Komierowo

Stan obecny

Własność prywatna.
Hotel, restauracja.

Historia

Pałac z
Wieś wzmiankowana jest po raz pierwszy w 1376 r. Z Komierowem przez ponad 900 lat wiązały się losy najstarszego rodu na Pomorzu - rodziny Komierowskich herbu Pomian. Za protoplastę tego starego rodu podania uważają Sobiesława Bossutę - czeskiego rycerza, który w 965 r. przybył do Polski wraz ze ślubnym orszakiem czeskiej księżniczki Dobrawy, późniejszej żony Mieszka I. On to nagrodził rycerza za wierną służbę nadając mu dobra na Krajnie: Włościbórz i Komierowo. Ród Komierowskich przyjął nazwisko od nazwy wsi. Herbarz Bonieckiego wymienia jako założyciela rodu Piotra Komierowskiego. Kolejne pokolenia Komierowskich są przykładem patriotyzmu, przywiązania do Polski, trwania na Komierowie jak na kresowej strażnicy.
Wybudowali tu obronny dwór, który uległ zniszczeniu w 1656 r. Na jego miejscu Piotr Komierowski wybudował w 1680 r. parterowy dwór barokowy. Na przełomie XIX i XX w. Roman Komierowski przebudował barokowy dwór na pałac w stylu pseudogotyckim, według projektu Wiktora Stabrowskiego. Po śmierci Romana Komierowskiego majątek odziedziczył jego syn, Tomasz, który w latach 1924-1929 rozbudował pałac w stylu neobarokowo-klasycystycznym, według projektu architekta Adama Ciborowskiego.
Ostatniego gospodarza na Komierowie, Tomasza, zastrzelili Niemcy we wrześniu 1939 r. Wojna nie oszczędziła zbiorów pałacowych, biblioteki i kolekcji portretów rodzinnych, gromadzonych pieczołowicie od XV w.
W latach powojennych pałac pełnił różne funkcje: ośrodka pracy dla więźniów, magazynu, siedziby PGR, ośrodka młodzieżowych obozów jeździeckich. Syn ostatniego właściciela majątku, Andrzej, zamieszkał po wojnie poza granicami Polski. Wrócił do ojczyzny w 1991 r. z nadzieją odzyskania Komierowa, ale zmarł w 1994 r. w Bydgoszczy. Zgodnie z jego życzeniem, został pochowany na komierowskim cmentarzu. W 1997 r. pałac kupiła jego żona, która przekazała go Komierowskim z mazowieckiej linii rodu.
W ostatnich latach pałac został wyremontowany i przeznaczony na cele turystyczne.

Opis

Pałac jest murowany z cegły i tynkowany. Piętrowa budowla na planie prostokąta zdobiona ryzalitami,posiada dach mansardowy. Środkowy ryzalit akcentują dwie pary kolumn z jońskimi głowicami dźwigającymi trójkątny tympanon. Pierzeję zachodnią urozmaica taras wsparty na dwóch arkadach. We wnętrzu podziwiać można m.in. wspaniałą klatkę schodową i piec flamandzki o wysokości 185 cm. Po bokach elewacji frontowej znajdują się dwie oficyny flankujące otwarty dziedziniec z podjazdem z 1919 r.

Park

Park krajobrazowy z 1 poł. XIX w. o pow.15ha. Kompozycja parku bazuje na naturalnych elementach otoczenia. Atrakcją parkową są stawy kaskadowe zasilane rowem melioracyjnym. Z pałacowej skarpy rozciąga się widok nie tylko na cały park ale również na otaczające go pola i lasy.
Napotkamy tu cenny i różnogatunkowy starodrzew, w tym pomniki przyrody: 8 dębów, lipa drobnolistna i lipa pięciopniowa, oraz cis pospolity. Oprócz tego graby, klony, brzozy, modrzewie, i wiele innych, oraz bogaty podszyt.
Walory historyczne i krajobrazowe spowodowały, że miejscowość została umiejscowiona na historycznych szlakach: "Szlak Rycerza Bossuty", oraz "Szlak Generała Jakuba Komierowskiego.

Inne

Kaplica grobowa rodziny Komierowskich z 1911 roku.
Zabudowania gospodarcze.
Oficyna z 1919 r.

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011