Skatalogowanych zabytków: 11364
Zarejestruj się
Miniatura Kadyny
Michał J. 2008, zdjęcie Michał Jakobielski
Miniatura KadynyMiniatura KadynyMiniatura KadynyMiniatura KadynyMiniatura Kadyny

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Michał JakobielskiMarek Kujawa

Kadyny

Województwo:warmińsko-mazurskie
Powiat:elbląski
Gmina:Tolkmicko
Rodzaj obiektu:Pałac

Rejestr zabytków

Zespół:pałacowy i folwarczny, XVII-XX W., nr rej.: A-4461 z 28.03.2007
Obiekt:pałac, nr rej.: 68/15/57 z 30.05.1957 i z 679 z 27.10.1973
Park:nr rej.: 68/15/57 z 30.05.1957

Stan obecny

Hotel - http://www.kadyny.com.pl/new2/index.php

Historia

Pałac z 1688 r.
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z poł. XIII w., kiedy to część dóbr kadyńskich stała się uposażeniem szpitala św. Ducha w Elblągu z nadania mistrza krajowego Ditricha von Grunsingena. Wcześniej znajdował się tu gród obronny Prusów. Kadyny były siedzibą zarządu lasów komturii elbląskiej, a ok. 1432 r. przeszły na własność Hansa von Baysen. Rodzina von Baysen, pisząca się też Bażyńscy była właścicielami wsi do pocz. XVII w. W 1627 r. Kadyny stały się własnością rodziny von Welchhausen, a następnie jako wiano przeszły w ręce rodziny von Schlieben. W 1688 r. z inicjatywy Johanna Teodora von Schlieben powstał obecny pałac. W latach 1723-1737 został przebudowany z inicjatywy Johanna Wilhelma von Schlieben. W 1746 r. majątek stał się własnością hrabiów Dąbskich, tym razem jako wiano Eleonory von Schlieben. Kolejnym właścicielem został w 1782 r. Wilhelm Friedrich von Schwerin. W tamtym okresie pałac również został przebudowany i założono park. Kolejnymi właścicielami byli: Ignaz Anton von Matthy (1797 r.), Gottfried Christoph Struensee (1804 r.), von Dewitz (1806 r.), Daniel Birkner (od 1814 r.). Ostatni właściciel z rodu Birknerów, Artur, przekazał w 1896 r. cały majątek cesarzowi Wilhelmowi II za dożywotnią rentę. Podupadające i zniszczone pożarem gospodarstwo zostało wkrótce odbudowane i odzyskało dawną świetność. Wzniesiono zabudowania stadniny, folwark i osiedle dla robotników rolnych. W latach 1901-2 dobudowano żelazną werandę od płd. i łącznik od wsch. Pałac pozostawał w rękach Hohenzollernów do 1945 r., z niewielką przerwą w czasie 1 wojny światowej. Drugą wojnę przetrwał bez większych zniszczeń. Po wojnie w majątku urządzono stadninę, która istniała tam kilkadziesiąt lat. W latach 70-tych oraz 90-tych przeprowadzane były remonty budynku, łącznie z wymianą dachów. Na pocz. lat 90-tych część zabudowań wykupił inwestor zagraniczny i urządził w nich hotel.

Opis

Pałac barokowy. Budynek wzniesiony na planie prostokąta, frontem zwrócony na północ. Podpiwniczony, parterowy z mieszkalnym poddaszem pod mansardowym dachem z facjatkami, z piętrowymi pseudoryzalitami od frontu i ogrodu, zwieńczonymi trójkątnie oraz parą jednoosiowych skrajnych ryzalitów od frontu. Niegdyś symetryczna, dziewięcioosiowa fasada została poszerzona od wschodu o jednoosiową przybudówkę i łącznik. W tympanonie szczytu ryzalitu frontowego umieszczona jest bogata dekoracja heraldyczna z czasów przebudowy przeprowadzonej na pocz. XIX w. Głównym motywem dekoracyjnym są herby von Schwerina i jego żony.

Park

Park krajobrazowy z końca XVIII w. Założenie o czytelnej kompozycji przestrzennej, z zachowanym starodrzewem, stawami, kaskadami, altanami i grotami. Na sąsiednim wzgórzu znajduje się neogotyckie mauzoleum Birknerów.

Inne

Spichrz, 1801, XIX/XX, nr rej.: 680 z 27.10.1973
Oranżeria, ob. dom mieszkalny, 1817, nr rej.: 681 z 27.10.1973
Dom nr 1, tzw. Dom Kawalerów, XVIII/XIX, nr rej.: 682 z 27.10.1973
Gorzelnia, ob. hotel, XIX/XX, nr rej.: A-4461 z 28.03.2007
Budynek bramy przejazdowej z łącznikiem, XIX/XX, nr rej.: A-4461 z 28.03.2007
Budynki folwarczne, ob. stadnina koni, XIX/XX, nr rej.: A-4461 z 28.03.2007:
Trzy stajnie.
Dom mieszkalny
Stajnia z magazynem
Garaż z wagą
Stodoła
Skwer przy stajni
Studnia z obudową
2 kapliczki przydrożne, przy wyjeździe z podwórza folwarcznego, 1683
nr rej.: A-4461 z 28.03.2007

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Ten obiekt nie został jeszcze skomentowany.