w oprofilowanym obramieniu. Kondygnacja II jest 4-osiowa, z porte-fenetre w osi skrajnej od wschodu, następnie wspornik z popiersiem króla, dalej -trzy oprofilowane okna 0 różnych wykrojach: prostokątne zamknięte łukiem półkolistym, owalne, prostokątne 6-dzielne. W narożach elewacji, pod gzymsem koronującym dekoracja o motywach wici roślinnej . Główne drzwi - drewniane, dwuskrzydłowe, z trójdzielnym nadświetlem.
Pawilony boczne: 1,5-kondygnacyjne, z fasadami zwróconymi w stronę dziedzińca. Elewacje wschodnie pawilonów z od strony granicy działki wyższe, zamknięte niską pełną ścianką, W kondygnacji I duże prostokątne, 16-kwaterowe okno ujęte po bokach pilastrami o pseudogłowicach, ozdobione od góry pasem trzech poziomych płycin wypełnionych symetryczną plecionką roślinną, z maską kobiecą w centralnej części płyciny środkowej, ponad zamkniętą wąskim gzymsem kondygnacja I na osi otworu znajduje się małe okno zamknięte łukiem odcinkowym, W oprofilowanej j opasce i z kluczem ozdobionym liściem akantu, stanowiące rodzaj nadświetla okna panem. Pozostała partia elewacji niższa, ślepa, W pawilonie północnym z wmurowaną płaskorzeźbą wpisaną w półkolistą arkadę i przedstawiającą scenę z Nowego Testamentu (rozmnożenia chleba).
Fasada pawilonu południowego: II-kondygnacyjna, trójosiowa, z dwuskrzydłowymi drzwiami pośrodku parteru. W osi skrajnej j od wschodu w parterze ma dwa wąskie okna o półkolistym zamknięciu, W silnie oprofilowanym obramieniu, rozdzielone analogiczna kształcie niszą. W II kondygnacji tej partii znajduje się taras zamknięty od rontu żeliwną balustradą, ozdobioną na narożniku mała wazką, na który prowadzi prostokątny otwór zwieńczony odcinkiem profilowanego gzymsu. W zachodniej części I kondygnacji elewacji okno ujęte w pilastry, W kondygnacji II - okno flankowane od zachodu przez okrągłe oprofilowane płyciny.
Fasada pawilonu północnego - rozwiązana analogicznie, bez półkolistych zamknięć otworów I kondygnacji pod tarasem.
Elewacje zachodnie oficyn: dwuosiowe, z wejściami na poziomie suteren. W partii przyziemia okna prostokątne, 6-dzielne, W I kondygnacji zamknięte odcinkiem łuku, w II kondygnacji prostokątne; w oficynie północnej wydłużone, w południowej ~ zbliżone do kwadratu.
Ogrodzenie parceli od strony Al. Ujazdowskich: na wysokim cokole żeliwna krata złożona z prętów zakończonych ostrymi grotami, połączonych ozdobnymi listwami poziomymi, słupki rozdzielające przęsła zakończone płytkimi wazkami, na zakończeniach ogrodzenia: wysokie murowane filarki ozdobione wypukłymi oprofilowanymi płycinami, opaskami z profilowanym gzymsem. (JB2024)

Inne

Źródła: Karta zabytku Anna Radźwicka-Wilczewska

Ogród, nr rej.: 12-A z 25.05.1999
2 pawilony.

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Jarosław Bochyński3 miesiące temu
Dodałem aktualne fotki i garść informacji.