Jelenia Głowa

Stan obecny

Prawdopodobnie własność J.S.T.
Mieszkania

Historia

Dwór z pocz. XX w.
Wieś w czasach staropolskich nie istniała, a jej przyszłe grunty wchodziły od XIII w. w skład dóbr Trzcinica. W XV w. były to tereny powiatu wieluńskiego i aż do 1812 r. należały do rodu Trzcińskich. Niewielki folwark powstał tu najwcześniej w poł. XIX w. - w 1843 r. na pewno jeszcze nie istniał, gdyż na majętność trzcinicką składały się: Aniołka, Janówka, Krok, Kuźnica, Kwasielina, Piła, Piotrówka, Pomiany, Siemionka oraz Szczotki. Po utworzeniu folwarku, dla jego zarządców wzniesiono dworek zlokalizowany w obrębie folwarku. Miejsce to pod koniec XIX w. nie posiadało jeszcze swojej unikatowej nazwy i na mapie opisane jest po prostu jako Strenze, czyli identycznie jak Trzcinica. W 1885 r. folwark leżał na terenie powiatu ostrzeszowskiego, w pobliżu granicy ze Śląskiem. Nazwa „Jelenia Głowa” w tymże roku na pewno jeszcze nie istniała, gdyż nie jest wymieniona nie tylko w składzie dóbr trzcinickich, ale także jako osada wchodząca w skład parafii. Zapewne utworzono ją dopiero w okresie po 1920 r. Z braku jakichkolwiek zapisek o folwarku możemy jedynie domniemać, że jego właścicielem w okresie międzywojennym był Niemiec nazwiskiem Maksymilian Blau – właściciel dóbr Trzcinicy. Opisywany dwór oraz park prawdopodobnie powstały dopiero w latach 30./40. XX w. Starszy (widoczny na mapach od 1893 r.) dwór znajduje się dalej na płn., w zach. pierzei dawnego podwórza gospodarczego. Przy dawnej siedzibie mieszkalnej zarządców folwarku, żaden park nie istniał. Były tu za to aż dwie szkoły; jedna kilometr na płd. od folwarku, zaś druga ok. 300 m. w kier. N-W. W okresie 2. wojny światowej folwark nosił nazwę Hirscheck. Po wojnie utworzono tu Państwowe Gospodarstwo Rolne, zlikwidowane na podst. ustawy rządu Jana Krzysztofa Bieleckiego, w październiku 1991 r. W późniejszym okresie dwór przeszedł zapewne pod zarząd J.S.T. i przeznaczony został do celów mieszkaniowych.
Źródła:
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich... 1880-1902;
Księga Adresowa Gosp. Rolnych woj. Poznańskiego, 1926;
Geoportal;
Mapster:
17067 @ Karte des Deutschen Reiches 1:100 000 - Generalstabskarte /1870 - 1944/
- plik mapy: KDR100_324_Kosten_ca1893_DRMC5820324.jpg
13526 @ WIG - Mapa Szczegółowa Polski 1:25 000 /1929 - 1939/
- plik mapy: P44-S26-A_NOWA_WIES_KSIAZECA_1936.jpg
11772662 @ Topographische Karte 1:25 000 (Meßtischblatt) cz. wschodnia (Ostdeutschland) /1870 - 1945/
- plik mapy: 4873_Reichthal_1944_BCUWr7231-33721-44471.jpg
Strona: http://www.kepnosocjum.pl/photogallery.php?photo_id=39261
Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Dwór wzniesiony na planie prostokąta w dł. osi N-S, fasadą skierowany na wschód, parterowy, nakryty czterospadowym dachem, z ryzalitami w obu dłuższych elewacjach i facjatkami w krótszych połaciach dachu. Ponadto w dachu umieszczono lukarny typu wole oko, doświetlające poddasze.

Park

Pozostałości parku z 1. poł. XX w. o pow. ok. 0,5 ha, niegdyś ok. 1,5 ha. Obecnie większość drzew jest wykarczowana i koncentruje się wokół dworku. Niegdyś drzewostan rozciągał się dalej na płn. i na płd. od budynku.

Inne

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011