Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Rataje
Województwo:świętokrzyskie
Powiat:starachowicki
Gmina:Wąchock
Rodzaj obiektu:Dwór
Powiat:starachowicki
Gmina:Wąchock
Rodzaj obiektu:Dwór
Stan obecny
Teren prywatny albo JST.Historia
Dwór z 2. poł. XIX w.Rataje to wieś leżąca 2 km na południe od Wąchocka. Pierwotnie jako "Zalesie" stanowiła uposażenie zakonu cystersów w Wąchocku. Zapewne od "ratajów", czyli chłopów pracujących na rzecz folwarku otrzymała swą późniejszą nazwę. Po kasacie zakonu majątek wielokrotnie zmieniał właścicieli. W czasie Powstania Styczniowego we wsi doszło do potyczki 100-osobowego oddziału Dionizego Czachowskiego z Rosjanami. Zginęło trzech powstańców, a bitwę upamiętnia krzyż z 1973 r. w płd. części wsi. Został ustawiony w miejscu starego z 1923 r., który zaginął.
W 1887 r. wieś leżała w pow. iłżeckim, gminie Wielka Wieś i parafii Wąchock. Dzieliła się tradycyjnie na część wiejską oraz folwark. Było tu 18 domów z 82 m-cami, a folwark obejmował 367 mórg. Ponadto 105 mórg we wsi należało do włościan. Majątek stanowił tzw. "majorat", nadany Nikołajowi Milutinowi (1818-1872), politykowi rosyjskiemu, sekretarzowi stanu d/s Królestwa Polskiego. Nie wiemy, kto odziedziczył dobra po Nikołaju, być może jego brat Dymitr (1816-1912), minister wojny, etc. Milutin był współautorem reformy uwłaszczeniowej w Królestwie Polskim. Dobra po Milutinach przejął skarb państwa, a po 1900 r. nabyła je rodzina Grotowskich h. Rawicz. W 1902 r. urodziła się tu Aniela Grotowska, zasłużona nauczycielka i działaczka społeczna, zm. w 1984 r. Jej dziećmi byli: Andrzej Grotowski i Agnieszka zam. Iłowiecka. W 1930 r. dzierżawcą 112-hektarowego gospodarstwa był Teodor Kraszewski. Już wtedy dwór uległ częściowej destrukcji, a całkowicie rozebrany został po 2. wojnie światowej.
Źródła:
Portal "echodnia.eu", link: https://echodnia.eu/swietokrzyskie/tablica-poswiecona-anieli-grotowskiej-i-odpust-w-ratajach-zdjecia/ar/8049497
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich... 1880-1902;
Słownik Historyczno-Geograficzny P.A.N.;
Marek Jerzy Minakowski - Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego;
Księga Adresowa Polski, 1930;
Geoportal;
Mapster:
11801990 @ WIG - Mapa Szczegółowa Polski 1:25 000 /1929 - 1939/
- plik mapy: P44-S32-H_1936_LoC_G6520_s25_.P6.jpg
Wszystkie prawa zastrzeżone!
Opis
Nieistniejący dwór był drewniany, niestety dokładny opis jest niemożliwy ze względu na zbyt duże zmiany jakie zaszły w układzie przestrzennym wsi, tudzież pobliską budowę autostrady. Niezbędne dalsze badania terenowe.Park
Pozostałości parku z 2. poł. XIX w. o pow. ok. 0,4 haInne
Piwnica z 2. poł. XIX w.Fragmenty bramy wjazdowej
Kaplica, drewn., poł. XIX w., p.w. świętej Zofii, filialna parafii w Wąchocku
tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011
Komentarze
Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.Ten obiekt nie został jeszcze skomentowany.