Byszewy

Stan obecny

Budynek dworu wyremontowany po pożarze w 2009r. Niestety - pokrycie drewnianym gontem zastąpiła dachówka ceramiczna .
Dwór jest składnikiem Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich .

Historia

Najstarsza wzmianka źródłowa na temat miejscowości pochodzi z 1391 roku. Miejscowość pojawiała się pod różnymi nazwami: Byszew, Byschovi, Byschewo i inne. Istnieją również informacje o grodzisku stożkowym zlokalizowanym niegdyś w sąsiedztwie dworu. W roku 1484 wieś Byszewy wraz z innymi ziemiami trafia do Wincencyanny z Lezenic ? wojewodzianki brzeskiej i kujawskiej oraz starościny łęczyckiej.
Wcześniej wieś ta należała do Stanisława z Warszyc ? Warszyckiego. W źródłach trafimy na informację, że właścicielami miejscowego majątku przez długi okres była rodzina Plichtów. Wcześniej ród ten władał sąsiednią wsią o nazwie Moskwa, założoną na początku XVII wieku, która nazwę swą zawdzięcza wyprawie Konstantego Plichty do stolicy Rosji. Po spaleniu drewnianej siedziby rodzina przeniosła się do oddalonej o kilka kilometrów wsi Byszewy i tam założyła swoje gniazdo. Taki stan rzeczy utrzymywał się, z krótką przerwą aż do zakończenia II Wojny Światowej i powojennej reformy rolnej. W roku 1803 Byszewy zostały ostatecznie nabyte przez Teodora Plichtę od Piotra Staniewskiego oraz Piotra i Stefana Nagórskich. Majątek kosztował 52 tysiące polskich złotych.
Wraz z wsią Byszewy do majątku weszła sąsiednia wieś Moskwa oraz kolonia Laski o folwark Janów. Po Teodorze majątek kolejno gospodarzony był przez: Jana Plichtę w 1825 roku, Włodzimierza Plichtę w 1858 roku (wartość majątku szacowano wówczas na 200 tysięcy polskich złotych). Sukcesorami majątki byli również: Florentyna z Plichtów Majewska oraz Stanisław i Wiktoria z Plichtów Zielonka. Na początku XX wieku ziemiami zarządzał Józef ? syn Włodzimierza ? sędzia gminny w Lipinach, ostatni z rodu Plichtów.
Ziemie liczyły wówczas 201 hektara. Przed wybuchem I Wojny Światowej oraz w okresie międzywojennym częstym gościem dworu był Jarosław Iwaszkiewicz. Informacje o dworku można znaleźć w jego twórczości. Ostatni właściciele majątku przed reformą rolną to dzieci Józefa i Zofii z domu Wysłockiej: Andrzej, Jan, Aleksandra, Helena i Krystyna. Po 1945 roku we dworze ulokowano szkołę. Później jednak budynek zajęty został przez Urząd Bezpieczeństwa i przetrzymywano w nim jeńców niemieckich. Później dwór użytkowany był przez przedsiębiorstwo ?Konsumy? Centrali Nasiennej, dalej majątek przeszedł we władanie PGR, a w latach 90-tych XX wieku zarządzało nim prywatne Przedsiębiorstwo Rolniczo-Produkcyjne.

Opis

Dwór murowany z cegły i otynkowany, posadowiony na planie prostokąta, o regularnej bryle, podpiwniczony, parterowy, z mieszkalnym poddaszem nakrytym wysokim dachem naczółkowym. Dach kryty gontem. Elewacja frontowa dziewięcioosiowa z czterokolumnowym portykiem toskańskim, poprzedzającym wejście główne do dworu, umieszczonym na osi głównej. Portyk wspiera belkowanie w uproszczonej formie oraz tympanon obramiony profilowanym gzymsem z oknem termalnym. Elewacja tylna również dziewięcioosiowa. Elewacje szczytowe z dwoma otworami okiennymi.
W szczytach poddasza dwa otwory okienne. Wystrój architektoniczny zaczerpnięty z klasycystycznego repertuaru form. Pasowa boniowanie w tynku na wysokości parteru zdobi wszystkie elewacje. Prostokątne otwory okienne z prostymi parapetami zewnętrznymi. Gzyms koronujący w prostej, uskokowej formie z łezkami poniżej. W okresie między wojennym do wschodniej ściany szczytowej przylegała parterowa przybudówka pełniąca funkcje gospodarcze oraz mieściła kuchnię. Tradycyjny, dwutraktowy układ pomieszczeń został znacznie zatarty w wyniku wielokrotnych przebudów. Z parteru na poddasze prowadzą drewniane schody. Nie ma również zabytkowych, kaflowych pieców. Po stronie zachodniej dworu mieści się muzeum pamięci Jarosława Iwaszkiewicza. Tablica ku jego pamięci widnieje po prawej stronie wejścia do dworu. W latach 90-tych XX wieku stan techniczny budynku był dobry.

Park

Obecnie założenie parkowe jest mocno zaniedbane. Nie zachowały się stawy z pierwotnego założenia. Po wojnie zostało wyciętych wiele wiekowych okazów starodrzewu w tym dęby i kasztanowce. Po południowej stronie parku zachowało się kilka 200 letnich okazów dębów, buków, lip i modrzewi. Park położony jest na zróżnicowanym powierzchniowo, malowniczym terenie.