Grapice

Stan obecny

Mieszkania

Historia

Pałac z przeł. XIX i XX w.
W dawnych czasach dobra te były lennem rodziny Rexin, w XV w. zwane ?Pawell Rexin do graptze?. Poprzez małżeństwo stały się własnością rodu von Zitzevitz. W rękach tej rodziny dobra znajdowały się do 1772 r., kiedy to kupił je kapitan Kaspar Friedrich von Massow. Wcześniejsze nazwy wsi to: Grabce; Grapetze (1523), Grapiz (1546), Grapitz, (1546) Grapzow (1780). Nazwa prawdopodobnie pochodzi od rosnących tu drzew ? grabów. W 1784 r. we wsi znajdował się folwark, 22 dymy i drugi folwark ?New Grapitz? - obecnie Grapiczki. W latach 1818-1847 wieś była w rękach von Puttkamerów a następnie kupił ją Karl Wilhelm Wallenius. Dla tej rodziny wzniesiony tu został na przełomie XIX i XX w. obecny pałac, w tamtym okresie założono również park krajobrazowy. Ostatnim właścicielem z tego rodu był do 1945 r. Christoph Wallenius. W 1925 r. areał majątku liczył 795 ha. We wsi znajdowała się szkoła do której uczęszczało 50 dzieci, ostatnim niemieckim nauczycielem był Max Geske. Mieszkańcy byli prawie wyłącznie protestantami, ostatnim niemieckim duchownym był ks. Magnus Erdmann. W 1939 r. wieś liczyła 274 mieszkańców i 60 gospodarstw domowych. W marcu 1945 r. została zajęta bez walki przez wojska radzieckie. Przywrócono nazwę Grabce, a w 1947 r. na mocy rozporządzenia o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości - Grapice. Funkcjonował tu Zakład Rolny Grapice, które wchodził w skład Państwowego Gospodarstwa Rolnego w Potęgowie. Następnie w budynku znajdowały się mieszkania a obecnie stoi opuszczony.

Źródła:
Słownik historyczny miast i wsi województwa słupskiego, Świetlicka A., Wisławska E
Wikipedia

Opis

Pałac eklektyczny. Budynek wzniesiony na planie zbliżonym do prostokąta, w dłuższej osi wschód-zachód, fasadą zwrócony na południe. Murowany z cegły i otynkowany, piętrowy, podpiwniczony, nakryty dachem wielospadowym krytym gontem. Od zachodu budynek poszerzony jest o przybudówkę a od wschodu o przybudówkę i oszkloną werandę. Fasada budynku jest niesymetryczna a jej obydwie połowy zróżnicowane architektonicznie. Lewa część w parterze posiada okna zamknięte półkoliście, nad tą częścią dach tworzy nieznaczną wystawkę z ozdobnym przyczółkiem. Przed wejściem, w osi środkowej znajduje się parterowy ganek zwieńczony trójkątnym szczycikiem.

Park

Park z przełomu XIX i XX w. o pow. 3,2 ha. Rośnie tu cenny starodrzew, zachował się także dawny śródparkowy staw. Układ przestrzenny parku jest nieczytelny a staw częściowo zarośnięty.

Inne

Spichlerz murowany z 1927 r.
Fundament latarni lotniczej z okresu międzywojennego
Pomnik poległych w 1 wojnie światowej, tzw. \\\"Wieża\\\"

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011