Gęzewo

Stan obecny

Własność prywatna.

Historia

Dwór z pocz. XIX w.
Gęzewo to niewielka wieś leżąca około 1 km na zachód od dawnego majątku Kawęczyn. Tereny te początkowo należały do parafii Branno, założonej już na początku XIV w. przez Krzyżaków. W XVIII w. z gruntów wsi Kijewo wydzielono niewielki folwark Gęzewo, zwany także Gęzowo albo Genzewo. Pierwszym znanym właścicielem folwarku był Józef Zagajewski ożeniony z Konstancją Kłobukowską, następnie Jan Włosianowski ożeniony z Marianną z d. Przewoską, zmarłą w 1756 r. i pochowaną w Brannie. Rok później zmarł ich synek Ludwik. Rodzina Przewoskich była posesorami majątku do około 1780 r. Właścicielem w tym czasie był prawdopodobnie Jan Nagórski, burgrabia radziejowski ożeniony z Joanną Markowską, a następnie, już pod koniec XVIII w. Gabriel Benedykt Kiełczewski z Kiełczewa herbu Pomian (1741-1813), szambelan królewski, właściciel Jeżewa. Ten ożeniony był dwukrotnie: z Marianną Moszczeńską z Moszczonego herbu Nałęcz, a następnie z Jadwigą Prandota-Trzcińską na Trzcinnie herbu Rawicz. Z ową Jadwigą zacny szambelan miał sześcioro dzieci: Józefą zamężną z Augustem Gzowskim, Juliannę zamężną z Antonim Pląskowskim herbu Oksza, Ignacego ożenionego z Joanną Znaniecką herbu Krzywda, Walentego Kazimierza ożenionego z Faustyną Pląskowską, Antoninę zamężną z Jakubem Winnickim i Franciszkę zamężną z Michałem Znanieckim herbu Krzywda. Na początku XIX w. Gęzewo należało do Józefa Dzimińskiego, ożenionego z Heleną z Różnieckich. Ciż mieli dwie córki: Juliannę Annę i Franciszkę. Po Dzimińskich wieś przeszła w ręce niemieckie. Pierwsze wzmianki o dworze pochodzą z 1802 r., czyli jego budowniczymi byli zapewne Dzimińscy. W 1885 r. wieś liczyła 73 m-ców zamieszkujących 3 domy, w tym 63 katolików, 10 ewangelików; 23 analfabetów. Niestety nie została uwzględniona w księgach adresowych okresu międzywojennego, czyli majątek był już wtedy rozparcelowany. Po 2. wojnie światowej dwór stał się własnością prywatną i wraz z pozostałościami parku i folwarku stanowi gospodarstwo rolne.
Opracowanie własne na podst. dostępnych źródeł i badań terenowych.
Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Budynek parterowy z mieszkalnym poddaszem, nakryty dwuspadowym dachem krytym blachą. Fasadę akcentuje nieznaczny ryzalit zwieńczony trójkątnym frontonem. Z prawej strony ryzalitu znajduje się wejście główne osłonięte daszkiem wspartym na żeliwnej konstrukcji, prawdopodobnie oryginalnej, z epoki.

Park

Park z k. XIX w. o pow. ok. 0,6 ha, z pozostałościami starodrzewu i stawem.

Inne

Zabudowania gospodarcze z XIX / XX w.

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011