Zapusta - Zamek Rajsko

Stan obecny

Ruiny ogrodzona siatką, trwa remont, prawdopodobnie w rękach prywatnych.
Obecnie - funkcjonujący prywatny ośrodek konferencyjno - szkoleniwy ..

Historia

Pierwszy zamek w Rajsku być może pojawił się w XIII w. ? brak jednak pewnych wzmianek źródłowych, które pozwoliłyby udokumentować to stwierdzenie. Prawdopodobnie w 1431r. warownia została zniszczona przez Husytów i na 400 lat zapomniana. Dopiero w XIX w. włoch, hrabia Aleksandro von Minutoli, koneser sztuki, kupił, a następnie odrestaurował pozostałości zamku, w latach 1875-78. Odbudowa nadała obiektowi cech stylu nadreńskiego gotyku, uwidaczniające się w zdobionych, kamiennych sklepieniach czy okładzinach z marmuru i piaskowca. Użyto wtórnie elementów architektonicznych pochodzących ze zniszczonych zamków i kościołów. W odnowionych wnętrzach Minutoli urządził muzeum, które bogactwem eksponatów mogłoby przyprawić o zawrót głowy: szkło weneckie, egipska, etruska, grecka i rzymska ceramika, antyczne wazy i puchary, medale, afrykańskie maski oraz średniowieczne numizmaty i bibeloty. Jednak najcenniejszą częścią kolekcji były obrazy, m.in. Rembrandta czy Albrechta Durera. Niestety, wraz z zawieruchą rewolucyjną 1919 r. znaczna część zbiorów zaginęła, a obiekt został wydzierżawiony Związkowi Niemieckich Schronisk Młodzieżowych. Dawne muzeum przekształcono w mieszkanie dla gospodarza schroniska, pokój gościnny dla dziewcząt oraz świetlicę. Pokoje dla chłopców i przewodników utworzono w dawnej kaplicy. Po 1945r. Rajsko zostało opuszczone i znów zaczęło popadać w ruinę.

Opis

Ruiny neogotyckiego zamku z XIX w., zbudowane z kamienia ciosanego i cegły. Do dzisiaj zachowały się części głównego domu zamkowego, wieże, zabudowania bramy i kaplicy. Kluczową część pozostałości budynku stanowi smukła, prostokątna wieża z platformą widokową (ok. 13 m wys.). Wieża posiada otwory strzelnicze ( rozmieszczenie świadczy iż był to zabieg estetyczny, nie obronny). W ścianie wschodniej znajduje się płytki wykusz. Tuż obok bramy zachowała się druga, niższa wieża kryta stożkowym dachem i zdobiona blankami. Pomiędzy nimi rozciąga się obecnie ozdobny, późnogotycki portal, zdobiony kwiatonem i czołgankami. Przypuszcza się, że ten portal pochodzi z jednego ze zniszczonych, śląskich kościołów. Powyżej portalu zobaczymy okrągłe blendy i szczyt, wycięty w charakterystyczny dla niemieckiego gotyku sposób. Wysoka wieża zameczku ciągle nadaje się do oglądania rozgwieżdżonego nieba oraz położonego niedaleko zamku Czocha.


tekst: Redaktor Druga Połowa 2011