Skatalogowanych zabytków: 11364
Zarejestruj się

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Marek Kujawa

Bogusławki

Boguslawki, Georgenhöh (1910-1918)

Województwo:wielkopolskie
Powiat:gostyński
Gmina:Gostyń
Rodzaj obiektu:Dwór

Stan obecny

Własność prywatna.

Historia

Dwór z pocz. XX w.
Pierwszymi znanymi dziedzicami Bogusławek w okresie staropolskim byli bracia niedzielni Mikołaj i Szymon. Zapewne jeden z nich miał synów Wojciecha i Jakuba, nad którymi również ustanowił niedział ojcowski, i którzy w 1504 r. sprzedali swe części macierzyste i ojcowskie Dobiesławowi z Kociug, za kwotę 100 zł. węgierskich. Inne części wsi należały w tamtym czasie do Heleny z Bodzewka i jej syna Jana oraz do Andrzeja Bogusławskiego. Ten w 1507 r. zapisywał żonie Annie Czachorskiej 20 grzywien posagu i tyleż wiana. Dziedziczką pierwszego działu została córka Dobiesława - Łucja, z czasem zwana Bogusławską. W 1514 r. rezygnowała część odziedziczoną po ojcu Janowi Bogusławskiemu, synowi Mikołaja, za kwotę 100 grzywien. Na drodze licznych transakcji w 1533 r. Jan Bogusławski był już właścicielem całej wsi. Ożenił się z Małgorzatą Prusinowską, a po jej śmierci z Katarzyną Bielewską. Około 1552 r. zamienił się z Mikołajem Borek Gostyńskim za wieś Czachorowo i tym sposobem Bogusławki na ponad 100 lat przeszły w ręce Gostyńskich. Już wtedy istniał folwark Podrzecze, z którym łączono Bogusławki aż do XIX stulecia. W 1584 r. Mikołaj Borek Gostyński, kasztelan santocki, dokonał podziału swych rozległych dóbr, z których to połowę Gostynia wraz z Podrzeczem i pustkami Bogusławki dostał syn Stanisław, który wziął też część brata Mikołaja. Jeszcze w tym samym roku Stanisław zapisał na tych dobrach 8 tys. złp. posagu i tyleż wiana swej żonie, Urszuli Gramblewskiej. Mieli oni synów: Marcina, ożenionego z Barbarą Kowalewską oraz Andrzeja, ożenionego z Dorotą Roztworowską, a następnie gdy został już kasztelanem kamieńskim, z Jadwigą Roztworowską - córką Jakuba, kasztelana przemęckiego. Obydwu tym żonom zapisywał spore posagi; 20 i 25 tys. złp. Nie żył już w 1661 r., kiedy to jego syn z pierwszego małżeństwa, też Andrzej, wyderkował dobra za 10 tys. florenów Adamowi Suchorzewskiemu, skarbnikowi ziemi kaliskiej. W 1668 r. ożenił się z Katarzyną de Radomicko, córką Kazimierza, kasztelana kaliskiego, starosty mosińskiego. 9 lat później sprzedał cały majątek wdowie po Adamie Konarzewskim - Zofii z Bnina Opalińskiej. Ta niedługo później wyszła za Jana Antoniego ks. na Zbarażu i Wiśniowcu Korybuta Wiśniowieckiego, wojewodę krakowskiego, starostę krzemienieckiego, osieckiego i konińskiego. Wiśniowieccy nie trzymali jednak dóbr gostyńskich zbyt długo, bo mniej więcej w poł. XVIII w. właścicielem połowy miasteczka, Podrzecza, Bogusławek i innych został Maciej Mycielski z Mycielina herbu Dołęga, kasztelan poznański, ożeniony z Weroniką Konarzewską z Konarzewa herbu Tumigrała. W 1762 r. na zamku w Szamotułach ich synowie dokonali działów, na mocy których Gostyń i okoliczne majątki wziął Jan Nepomucen Mycielski, późniejszy starosta ośnicki. Po śmierci matki wydzierżawiał ogromny majątek m.in. Karolowi Chłapowskiemu. W 1782 r. wraz z braćmi; Józefem - starostą konińskim, generałem oraz Stanisławem - starostą kubiatowskim, pułkownikiem wojsk litewskich, dokonali rozliczeń majątku po matce. Wzmianka z tego roku mówi, że do Mycielskich należała tylko jedna, z trzech części Podrzecza. Po 1815 r. wieś znalazła się w okręgu gostyńskim powiatu krobskiego (Kröben), rejencji poznańskiej. Początkowo należała do Węsierskich herbu Belina i znajdowała się pod zarządem posesorów. Jednym z tychże był Marcin Osowidzki, który w 1822 r. ożenił się z Wiktorią Wojniewicz ze Środy. Dziedzicem był Marcin Węsierski, ożeniony z Katarzyną Zaremba z Kalinowej. Ich synem był Mikołaj (1812-1865), ożeniony z Bolesławą Pruską herbu Leliwa (1827-1898). Mieli czworo dzieci: Józefa, Kazimierza, Marię i Annę, z których Kazimierz i Anna zmarli w Podrzeczu w 1900 r. Według spisu urzędowego z 1837 r. folwark liczył 4 dymy z 35 m-cami. W 1880 r. miał 852 morgi powierzchni. Na pocz. XX w. znajdował się jeszcze w rękach Węsierskich, jednakże po 1920 r. właścicielem został Emil Kirchstein z Lubini Wielkiej w powiecie jarocińskim. Obecny dwór wybudowany został w 1903 r. W 1926 r. majątek liczył 211,94 ha, w tym 135,5 ha ziem uprawnych, 40,19 ha łąk i pastwisk, 25 ha lasów i 11,25 ha nieużytków. Przynosił 671 talarów czystego dochodu gruntowego. W czasie 2. wojny światowej wieś nosiła nazwę Georgenhöhe.

Źródła:
Wikipedia
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich...
Teki Dworzaczka (Regesty)
Wielka Genealogia Minakowskiego

Opis

Dwór wzniesiony na planie zbliżonym do kwadratu, parterowo-piętrowy.

Park

Z dawnego parku, który mógł liczyć ok. 1,6 ha pozostał jedynie szpaler drzew w jego zachodniej części. Resztę stanowią nieużytki, z pojedynczymi drzewami rosnącymi na obrzeżach. Układ przestrzenny całego założenia zniekształcony współczesną zabudową.

Inne

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Magdalena Turowska-Rawiczrok i miesiąc temu
Dzień dobry,
szukam informacji o miejscach zamieszkania rodziny kompozytora Władysława Turowskiego, mojego dziadka. Podczas rozmowy z jego córką itrzymałam nastepującą informację:
"Zwiedzaliśmy z wujem i dziadkami rodzinne włości, ale w Bogusławkach. To jest bliżej Jarocina. W czasach świetności rodzice Dziadka mieli tam sporo ziemi i całkiem urokliwy pałacyk. Zastaliśmy tam nawet ludzi, którzy pamiętali jeszcze Twojego Dziadka. Powitali nas: „ooo, panicz przyjechał”, wprowadzając Dziadka w duże zakłopotanie :-)".

Czy to możliwe, by młody Władysław Turowski przyjeżdżał z Kępna, gdzie mieszkał, właśnie do opisanego na tej stronie folwarku? A jeśli nie, to dokąd? Czym mógł być wspomniany przez Ciocię "urokliwy pałacyk"?