Skatalogowanych zabytków: 11364
Zarejestruj się
Miniatura Jeziory
2021, zdjęcie Joanna Kwoka
Miniatura JezioryMiniatura JezioryMiniatura JezioryMiniatura JezioryMiniatura JezioryMiniatura JezioryMiniatura Jeziory

Zdjęcie archiwalne

Miniatura Jeziory
Zdjęcie Joanna Kwoka

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Michał JakobielskiMarek KujawaJoanna Kwoka

Jeziory

Jehser

Województwo:lubuskie
Powiat:świebodziński
Gmina:Świebodzin
Rodzaj obiektu:Pałac

Stan obecny

Własność ANR
Obiekt opuszczony, na progu ruiny.

Historia

Pałac z poł. XIX w.
Jeziory to niewielka wieś położona 4 km na płd.-wschód od granic miasta Świebodzina. Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1. poł. XV w. Pod koniec tegoż stulecia jej właścicielem został Kaspar (a nie Kasper) von Schlichting (1474-1520), po którym odziedziczyli synowie: Phillip i Ambrosius. Młodszy brat Ambrosius ze związku z Hedwig Leszyńską miał syna Bartholomeusa. Później żenił się jeszcze dwukrotnie, lecz więcej dzieci nie posiadał. Bartolomeusz z żoną - Anną von Krenski - mieli pięcioro dzieci: Kaspara, Maksimiliana, Georga, Christopha i Wolfganga, jednak wszyscy oni rodzili się już w innym majątku - Bauschwitz w gorzowskiem. W Jeziorach tymczasem pojawiła się rodzina von Braun, czyli Kaspar, ożeniony z Barbarą Heleną von Scheckendorf. Z tego związku pochodził Kaspar Albrecht von Braun (1644-1684), który w 1665 r. ożenił się z Margarethe Hedwig von Unruh. Prawdopodobnie nie mieli oni dzieci, bo kolejnymi posiadaczami Jezior została rodzina von Below. Niestety baza GEDBAS nie kojarzy tej rodziny z Jeziorami, dlatego nie jesteśmy w stanie prześledzić jej genealogii, podobnie jak kolejnych posiadaczy - rodziny von Briese (Briesen?). Postaci, które pojawiają się w internetowych źródłach, w żaden sposób nie idzie zweryfikować konfrontując te dane z bazą. Dlatego poprzestaniemy tylko na stwierdzeniu, że na pocz. XIX w. w Jeziorach siedziała rodzina von Schkopp.
W 1812 roku właścicielem majątku był Otto Friedirch von Dyhrn (!), ożeniony z Augustą Karoliną Emilią von Panwitz. Po śmierci Ottona, Emilia wyszła ponownie za mąż. W dniu 15 kwietnia 1816 r. zaślubiła w Jeziorach Adolfa Ottona Gustawa Leopolda von Schkopp. Osiem lat później sprzedali oni Jesher, Johannowi Michaelowi Schneiderowi, ponoć za kwotę 24 tys. talarów. Schneiderowie w poł. XIX w. przebudowali istniejący dwór w pałac, jednocześnie dodając skrzydło z cylindryczną wieżą. Byli oni właścicielami Jezior do pocz. XX w., zaś ostatnimi posiadaczami do 1945 r. była rodzina Scherz. Tyle podaje Marek Gaworski, natomiast my w źródłach pod koniec XIX w. znajdujemy w Jeziorach Gustawa Hermanna Otto Günthera (1884-1945), syna Wilhelminy Adam i Gustava, który w 1906 r. ożenił się z Anną Golland. Prawdopodobnie nie posiadali oni potomstwa. Pod koniec 1944 albo na pocz. 1945 r. w Jeziorach zmarła Wilhelmina Adam. Gustaw Günther zmarł 13 grudnia tego samego roku, ale już w Eberswalde. Po 2. wojnie światowej dawny folwark przekształcono w Państwowe Gospodarstwo Rolne, zlikwidowane ustawowo na pocz. lat 90. XX w. Później właścicielem została AWRSP. W latach 80. pałac był gruntownie remontowany, zaś obecnie pozostaje opuszczony i jest na progu ruiny (dane z 2015 r.).
Źródła:
Portal Genealogiczny GEDBAS;
Marek Gaworski "Zamki, pałace, dwory w Polsce", Arkady, W-wa, 2015 rok;
Geoportal
Mapster:
7063 @ Karte des Deutschen Reiches 1:100 000 - Generalstabskarte /1870 - 1944/
- plik mapy: KDR100_322_Zuellichau_ca1893_DRMC5820322.1.jpg
6581 @ Topographische Karte 1:25 000 (Meßtischblatt) cz. wschodnia (Ostdeutschland) /1870 - 1945/
- plik mapy: 3759_Schwiebus_mz_1933.jpg
Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Pałac eklektyczny, z elementami neogotyku. Budynek wzniesiony na planie prostokąta (!), w dłuższej osi W-E, fasadą skierowany na północ, piętrowy, podpiwniczony, nakryty czterospadowym dachem. Fasadę akcentuje pseudoryzalit, zwieńczony stopniowaną attyką i sterczynami. Od str. wschodniej pałac posiada dobudowane dwupiętrowe skrzydło z cylindryczną wieżą w płd.-wschodnim narożniku. W drugim narożniku tego skrzydła umieszczono dodatkowe, zewnętrzne wejście do piwnic.
Zespół pałacowy usytuowany był w zachodniej części wsi. Od północy szły najpierw sady, następnie podwórze gospodarcze i w płd. części ogród ozdobny z pałacem, czyli część rezydencjonalna. Dalej na wschód ciągnęła się typowa wieś - ulicówka z gospodarstwami po bokach. Na płd.-wschodnim krańcu wsi znajdował się cmentarz ewangelicki, zaś płn.-wschodnim - wiatrak.
Obecnie układ przestrzenny zespołu jest mocno zniekształcony, szczególnie w części północnej i środkowej.

Park

Park z poł. XIX w. o pow. ok. 2 ha, zachowany w granicach dz. ewid. nr ...162/28 (nie licząc budynków).

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Ten obiekt nie został jeszcze skomentowany.