Poznań - Pałac Działyńskich

Stan obecny

Właścicielem pałacu jest dziś Polska Akademia Nauk; mieści się w nim m.in. filia Biblioteki Kórnickiej

Historia

Pałac wybudowany został dla marszałka wielkiego litewskiego Władysława Gurowskiego na miejscu dwóch średniowiecznych kamienic, w zachodniej pierzei rynku. Barokowo-klasycystyczne formy (to jedna z pierwszych klasycystycznych budowli w Wielkopolsce) nadał pałacowi w l. 1785-87 Antoni Höhne. Wielkopański charakter rezydencji podkreślał ogród założony na zapleczu gmachu.
Od 1808 do 1872 r. pałac należał do Działyńskich, zasłużonej wielkopolskiej rodziny, która swą główną siedzibę miała w Kórniku. W czasie zaborów był to ważny ośrodek życia narodowego: odbywały się w nim publiczne wykłady polskich uczonych stanowiące namiastkę uniwersytetu, organizowano wystawy gospodarcze oraz imprezy kulturalne. W 1924 r. pałac stał się częścią fundacji Zakłady Kórnickie, utworzonej przez Władysława Zamoyskiego. Spalony w 1945 r., został odbudowany w l. 1953-57, wg projektu Aleksandra Holasa.

Pałac został po zniszczeniach wojennych w 1945 odtworzony.
Ze szczególnym pietyzmem zrekonstruowano znajdującą sie na I piętrze reprezentacyjną Salę Czerwoną o bogatej stiukowej dekoracji nawiązującej do wystroju Zamku Królewskiego w Warszawie. Zrezygnowano z odtwarzania parteru, gdzie była kiedyś wozownia, stajnia i inne pomieszczenia gospodarcze.

Park

Na tyłach pałacu znajduje się ogród francuski z sadzawką w centrum założenia. Ogród został poważnie zniszczony podczas działań wojennych. Ocalały jedynie trzy stare drzewa. Aktualnie ogród jest zamknięty dla zwiedzających, ale można go oglądać ze Wzgórza Przemysława.

tekst: Jerzy Kowalski 2011