Drzęczewo Drugie

Stan obecny

Własność J.S.T. lub prywatna.

Historia

Dwór z XIX w.
Wcześniejsze nazwy wsi to Dreczewo, Drzenczewo i Drenczewo. Pierwsi właściciele zwali się Drzęczewskimi, zaś pierwszą właścicielkę - Jachnę (Jadwigę) Morecką z Mórki poznajemy w 1444 r., kiedy to procesowała się ze Szczedrzykiem Lubiatowskim. W zapiskach z tego okresu pojawia się też Jan Tumigrała Borkowski, który niedługo później przezwał się Drzęczewskim. W 1467 r. dziedzic Piotr Morecki sprzedał D. Sędziwojowi Rąbińskiemu, w zamian za część wsi Białe Jezioro (Białcz) w pow. kościańskim i dopłatę 800 grzywien. Dwa lata później ten Rąbiński zmarł, a wdowa Elżbieta zapisała dobra synom: Janowi seniorowi i Janowi juniorowi. W 1475 r. od obu Janów R. wieś otrzymał ich brat rodzony - ksiądz Piotr Rąbiński, który zapisywał na tych dobrach dożywocie swojej matce Agnieszce. Na przeł. XV i XVI w. wśród współwłaścicieli pojawili się Kokorzyński i Pogorzelski. W 1510 r. wszyscy oni kolejno sprzedawali swe części Maciejowi Gostyńskiemu, kasztelanowi śremskiemu. Niedługo później o część wsi procesował się z Gostyńskim Stanisław Lasocki h. Dołega, podkomorzy poznański, którego ostatecznie dziedzic wygnał ze wsi siłą. W 1512 r. postanowił dać on wieś zaprzyjaźnionej wdowie (po Sędziwoju Czarnkowskim) - Katarzynie z Kretkowa, jednak wspólnie postanowili zamienić dobra na Gryżynę, od Andrzeja Gryżyńskiego. Na wypadek swojej śmierci dziedzic zadbał o spadek dla swego jedynego syna Jana. W 1513 r. musiał zapłacić "winę" za wspomniane wcześniej wygnanie ze wsi Lasockiego. Gdy ostatecznie przeniósł się do Gryżyny, Gryżyński dogadał się z Laskowskim, z którym nawet zamieniał się na jakieś dobra. Tym sposobem Laskowski przejął wieś, a następnie sprzedał ją Janowi Domaradzkiemu. Ten w 1516 r. sprzedał D. Andrzejowi z Górki, dziedzicowi Osiecznej, zaś po kolejnych 4 latach Górecki sprzedał wieś Janowi Daleszyńskiemu, ożenionemu z Małgorzatą Rydzyńską. Jan miał synów: Jakuba i Jana oraz córkę Annę, zamężną za Marcina Strzeleckiego. Po śmierci Marcina ta ponownie wyszła za mąż, za Stanisława Radzewskiego, któremu dała wieś w 1578 r. Po śmierci Radzewskiego wieś wróciła w ręce Daleszyńskich a konkretnie Doroty, która wyszła za Kaspra Słupskiego. Mieli oni synów: Andrzeja i Peregryna, którzy po śmierci ojca w 1611 r. dostali: Andrzej - Boguszyno i staw blutkowski; Peregryn - Drzęczewo. Synem dziedzica był Mikołaj Słupski, który obrał drogę duchowną; w 1644 r. sprzedał on połowę D. i Głogówka Stefanowi Słupskiemu. Słupski w 1664 r. sprzedał dobra dziedzicowi Gostynia - Andrzejowi Borkowi Gostyńskiemu, za kwotę 19 tys. florenów. Istotna dla losów wsi transakcja miała miejsce w 1677 r., kiedy to Gostyński sprzedał D. i Głogówko Zofii z Bnina Opaleńskiej, wdowie po Adamie Konarzewskim, zaś ta wyderkowała te dobra księdzu Stanisławowi Grudowiczowi, prepozytowi filipinów w Gostyniu. Opaleńska już nigdy nie wykupiła wyderku i dobra stały się własnością zakonu, co ponoć oficjalnie uregulowała dziedziczka Gostynia, Monika Mycielska w 1751 r. Jednak kolejni Mycielscy