Wołów - Zamek

Stan obecny

Urząd Miejski

Historia

Zamek zbudowany w poł. XIV w. przez księcia oleśnickiego Konrada I. - Pierwotnie w Wołowie stał drewniany gród, którego zadaniem była obrona drogi przez bagna. Wzmianki o tym grodzie pojawiły się w 1157 roku. Miał go zbudować Władysław II Wygnaniec. Zamek wzniesiono w latach 1300-1309 za czasów Henryka głogowskiego. Budowla była drewniana. Na jej miejscu zbudowano zamek murowany z cegły w poł. XIV w., którego budowę przypisuje się Konradowi I oleśnickiemu. Budynek wzniesiono nad rzeką Jezieryczą na planie rombu. Po stronie północnej przy murach stała kwadratowa wieża bramna o boku długości 9 m. Skrzydło mieszkalne znajdowało się po wschodniej stronie przy murach obwodowych. Całość sprzężona była z obwarowaniami miejskimi i lokowała się na powierzchni 22x39 m. Po stronie północno-wschodniej stało drewniane przedzamcze. W XVI w. książę brzeski Jerzy II przebudował zamek w stylu renesansowym. Dostawiono wówczas nowe skrzydło wzdłuż zachodniego odcinka murów. Miało ono arkady na parterze. Postawiono także duży budynek. Ponad fosą zbudowano ozdobny most. W trakcie wojny trzydziestoletniej zamek doznał zniszczeń. Został gruntownie wyremontowany w latach 1653-1672 przez księcia Chrystiana. Na pocz. XVIII w. zamek zniszczył pożar. Po kolejnym remoncie w latach 1714-1725 budynek przekazano do użytku starostwu. Kolejny pożar w 1781 roku sprawił, że trzeba było rozebrać zamkową wieżę. W roku 1878 zamek nabył urząd powiatowy i zarządził kolejny remont generalny. W 1922 roku miał miejsce trzeci z kolei pożar, po którym zamkowi nadano obecny wygląd. Kolejne remonty oraz przebudowa na cele biurowe sprawiły, że całkowicie zmieniono układ wnętrz i budynek stracił cechy rezydencji. - Obecnie w zamku mieszczą się urzędy miejskie.


Zespół zamkowy posadowiony jest w południowej części miasta, w pobliżu rzeki Jeżycy, która stanowiła niegdyś źródło zasilania fos i stawów otaczających warownię. Zamek był elementem systemu obronnego miasta lokowanego w 1285 roku, pełniącego do 1312 roku funkcję siedziby książąt głogowskich. W latach późniejszych miejscowością władali Piastowie z Oleśnicy. Fundatorem pierwszego murowanego z cegły zamku, posadowionego na planie romboidalnego czworoboku z wieżą od północy i domem mieszkalnym od wschodu był Konrad I. Wg niektórych hipotez podważających istnienie domu przy kurtynie wschodniej funkcje mieszkalne miałaby pełnić wieża posadowiona od północy. W 1579 roku miała miejsce przebudowa zamku zainicjowana przez Jerzego II ? księcia brzesko-wołowskiego. Z okresu tej przebudowy pochodzi późnorenesansowe skrzydło zachodnie z krużgankiem. Kolejna przebudowa przypadła na lata 1653-1672 i została zainicjowana przez Chrystiana ? księcia na Wołowie. Z tego czasu pochodzi pałacowe skrzydło bramne, zwrócone jedenastoosiową fasadą w stronę miasta. W latach 1714-1725 miała miejsce odbudowa silnie zniszczonej pożarem rezydencji. Pod koniec XVIII wieku rozebraną wieżę bramną. Ostateczne przebudowy i prace remontowe miały miejsce na początku XX wieku. Obecnie budowla pełni funkcję siedziby urzędu gminy i miasta.

Opis

Budynek barokowy z zachowanymi fragmentami renesansowych sklepień kolebkowych z 1579 roku, portalem późnogotyckim, kartuszem z piastowskim orłem, arkadami.

Założenie średniowieczne miało wymiary około 23 X 39 m. Wieża bramna silnie wysunięta z lica murów obwodowych posadowiona była na planie kwadratu o boku 9 m. Na północny-wschód od założenia znajdowało się przedzamcze pełniące funkcje gospodarcze z drewnianą zabudową. Staw mieszczące się obok przedzamcza zasypany został pod koniec XIX wieku.

Inne

Przed pałacem stoi barokowa figura Matki Bożej, z 1733 roku, ufundowana przez Józefa Leopolda Reinischa.