
miejce po dworze 1983, zdjęcie Jarosław Bochyński
Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Zabłocie
Województwo:podlaskie
Powiat:siemiatycki
Gmina:Nurzec - Stacja
Rodzaj obiektu:Dwór
Powiat:siemiatycki
Gmina:Nurzec - Stacja
Rodzaj obiektu:Dwór
Stan obecny
Dwór nie istniejeHistoria
Pierwszy folwark w Zabłociu powstał prawdopodobnie w II połowie XVII w. podczas trzebieży lasów królewskiej dzierżawy pokaniewskiej, do której Zabłocie należało (jeszcze w 1662 r. odnotowano nazwę Pokaniewo – Zabłocie). W 1662 r. Pokaniewo – Zabłocie dzierżawił Marcin Oborski, starosta liwski. W latach 1672-1674 Zabłocie, wchodzące w skład starostwa pokaniewskiego pozostawało w rękach kasztelana podlaskiego. Prawdopodobnie po 1792 r. stało się własnością prywatną, gdyż w 1808 i 1811 r. właścicielką Zabłocia była już Felicjanna z Piotrowiczów Kurzeniecka, wdowa po łowczym ziemi bielskiej Tomaszu.W końcu XVIII w. lub na początku wieku XIX powstała w Zabłociu klasycystyczna kompozycja ogrodowa z dużym kanałem otaczającym z dwóch stron i przecinającym park. Poprzeczne ramię kanału położone było na głównej osi kompozycyjnej, która biegła poza tym wzdłuż osi drogi wiodącej do Pokaniewa. Teren parku ograniczało kilka prostych alei, a jedną z osi poprzecznych wyznaczało ramię kanału przecinające park. Biegnąca w alei droga z Pokaniewa pełniła też rolę głównej, reprezentacyjnej alei dojazdowej.
W II połowie XIX w. właścicielami Zabłocia byli Wilczewscy – w 1862 r. i 1886 r. notowany był jako właściciel Franciszek Wilczewski, syn Antoniego, posiadający też folwark Maksymowszczyzna koło Hajnówki.
W tym okresie założenie zostało przebudowane na park krajobrazowy. W pobliżu drogi do Nurca wzniesiono wtedy nowy dwór o rzucie w kształcie litery „L”, a na północny zachód od dworu, na osi głównej urządzono przed tym dworem kolisty podjazd. Oś główną podkreślała aleja lipowa i brukowana wówczas droga. Sprzed dworu wybiegała droga równoległa do osi głównej, prowadząca do kanału i przecinająca się w jego sąsiedztwie z inną drogą, prostopadłą do głównej osi. Od północnego-zachodu park zamykała aleja wychodząca na północne zakończenie kanału i biegnąca wzdłuż kanału równolegle do osi głównej poprowadzonej przez środek ramienia kanału. Wnętrza parkowe wypełniały trawniki ze swobodnymi grupami drzew i krzewów różnych gatunków, a północno-wschodnia część parku miała charakter leśny.Na granicy parku, na zakończeniu alei prostopadłej do głównej osi, ustawiono drewnianą rządcówkę. Na północny-zachód od niej stały zabudowania gospodarcze sąsiadujące z sadem graniczącym z parkiem i z drogą do Nurca. Park i sad ogrodzone były drewnianymi parkanami z bramami. W skład założenia wchodził także drugi kompleks zabudowań gospodarczych, który z kolei mieścił się naprzeciw parku, po drugiej stronie traktu nurzeckiego. W tym czasie założenie zajmowało teren o powierzchni około 15 ha.
Jeszcze w 1902 r. Zabłocie należało do Wilczewskich.
W folwarku Zabłocie w 1921 zamieszkiwało 112 osób, wśród których 93 było wyznania rzymskokatolickiego, 18 prawosławnego a 1 mojżeszowego. Jednocześnie 103 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, a 7 białoruską,1 żydowską i 1 inną. Było tu 12 budynków mieszkalnych
W okresie międzywojennym, aż do 1939 r. stanowiło własność rodziny Wisłockich – w 1928 r. należało do Franciszka Wisłockiego.
Po II wojnie światowej zostało rozparcelowane i stało się własnością kilku rolników, co w krótkim czasie doprowadziło do dewastacji. Sad i wschodnią część parku wycięto, zamieniając je na pola uprawne i pastwisko. Północna część parku zarosła lasem, a brzegi kanałów zarosły młodym olsem. Miejsce po dworze zarosły krzaki.
Zachowała się, chociaż bardzo zdewastowana, ta część parku, która sąsiaduje z główną osią kompozycji, na której, w latach 80. XX w. przy błotnistej drodze widać było jeszcze śladu kolistego podjazdu przed nieistniejącym już dworem. (JB2024)
Park
Pozostałości parku dworskiego z 2 poł. XIX w. o pow. 6,5 ha.Informacje pochodzą z książki / Parki i Ogrody Zabytkowe w Polsce - Stan 1991 rok /
Inne
Źródła:http://www.ogrodowy.minigo.pl – artykuł Ewa Bończak-Kucharczyk, Józef Maroszek
Ewidencja założenia dworsko-ogrodowego w Zabłociu - Ewa Bończak-Kucharczyk, Z. Cybulko, T. Wierzbicka-Maroszek.
zdjęcia 1983 - Ewa Bończak-Kucharczyk
Komentarze
Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.Ten obiekt nie został jeszcze skomentowany.