Skatalogowanych zabytków: 11364
Zarejestruj się
Miniatura Dąbrówka
2014, zdjęcie Marek Kujawa
Miniatura DąbrówkaMiniatura DąbrówkaMiniatura Dąbrówka

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Marek Kujawa

Dąbrówka

Gut Dombrowko

Województwo:kujawsko-pomorskie
Powiat:mogileński
Gmina:Mogilno
Rodzaj obiektu:Dwór

Stan obecny

Własność: Agro Dąbrówka Spółka z o.o.

Historia

Dąbrówka to duża i stara wieś leżąca ok. 6 km na płn.-wschód od Mogilna. Pierwsze wzmianki o niej pochodzą z XV w., kiedy to właścicielami byli Markowscy herbu Szeliga. Wieś w tamtym czasie dzieliła się na Dąbrówkę Wielką i Małą. Przez jakiś czas tutejsi Markowscy od jej nazwy przyjęli nazwisko Dąbrowskich, jednakże później powrócili do pierwotnej formy swojego nazwiska, co jak na tamte czasy było zjawiskiem rzadko spotykanym. W 1. poł. XVIII w. znajdujemy tu Wawrzyńca Koryckiego, który w 1730 r. zaślubił Mariannę Zbijewską. Ta zmarła zaledwie 7 lat później i pochowana została w miejscowym kościele. Drugą żoną Wawrzyńca była Joanna z Jasińskich, z którą miał kilkoro potomstwa, m.in. synów: Antoniego i Michała. Po 1750 r. dziedzicem był już Franciszek Skotnicki (zm. w 1759 r.), ożeniony z Anną ze Śliwińskich. W 1755 r. zmarła ich 8-letnia córeczka Wiktoria, a w 1763 r. kolejne dzieci: Walentyn i Petronella. Ostatnim polskim dziedzicem w XVIII w. był Wojciech Mańkowski herbu Zaręba, następnie wieś znajdowała się w rękach niemieckiej rodziny von Borck. W 1877 r. zmarł dziedzic Eduard Arthur von Borck, syn Andreasa Samuela von Borck. W 1885 r. areał gruntów należących do folwarku liczył 2892 morgi. Na terenie wsi znajdowało się 10 domów, zamieszkałych przez 194 osoby, w tym 58 ewangelików i 136 katolików. Był tu także kościół, który należał do dekanatu gnieźnieńskiego. Dwór otoczony był od zachodu i południa pięknym parkiem krajobrazowym z wieloma egzotycznymi gatunkami drzew i krzewów. W 1926 r. właścicielem majątku był Franciszek von Borck. Łączny areał liczył 676 ha, w tym 620 ha ziem uprawnych, 40 ha lasów, 14 ha nieużytków i 2 ha wód. Przynosił czysty dochód gruntowy w wysokości 2426 talarów. Specjalizował się w reprodukcji uznanych nasion zbóż; na terenie majątku była też owczarnia zarodowa rasy Merinos. W 1930 r. wieś liczyła 340 mieszkańców. We wsi były także zakłady ogrodnicze i gorzelnia należąca do zarządcy majątku - Ottona Colbego. W latach 1939-1945 wieś nosiła nazwę Dombrowko. W folwarku w czasie wojny pracowały m.in. żydówki z hitlerowskiego obozu karno-izolacyjnego w Szczeglinie - majątku także należącym do rodziny von Borck. Po wyzwoleniu Polski dobra te zostały przejęte przez Skarb Państwa Polskiego. Przez wiele lat działał tu PGR, zlikwidowany w latach 90. XX w. Na fundamentach wyburzonego dworu zbudowano nowy biurowiec, obecnie należący do prywatnej firmy rolnej. Firma wyremontowała historyczne budynki spichlerza i gorzelni, a w ostatnich latach także XIX-wieczną stajnię.
Opracowanie własne na podst. dostępnych źródeł i badań terenowych.
(M.K.) Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Na chwilę obecną nie posiadamy zdjęć archiwalnych dworu. Na jego fundamentach wznosi się budynek administracyjno - mieszkalny..

Park

Pozostałości parku z XIX w., niegdyś o pow. 1,45 ha, rozciągają się po zach. stronie folwarku. Częściowo otoczone są murem. Większość drzew została wycięta podczas tworzenia boiska do koszykówki. Pomimo tego park stanowi skupisko cennej zieleni wśród pól otaczających wieś.

Inne

Kaplica p.w. błogosławionej Karoliny Kózkówny w Dąbrówce, erygowana w 2002 r., poświęcona w 2003 r. Znajdują się tu jedyne w Polsce północnej relikwie błogosławionej Karoliny.

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Ten obiekt nie został jeszcze skomentowany.