Dziadkowo

Stan obecny

Własność prywatna.

Historia

Dwór z 2. poł. XIX w.
Wieś powstała zapewne dopiero w XVII w. na skutek napływu osadników na te tereny, którzy karczowali lasy i zakładali tu osady. Początkowo należała do hrabiów Prawdziców Latalskich z Łabiszyna. W 1678 r. jej włascicielem był Władysław hr. Latalski ożeniony z Izabelą Mielęcką. Po nich dobra odziedziczył Jerzy, a nastepnie Stanisław Latalscy. W 1761 r. Dziadkowo wraz z Nowąwsią, Rzegnowem i Owieczkami odziedziczyła wdowa po Stanisławie, Eleonora Żychlińska. Później, aż do końca XVIII w. wieś znajdowała się w rękach Dorpowskich h. Junosza, nastepnie Moszczeńskich h. Nałęcz. Ok. 1840 r. dziedzicem był już Franciszek Koszutski h. Leszczyc ożeniony z Michaliną Mlicką h. Dołega. W Dziadkowie rodzili się ich synowie: Antoni i Karol Tymoteusz Franciszek (ur. 1844). W 1855 r. 28-letni Antoni Koszutski ożenił się z rok od siebie starszą Sabiną Mlicką. Franciszek i Michalina mieli też córkę Mariannę, która w 1860 r. wyszła za Kazimierza Jarochowskiego, asesora sądowego z Poznania. Dziedzic (Franciszek) zmarł w Kaliszu 22 października 1861 r. W 1885 r. na Dziadkowo składała się wieś oraz dominium o pow. 2639 mórg. We wsi znajdowało się 7 domów z 57 m-cami, zaś na terenie domeny 8 domów i 83 m-ców. Przeważała ludność wyznania katolickiego; na terenie dominium ewangelików było zaledwie 7. Nie wiemy dokładnie kiedy majątek stał się własnością Paruszewskich h. Rogala. W 1926 r. pod zarządem Michała Paruszewskiego liczył 549 ha i wykazywał 748 talarów czystego dochodu gruntowego. Gospodarstwo posiadało własną elektrownię, tartak i kolejkę polną. Specjalizowało się również w eksploatacji torfu. W 1930 r. wieś liczyła 148 m-ców. Po 2. wojnie światowej dobra zabrał i rozparcelował Skarb Państwa Polskiego.
Źródła:
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich... 1880-1902;
Teki Dworzaczka (Monografie, Regesty) Biblioteki Kórnickiej P.A.N.;
Księga Adresowa Gosp. Rolnych Woj. Poznańskiego, 1926;
Księga Adresowa Polski, 1930;
Geoportal, Mapster:
11777133 @ WIG - Mapa Szczegółowa Polski 1:25 000 /1929 - 1939/
Wszystkie prawa zastrzeżone!
Zdjęcie: By Adam Marlewski - Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=21692036

Opis

Dwór wzniesiony na planie prostokąta, w dłuższej osi NzW-SzE, fasadą skierowany na wschód (EzN). Składa się z dwóch zasadniczych części: (południowej) piętrowej i (północnej) parterowej, nakrytej dwuspadowym dachem. Na zwieńczeniach obydwu ścian szczytowych znajdują się ozdobne wieżyczki - sygnaturki. W fasadzie przed wejściem szeroki arkadowy ganek. Od północy dodatkowa niewielka parterowa przybudówka.

Park

Park z 2. poł. XIX w. o pow. 4,216 ha. Park zajmuje dz. ew. nr 300307_2.0002.30/4 z wyłączeniem niewielkiej dz. nr ...30/05 w płn.-wschodnim narożniku. (Geoportal, 7.05.2017 r.)

Inne

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011