Damasławek

Stan obecny

Plebania / Dwór Reców, Park Dworski.
Własność: Zespół Kościoła Parafialnego p.w. Św. Stanisława Kostki.

Historia

Dwór z 1 poł. XIX w.
Wieś wraz z sąsiednim Damasławem stanowiła gniazdo rodowe Damasławskich, którzy siedzieli tu do ok. poł. XVII w. Później należała do Sędzińskich, Kraszewskich (XVIII w.), Wichrowskich i Mrozińskich (od ok. 1817 r.). W tymże roku Stanisławowi i Eufrozynie Mrozińskim urodził się w Damasławku syn Józef, zaś w 1831 r. Kazimierz. Józef Mroziński w dniu 29 kwietnia 1842 r. zaślubił w poznańskiej Farze Pelagię Raczyńską. Prawdopodobnie to właśnie dla nich wzniesiony został w otoczeniu parku krajobrazowego obecny dwór. Od ok. 1851 r. dziedzicem był już Józef Daleszyński, ożeniony z Józefą z Frezów. W 1885 r. wieś stanowiła dominium o areale 1392 mórg w powiecie wągrowieckim. Było tu 8 domów ze 133 m-cami, w tym 102 katolików i 33 ewangelików; 60 analfabetów. W Damasławku rodziły się dzieci Daleszyńskich, m.in. Salomea, która w 1895 r. wyszła za Ryszarda Daleszyńskiego "naczelnika telegrafu", syna Kajetana i Eleonory Ząbkowskiej. Na pocz. XX w. majątek Daleszyńskich został rozparcelowany, gdyż nie wspominają o nim późniejsze księgi adresowe. Na terenie parku dworskiego w 1923 r. wybudowany został kościół, zaś dwór przeznaczono na plebanię. W tym samym roku erygowano parafię p.w. świętego Stanisława Biskupa i Męczennika. W okresie międzywojennym wieś stanowiła siedzibę gminy; w 1930 r. mieszkało tu 901 osób. Po 2. wojnie światowej tereny dawnego majątku przejął Skarb Państwa Polskiego, zaś dwór nadal pełnił swą przedwojenną funkcję.
Źródła:
Teki Dworzaczka (Monografie, Regesty) Biblioteki Kórnickiej P.A.N.;
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich... 1880-1902;
Wielka Genealogia Minakowskiego;
Wikipedia;
Geoportal.
Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Dwór późnoklasycystyczny. Budynek parterowy, nakryty dachem dwuspadowym, wzniesiony na planie wydłużonego prostokąta, w dłuższej osi W/NW-E/SE, fasadą skierowany na N/NE (w uproszczeniu - północ z lekkim odchyleniem wschodnim). W fasadzie szeroka, 6-osiowa wystawka dachowa, zwieńczona trójkątnie.

Park

Park dworski z 1. poł. XIX w. Wcześniej 3-hektarowy, obecnie 1,98 ha, leżący na działce ew. nr ...679. Przed parcelacją majątku park obejmował działkę nr ...367, na której wznosi się dawny dwór.
(Geoportal, 3.02.2017 r.).

Inne

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011