Białowice

Stan obecny

Obiekt nie użytkowany od lat 60 tych XX w. Ruiny.

Historia

HISTORIA WSI

Wieś wzmiankowana już w 1355 roku jako część dóbr von Bibersteinów z Żar. W 1381 roku ?Bellendorff? jest lennem Henzla von Rothenburg. W 1433 roku lennikiem z ?Bollindorffu? na rzecz Bibersteinów jest Bernard von Wunsch. W połowie XV wieku wieś była podzielona, bowiem w roku 1458 z części wsi Białowice płacony był czynsz na rzecz parafii kożuchowskiej przez Hansa von Unwurde z Dobroszowa Wielkiego. W latach 1508-1512 lennikiem Bibersteinów był Hans von Wunsch zu Billendorff. W roku 1531 Nicol von Gablenz składa hołd lenny Ulrichowi von Biberstein zu Friedland und Sorau. W roku 1543 wieś staje się lennem rodziny von Wiedebach, jej pierwszym przedstawicielem jest Hans, za którego rządów wieś przechodzi na luteranizm jako odgórne postanowienie Bibersteinów z Żar. W 1551 roku państewko stanowe Żary-Trzebiel jako dobra po ostatnim z Bibersteinów staje się własnością cesarza niemieckiego i króla czeskiego Ferdynanda Habsburga, który w 1558 roku sprzedaje je biskupowi wrocławskiemu Balthasarowi von Promnitz. Biskup w 1559 roku przekazuje całość swych dóbr swemu kuzynowi Seygfriedowi von Promnitzowi z Lasocina w gminie Kożuchów. W 1587 roku Białowice nadal są określane jako lenno von Wiedebachów na rzecz tym razem Promnitzów. W rękach von Wiedebachów Białowice pozostają do roku 1652, kiedy przechodzą pod bezpośrednią władzę Siegismunda Seyfrieda von Promnitz z Żar, który przejął państewko stanowe Żary-Trzebiel jako spadek po dziadku w roku 1622. Niemal równocześnie Siegismund przeznacza Białowice w lenno Karolowi Christoffowi von Rothenburgowi, żyjącemu w latach 1614-1674, który jeszcze dwukrotnie składa hołd lenny: w 1654 roku Erdmannowi I von Promnitz oraz w 1664 roku Balthasarowi Erdmannowi von Promnitz. Prawdopodobnie przejęcie lenna po von Wiedebachach przez von Promnitzów należy wiązać z wygaśnięciem linii białowickiej rodu von Wiedebach. Następcą von Rothenburga na lennie białowickim był Hanus Casper von Berg, który wymieniany jest w roku 1679 jako posiadacz lenna nadanego mu przez Balthasara Erdmanna von Promnitza. Od 1702 do 1734 roku panem na Białowicach jest Amandus Frankel, który złożył hołd lenny Erdmannowi II von Promnitz. Po 1734 roku ponownie pod bezpośrednim zarządem Jana Erdmanna von Promnitz jako element Herrschaft Sorau. W 1765 roku ostatni z Promnitzów Jan Erdmann zrzeka się praw do całości państwa stanowego Żary-Trzebiel na rzecz elektorów saskich za roczną rentę w wysokości 12.ooo talarów.

Jerzy Dubiel-http://zamkilubuskie.pl/

Opis

ZAMEK
W roku 1435 Wentzel von Biberstein buduje zamek w Białowicach. W XVI wieku przebudowany w stylu renesansowym, powiększony z przeznaczeniem do celów obronnych. Przebudowę i powiększenie zamku należy prawdopodobnie wiązać z przejęciem dóbr państewka stanowego Żary-Trzebiel przez Seyfrieda von Promnitz z Lasocina, kuzyna biskupa wrocławskiego Balthasara, w roku 1560 lub 1561. Obiekt ten pełnił równocześnie funkcję rezydencji szlacheckiej von Wiedebachów- lenników von Promnitzów. Około roku 1758 zamek przebudowany na cele magazynowe z zatarciem cech stylowych. W jego wnętrzu składowano zboże. Inicjatorem przebudowy był ostatni z Promnitzów- Hans Erdmann. O losach budowli w XVIII i XIX wieku, aż do II-ej wojny światowej brakuje informacji.
Od II wojny światowej własność RSP Białowice, nie był użytkowany. Zdewastowany w 1966 roku. Z relacji miejscowej ludności należy sądzić, że około 1990 roku doszło do zawalenia się dużej części połaci dachu i ścian spichlerza.
Obiekt założony na rzucie przybliżonym do litery ?L?, jest częściowo podpiwniczony, dwukondygnacyjny, kryty dachem dwuspadowym, w większości zarwanym. W zachowanej południowo-zachodniej połaci dachu znajdują się wole oka. W elewacji frontowej umieszczone zostały duże wrota. Całość została zwieńczona gzymsem koronującym. W prostej płaszczyźnie elewacji rozmieszczono niewielkie, prostokątne okna, w większości pozbawione stolarki i szklenia.

Jerzy Dubiel-http://zamkilubuskie.pl/

Inne

Budynki folwarczne prawdopodobnie z końca XIX i początku XX w. We wsi gotycki kościół z przeł. XV/XVI w. oraz budynek plebanii zbudowany w 1765 przez hrabiego Promnitza, dziś w rękach Jacka Wesołowskiego, przeznaczony do użytkowania na cele kulturalne, wystawy, spotkania artystów.




We wsi obok dawnego zamku-spichlerza założenie dworskie z końca XIX i początku XX wieku składające się z budynku mieszkalnego i budynków folwarcznych.