Krotoszyn
Województwo:kujawsko-pomorskie
Powiat:żniński
Gmina:Barcin
Rodzaj obiektu:Dwór
Powiat:żniński
Gmina:Barcin
Rodzaj obiektu:Dwór
Rejestr zabytków
Zespół:pałacowy, XVII-XIX w., nr rej.: A/167/1-2 z 16.03.1987Stan obecny
Mieszkania prywatneHistoria
Dwór z XVII w.Wieś od XVI w. znajdowała się w rękach Krotoskich, następnie Grudzińskich i Gałeckich, dla których pod koniec XVII w. wzniesiono tu pierwszy dwór. Po pożarze z 1725 r. dwór został odbudowany, zapewne jeszcze przez Franciszka Zygmunta Gałeckiego. W XIX w. właścicielami majątku została rodzina Brzeskich. Początkowo byli to Jan i Katarzyna, następnie Amilkar i Rozalia Teresa z d. Karska. Ich synowie to Erazm (1846-1928) i Józef Julian (1849-1926). W 1929 r. majątek przejął syn Józefa Juliana, Erazm (2) Brzeski. W 1926 r. areał dóbr liczył 914,3 ha, w tym było 676,75 ha ziem uprawnych, 53,03 ha łąk i pastwisk, 151,47 ha lasów i 33,05 ha nieużytków. Majątek przynosił w tamtym czasie 1826 talarów czystego dochodu gruntowego. Wojnę przeżyli liczni potomkowie Brzeskich: z linii Erazma: Leon (zm. w 1947 r.) oraz liczni potomkowie jego rodzeństwa m.in. zmarły w 1951 r. Seweryn Tomasz, w 1986 r. Zygmunt, czy Olgierd Wojciech Brzeski w 2000 r. Spośród potomków Józefa Juliana wojnę przeżyli: Maria (zm. w 1966 r.), Celina (zm. w 1977 r.), Józefa Emilia (zm. w 1959 r.), Erazm (zm. w 1980 r.) i Wanda (zm. w 1978 r.).
Opis
Budynek murowany, piętrowy, z podpiwniczeniem i ryzalitem od strony frontowej. Nad wejściem znajduje się balkon. Elewacja ogrodowa z dwuosiowym ryzalitem zwieńczona jest szczytem, w którym umieszczono oculus. Dwór posiada czterospadowy dach z lukarnami.Park
Park krajobrazowy z 1870 r., o pow. 4 ha. W parku rośnie kilkaset cennych, wiekowych drzew. Są to głównie dęby szypułkowe, jesiony wyniosłe, klony zwyczajne, olchy czarne i graby tworzące piękną aleję przy parkowym stawie. Topole białe tworzą zielone altany, rośnie szpaler robinii akacjowych. Na szczególną uwagę zasługują: iglicznia trójcierniowa, czteropniowy klon zwyczajny oraz robinia akacjowa o imponującym obwodzie 240 cm. Z iglaków najczęściej spotykane są świerki zwyczajne oraz modrzewie europejskie. Ze względu na wiek i różnorodność drzew, park został wpisany do rejestru zabytkowych parków w Polsce. W 1976 r. ustalona została strefa ochrony konserwatorskiej założenia pałacowo - parkowego i dawnego folwarku.Inne
Zabudowania folwarczne z XIX w.tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011
Komentarze
Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.Przy okazji cieszę się, że jesteśmy jedynym portalem w necie, który już nie powiela bzdurnej informacji, że ostatnim właścicielem Krotoszyna był Hamilkar Brzeski. Co ciekawe, osoba taka nigdy nie istniała, a imię to jest wynikiem jednego z wielu błędów pani R.K.
Nie znam błędów pani R. K., ale z pewnością poprzez zastosowanie imienia jednego z dziedziców Krotoszyna w formie \"Hamilkar\" nie popełniła błędu, a nawet z faktu, że nazwę folwarku wyprowadzono właśnie z od tej formy, mamy prawo sądzić, że imię \"Hamilkar\" jest bardziej poprawne niż \"Amilkar\", bowiem jest zgodne z duchem czasów, gdy Hamilkar Brzeski lub jego najbliżsi stąpali jeszcze po krotoszyńskiej ziemi.
Chciałbym zwrócić uwagę na fakt popełniania błędów w wielu wydawnictwach. Zawsze jako datę powstania wsi podaje się rok 1361, jako sprzedaż przez klasztor w Łeknie. Data założenia wsi to rok 1282.
Brzescy właścicielami Krotoszyna zostali w roku 1830.
Co do parku, graby nie rosną przy, a prowadzą do stawu, którego de facto już nie ma, pozostały tylko murowane schodki. Kolejny staw jest obecnie oczyszczony, trzeciego widniejącego na mapkach (projektantem parku był Antoni Denizot) juz nie ma. Drzewostan ulega też zmianie, ostatnią \"inwentaryzają\" jest dokument opracowany przez P. S. Ślęzaka.
Jeśli chodzi o sam budynek pałacowy, warto wspomnieć o przebudowie wewnętrznej (czasy przedsiębiorstw PGR) która to pozbawiła pałacu sali balowej (połuniowa strona pałacu).
Dziękujemy za cenne uwagi, szczególnie opis bieżących zmian w obiekcie i w parku. Sugerowałbym też zawarcie ich w tekście, bądź też zredagowanie go po swojemu, korzystając z opcji \"zasugeruj zmiany\". Pozdrawiam, MK.
Ale dla zmniejszenia zawodu dodam jeszcze, że podobny przypadek odnosi się do miasta Łabiszyna. Mianowicie szczyci się ono wzmianką z roku 1247, a nie dotyczy ona Łabiszyna w woj. kujawsko-pomorskim, a Łabiszynka (dawniej zwanego Łabiszynem) w woj. wielkopolskim. W tym przypadku to nawet wytrawni historycy przejęli niewłaściwą interpretację źródła i bez jej weryfikacji powielają w swoich publikacjach. W ten sposób wiele miejscowości ma prawdopodobnie zbyt stare \"przysposobione\" początki.