Posoka

Stan obecny

Dwór zamieszkały w rękach prywatnych. W trakcie stopniowej renowacji.

Historia

Dwór. Wybudowany przez Ryszarda Kobusiewicza w 1905 roku, na miejscu spalonego wcześniej dworu drewnianego. Czwartego w kolejności - poprzednie trzy drewniane, spłonęły - pierwszy podczas potopy szwedzkiego, kolejne od pioruna, Majątek Posoka - Kamilówka w rękach jednej rodziny od ponad 250 lat. Przechodziła na następne pokolenia na drodze sukcesji po nadaniu królewskim w roku 1768 rodzinie Marianny z Rzeszewskich Gajewskiej i Jej dziedzicom za zasługi dla Rzeczypospolitej, przekazana Jej córce Józefinie w wianie ślubnym, w ten sposób zamieszkali tam Jelita-Badyńscy. Następnie Posoka w podobny sposób przeszła do rodziny Kobusiewiczów, a później Czerwińskich, obecnych właścicieli. Nazwę Posoka-Kamilówka znaleźć można po raz pierwszy w wyroku spadkowym z 1928 roku - pochodzi od imienia ówczesnej sukcesorki - Kamili Kobusiewiczówny, późniejszej doktorowej Czerwińskiej, żony znanego konińskiego lekarza Doktora Mieczysława Czerwińskiego. Dwór na Posoce od zawsze był miejscem patriotycznym. W czasach zaborów cały majątek Gajewskich, właśnie za wspieranie powstania styczniowego, później listopadowego został skonfiskowany przez władze carskie, i z ogromnych posiadłości ziemskich pozostała tylko mała Posoka... Dzieje powstańcze, potem odzyskanie niepodległości, II wojna światowa, a dalej czasy stalinizmu i komunizmu to temat na spora książkę. Dwór na Posoce był i jest enklawa kultury, sztuki i inteligencji najwyższych lotów. Przez ostatnie dziesięciolecia odwiedzali go artyści i intelektualiści z całego kraju. Obecnie - poza funkcją mieszkalną, mieści się tam prywatne muzeum sztuki ludowej i galeria malarstwa Jana Sznajdra. Przez wiele lat siedzibę miało tam też prywatne schronisko dla zwierząt prowadzone przez kolejną dziedziczkę posocką - Dankę Czerwińską.

Opis

Dwór murowany, kryty dachówką cementową, o powierzchni około 250 metrów kwadratowych, zbudowany na bazie prostokąta, z wejściem werandowym od strony południowej. Po dewastacji przez żołnierzy sowieckich w 1945 roku z oryginalnego wyposażenia ocalały jedynie fragmenty podłóg i stolarki okienno-drzwiowej.
W kompleksie dworskim znajdują się ponadto ceglane zabudowania z początku XX wieku pod postacią budynku gospodarczego ze spichlerzem oraz stodoły.

Park

Zabytkowy, dwuczęściowy. Pierwszą część stanowi kompleks ok 200-letniego starodrzewia dębowo-klonowo-topolowego z pojedynczymi lipami, wraz z około 100-letnią aleją grabową tworzącą gotycką nawę prowadzącą aleją do dworu. Drugą część stanowi dębina, znajdująca się w północno-wschodniej części majątku, w której znajduje się ponad 40 pomników przyrody - dębów szypułkowych.

Inne

Nazwa Posoka pochodzi od krwi, której duże ilości przelano w bitwach na posockich wydmach, znajdujących się na terenie majątku, podczas potopu szwedzkiego. Ślady tych walk odnajdywano pod piaskiem jeszcze w drugiej połowie XX wieku. Wcześniej używano nazwy Prandota. Malowniczo położone miejsce u brzegu rzeki Powy (dawniej zwanej Pokrzywnicą). W przeszłości głównym źródłem utrzymania był młyn wodny, którego ślady w postaci pali wbitych w dno rzeki na których opierała się budowla drewnianego młyna można jeszcze znaleźć pod mostem na Powie, przy wjeździe do majątku. Drewniane młynisko rozebrano na początku XX wieku./