Osiek

Historia

Obecnie zamek już nie istnieje. Znajdował się na południowym krańcu miejscowości, na cyplu wcinającym się w jezioro Kałębie. Stan badań na temat zamku jest dość skromny. Zachował się dokument lustracyjny z roku 1664 oraz dokumentacja z końca XIX wieku wykonana przez J. Heise. Zamek został rozebrany na przełomie XVIII i XIX wieku. Z całego założenia pozostał kilkumetrowy fragment muru, pozbawiony lica, z kamienia eratycznego i rumoszu ceglanego. Fragment został niedawno zabezpieczony cementową zaprawą. Zamek wzmiankowany był wielokrotnie w XV wieku. Powstał w II połowie XIV wieku jako siedziba urzędnika podporządkowanego komturowi ze Świecia. Po zakończeniu wojny trzynastoletniej zamek zaczął pełnić funkcję siedziby starostwa niegrodowego. Taki stan rzeczy utrzymywał się aż do 1772 roku. Obecny stan badań nie pozwala na pełną rekonstrukcję dziejów i przekształceń zamku.
Założenie posadowione było na nieregularnym planie zbliżonym do trapezu z bramą wysuniętą poza lico murów od strony zachodniej. Było to typowe dla niewielkich założeń krzyżackich. Z wizytacji biskupa H. Rozdrażewskiego w 1583 roku dowiadujemy się, że nad bramą zlokalizowana była kaplica. Najprawdopodobniej pod koniec XVII wieku kaplica podupadła gdyż już w 1702 roku poświadczono o wzniesieniu nowej kaplicy poza murami zamkowymi p.w. św. Rocha. Fundatorem manierystycznej przebudowy tego późnogotyckiego założenia był Adam Mikołaj Zalewski- starosta osiecki i kasztelan elbląski (1569-1587). Kres funkcjonowania zamku rozpoczął się wraz ze spustoszeniem go przez Szwedów podczas potopu w XVII wieku. Dokument z 1664 toku opisuje budowlę jako użytkowaną ale już ?nadpustoszałą?.