Otrębusy - Dwór Toeplitzówka

Stan obecny

W budynku m. in. biblioteka . Trwa remont ogrodzenia i budowa placu zabaw dla dzieci (2023)

Historia

Pod koniec XVIII dobra Otrębusy należały do Guberni Warszawskiej, powiat błoński, gmina Helenów, parafia Brwinów. W latach 1775-1875 majątek wielokrotnie zmieniał właścicieli. W latach 1795 – 1825 należały do rodziny Uszańskich, od 1825 do hrabiego Xawerego Brzostowskiego , w 1844 do braci Zimnochów, a w1874 do rodziny Skrzyńskich. W 1875 roku dobra trafiły na licytację. W kolejnych latach dobra były pomału rozprzedawane. W 1902 część majątku z ogrodem i dworem kupiła. Elżbieta Hamburger. Od tego czasu ta część figuruje w hipotece jako „Folwark Elżbietówka”. Później majątek znowu jest rozprzedawany po kawałku. Jednym z właścicieli folwarku jest Konstanty Uklański , po nim Piotr Uklański od którego w 1918 roku nabył go Teodor Toeplitz. Toeplizowie przebudowali dwór, którego początki to prawdopodobnie lata 90 dziewiętnastego wieku. Do rodziny Toeplitzów, do której należał do roku 1950. Następnie rodzina zrzekła się dworu na rzecz Państwowego Zespołu Pieśni i Tańca „Mazowsze”. W latach 60. obiekt przeszedł w ręce urzędu gminnego w Otrębusach, a od roku 1975 należy do Gminy Brwinów. (Jarosław Bochyński 2023)

Opis

Dwór usytuowany w centrum miejscowości na terenie małego parku. Elewacja frontowa zwrócona na północ. Przed dworem podjazd. Wzniesiony z cegły na fundamentach ceglanych, tynkowany. Na planie rozbudowanego prostokąta; z lekko wyryzalitowaną częścią frontową, z dwoma kwadratowymi ryzalitami od str. ogrodu na narożnikach, oraz z trójbocznymi ryzalitami od strony wsch. i zach. Na wysokich piwnicach, na parterze o trzech traktach wzdłużnych, przy czym trakt ogrodowy /płd./ i środkowy przecięte są osiowo przez prostokątny salon. Na piętrze dwa trakty: płn. i środkowy. Ryzality narożne kryte płaskim dachem 4-spadowym, nad połową salonu taras. Piętro kryte płaskim dachem dwuspadowym. Wschodni trójboczny ryzalit przechodzi wyżej w ośmioboczną wieżyczkę kryta płaskim dachem stożkowym, ośmiościennym. Elewacje gładkie o narożnikach ujętych w szerokie pionowe pasy, rozczłonowane regularnie oknami. Fronton zwieńczony szczytem o łuku odcinkowym. Od ogrodu półokrągły w rzucie taras z murowana balustradą, z dwubiegowymi schodami z boków. (JB 2023)

Park

Park dworski XIX/XX w. o pow. 2,4 ha.
Informacje pochodzą z książki / Parki i Ogrody Zabytkowe w Polsce - Stan 1991 rok /