nadal rościli sobie prawa do D, dlatego też folwarku nie zabrali Prusacy po III rozbiorze Polski. Kongregacja księży filipinów w Gostyniu została rozwiązana 21 września 1875 r., zaś prawo zastawiania dóbr gostyńskich obłożono aresztem. Urzędowo dobra te stały się własnością Ignacego hr. Mycielskiego z Chociszewic. W 1885 r. na Drzęczewo składała się gmina wiejska z kolonią i dominium o pow. 3349 mórg. Kolonia liczyła 21 domów i 165 m-ców, zaś reszta wsi 14 domów i 309 m-ców. W skład domeny wchodził folwark Głogówko. Dwór w D. został wzniesiony prawdopodobnie dla zarządców, których nazwiska niestety nie znamy. Ostatnim posiadaczem D. z rodziny Mycielskich był Józef (1855-1918), znany historyk i publicysta, syn Stanisława (1823-1872) i Marii Turno h. własnego. Ożeniony był z Zofią Taczanowską h. Jastrzębiec, z którą wspólnie prowadzili majątek w Kobylempolu. Józef miał z Zofią pięcioro dzieci: Macieja (1885-1902), Katarzynę (1888-1955), Stanisława (1891-1977), Wojciecha (1892-1942) i Władysława (1894-1941). W okresie międzywojennym Drzeczewo (nie wiemy na jakiej zasadzie) nadal użytkowali filipini, choc oficjalnie majątek należał do sukcesorów Józefa Mycielskiego. Zakon został zapewne reaktywowany po wyzwoleniu Polski w 1920 r. Do majątku w D. nadal należał też folwark Głogówko. W 1926 r. dobra liczyły ogółem 820,6 ha, a czysty dochód gruntowy wykazywany jako podstawa do wyliczenia podatku wynosił 2957 talarów. Na ogólny areał składało się 414,8 ha ziemi uprawnej, 101,9 ha łąk i pastwisk, 291,7 ha lasów i 12,2 ha nieużytków. W 1930 r. Drzęczewo stanowiło wieś i okręg dworski w pow. gostyńskim i liczyło 534 m-ców. Był tu cieśla Krzysztofiak, kołodziej A. Dudziński, kowal K. Kolbusiński, stolarz Piątkowski i tartak należący po połowie do Dudkiewicza i filipinów. Po 2. wojnie światowej dobra zabrał i rozparcelował Skarb Państwa Polskiego. Na terenie folwarku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne "Drzęczewo II", zlikwidowane ustawowo na pocz. lat 90. XX w.
Źródła:
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich... 1880-1902;
Teki Dworzaczka (Regesty, Monografie) Biblioteki Kórnickiej P.A.N.;
Marek Jerzy Minakowski, Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl);
Księga Adresowa Gosp. Rolnych Woj. Poznańskiego, 1926;
Księga Adresowa Polski, 1930;
Strona internetowa gminy Piaski: www.piaski-wlkp.pl
Geoportal;
Mapster:
13293 @ WIG - Mapa Szczegółowa Polski 1:25 000 /1929 - 1939/
plik mapy: P41-S24-E_GOSTYN_1933.jpg
Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Dwór wzniesiony na planie prostokąta, w dłuższej osi W/NW-E/SE, fasadą zwrócony na południe. W obu elewacjach budynek posiada trójkątne wystawki.

Park

Park z XIX w. Niegdyś zajmował ok. 2 ha, zaś obecnie jego pozostałości znajdują się wraz z podwórzem gospodarczym na dz. ewid. nr ... 124/15 o pow. 8,1782 ha (Geoportal, 20.09.2017 r.). Dodatkowo w kier. płd.-zach. od dworu znajdował się 1,5-hektarowy sad, a w kier. płn.-wschodnim żwirownia.

Inne

Kuźnia z 1845 roku.

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011