Skatalogowanych zabytków: 11364
Zarejestruj się
Miniatura Józefinka
2015, zdjęcie Marek Kujawa

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Marek Kujawa

Józefinka

Josefinenthal

Województwo:kujawsko-pomorskie
Powiat:żniński
Gmina:Barcin
Rodzaj obiektu:Dwór

Stan obecny

Własność prywatna

Historia

Dwór z k. XIX w.
Józefinka to dość rozległa wieś, leżąca ok. 4 km na płn.-zachód od Barcina. Jej wcześniejsze nazwy to Józefinowo i Josephinenthal. Folwark należący do dóbr barcińskich istniał tu już pod koniec XVIII w. Nazwa wsi według legendy pochodzi od imienia Józefiny, córki dziedzica. Wraz z siostrą Julią ciągle się kłóciły i ojciec postanowił rozdzielić dobra pomiędzy je obie. Tak miały powstać wsie Józefinka i Julianowo. Ową legendę częściowo potwierdzają fakty. W 1834 r. dziedzicem Barcina i okolicznych dóbr był Martin von Kunkel, ożeniony z Augustą Schmeckel. Ich córką była właśnie Józefina, urodzona w Węgiercach, gdzie ojciec był dzierżawcą majątku. W 1855 r. wyszła ona za Wilhelma Ludwika von Borcka, dziedzica Jaksic i zmarła tamże w 1883 r., a jej mąż w 1889 r. w Berlinie. O ewentualnej siostrze – Julii, niestety informacji nie posiadamy. Ok. 1885 r. we wsi znajdowało się 5 domów z 83 mieszkańcami. Właścicielami folwarku byli w tym czasie nieznani nam z nazwiska Niemcy. Na pocz. XX w. dobra zostały rozparcelowane, a na ich gruntach utworzono nowe gospodarstwa, do których sprowadzono osadników niemieckich. Dwór wraz z resztówką również stał się prywatnym gospodarstwem rolnym. Po wyzwoleniu Polski w 1920 r. jego właścicielami byli Aleksandra i Władysław Paliwoda, którym w 1933 r. we dworze urodziła się córka Józefa. W miejsce wyjeżdżających Niemców także inne gospodarstwa zaczęli przejmować rolnicy Polscy; do wsi sprowadziła się m.in. rodzina Grochalskich (pochodzących ze Stanisławowa na Kresach) oraz Spychalskich. Ci mieli syna Henryka, który ożenił się z Józefą Paliwoda. Po 2. wojnie światowej Paliwodowie wrócili do gospodarstwa, ze wzgl. na niewielki areał nie objęła ich reforma rolna. W latach 70. XX w. sprzedali dwór z folwarkiem Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej „Józefinka”. Pani Józefa zamieszkała nieopodal dworu, w domu męża. Dwór należący do RSP remontowany był w latach 80. XX w. Po likwidacji Spółdzielni budynek został sprzedany osobom prywatnym.
Opracowanie własne na podst. dostępnych źródeł i badań terenowych, w tym wywiadów z p. Janem Grochalskim i p. Spychalskimi.
Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Dawny dwór Paliwodów zachował się do czasów obecnych w dobrym stanie. Pomimo przebudowy zachował część swoich cech stylowych. Jest to budynek parterowy z poddaszem (mezzaninem), nakryty dachem dwuspadowym, fasadą skierowany na południe. Nad wejściem znajduje się jednoosiowa wystawka zwieńczona ozdobnym szczytem. W elewacji ogrodowej wystawka jest szersza i posiada – prawdopodobnie na skutek rozbudowy – dwoje drzwi i dwa okna. Na dachu parterowej werandy znajduje się taras.
Układ przestrzenny zespołu dworskiego jest dość znacznie przeobrażony. Przy drodze prowadzącej do dworu zachowała się stajnia z końca XIX w. obok której po wojnie wybudowano gęsiarnię. Po drugiej stronie drogi, w gospodarstwie p. Grochalskich, wznosi się będąca u progu ruiny stodoła (2015 r.) i przebudowana współcześnie obora, należące niegdyś do majątku.

Park

Pozostałości parku z k. XIX w. o bliżej nieokreślonej powierzchni. Do dzisiaj rośnie tu kilka ok. 100-letnich drzew.

Inne

- Figura św. Józefa z 1910 r.
- W rejonie wsi znajdują się piaszczyste nieużytki, na których można uprawiać jazdę terenową na motocyklach lub quadach.

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Ten obiekt nie został jeszcze skomentowany.