Oleśnica - Zamek (ul. Zamkowa 4)

Stan obecny

Po 2WŚ zamek przechodził również zmienne losy . Był obozem jeńców włoskich i węgierskich , Oddziałem Radzieckiego Międzynarodowego Czerwonego Krzyża , Technikum Budowlanym , Szkołą Instruktorów ZHP , Oddziałem Muzeum Archeologicznego we Wrocławiu , od 1993r. - siedzibą OHP . Wykorzystywany jest jako ośrodek wykładowy , hotelowy , wystawowy i zaplecze logistyczne imprez kulturalnych . Dziedziniec , Sala Rycerska i część budynku pałacowego jest dostępna zwiedzaniu ( w weckendy z przewodnikiem ) .

Historia

Zamek (ul. Zamkowa 4), posadowiony jest w południowo-zachodniej części miasta w pobliżu kościoła św. Jana Ewangelisty. Zamek najprawdopodobniej powstał w miejscu wcześniejszego grodu kasztelańskiego. Zamek powstał w II ćwierci XIV wieku a jego fundatorem był książę Konrad I. Budowa związana była z powstaniem księstwa oleśnickiego. Pierwotne założenie wzniesione było na regularnym planie i składało się z dwóch skrzydeł: głównego dwukondygnacyjnego domu o wymiarach 15/47 m, posadowionego od północnego zachodu oraz mniejszego, prostokątnego budynku do którego przylegała od południa czworoboczna wieża.
Dziedziniec otoczony był murem obwodowym. Brama wjazdowa umieszczona była od południowego-wschodu a naroże wyposażone był w cylindryczną wieżę. Całość miała powierzchnię około 2000 m2. Pomimo sprzężenia fortyfikacji miejskich i zamkowych założenie otoczone było fosą przez co zachowało swoją autonomię. Na II połowę XIV wieku przypadła rozbudowa założenia. W połowie XVI wieku książę Jan z Podiebradu zainicjował przebudowę renesansową, która podzielona została na dwa etapy. Prace prowadzone były przez północno włoskich muratorów. Pierwszy etap przebudowy zamku przypadł na lata 1542-1556 a w jej wyniku zmodernizowano wnętrza i wystrój zewnętrzny skrzydła północno-zachodniego. Na przełomie 5 i 6 dekady powstało nowe, wschodnie skrzydło pałacowe zwane domem wdów. Projektantem nowego budynku był Franciszek Parra. Wieża została nabudowana i zyskała galerię widokową oraz nowy hełm. Następna przebudowa miała miejsce w latach 1585-1610 a zainicjował ją książę Karol II z Podiebradu. Powstało wówczas skrzydło południowo-wschodnie wyposażone od strony dziedzińca w nadwieszone ganki. Projektantem tej budowli był Bernard Niuron. Elewacje całego założenia wzbogacone zostały o pseudoboniowanie.
Na początek XVII wieku datuje się skrzydło północno-wschodnie, które wchłonęło średniowieczną bramę. Wzniesiono wówczas nową bramę zewnętrzną z przedbramiem ozdobioną dekoracją kamieniarską. Założenie zyskało nowe fortyfikacje ziemne z trzema bastionami. Reprezentacyjny wjazd zaprojektował zapewne Hans Schneider z Lindawy. Na lata 1613-1616 zbudowano kryte przejście do kościoła parafialnego bezpośrednio do znajdującej się w nim loży książęcej. Na II połowę XVII i XVIII wieku przypadają modernizacje założenia.
Wnętrza otrzymały barokowy wystrój, dach domu północno-zachodniego został zmieniony. W XIX wieku podjęto prace przy domu północno-wschodnim. Na lata 1891-1906 przypadła restauracja zabytku prowadzona pod kierunkiem J. Maasa, przywracająca założeniu renesansowy charakter. Podczas II Wojny Światowej zabytek uchronił się przed większymi zniszczeniami, został jedynie zdewastowany. W skrzydle północno-zachodnim zawaliły się stropy. Na lata 1970-76 przypadł generalny remont i konserwacja zabytku. Część pomieszczeń przeznaczono wówczas na muzeum.

Inne

Mury obronne, 1 poł. XIV - 1 poł. XVI w., nr rej.: 618 z 1.09.1959 oraz 595 z 28.08.1959