Lubochnia

Stan obecny

Własność Agencji Rynku Rolnego.

Historia

Dwór z XIX w.
Wieś wymieniona została już w Liber Beneficiorum Jana Łaskiego, na pocz. XVI w., jednak jej pierwszych właścicieli (posesorów) znajdujemy dopiero w poł. XVIII w. Informacje z tego okresu sugerują, że wieś należała do kanoników z Trzemeszna i przez wieki pozostawała w dzierżawie. W latach 1741-1755 dzierżawcą Irzykowa, Lubochni i Ostrowitego z folwarkami Raszewo i Żeleźnia był Marcin Podgórski, brat księdza Franciszka Salezego, kanonika Św. Jerzego na zamku gnieźnieńskim, penitencjarza katedralnego i pisarza konsystorza w 1737 r. Ożeniony był z Marianną Możańską, zmarł 21 czerwca 1755 r., zaś żona 21 sierpnia tego samego roku. Oboje pochowani zostali w Trzemesznie. Mieli sześcioro dzieci: Marcelego, Bonawenturę, Jana, Antoniego, Hilarego i Antoninę. W 1766 r. znajdujemy zapiskę, gdzie Hilary ceduje bratu swe prawa do majątku, zaś dwa lata później wszyscy bracia cedowali je siostrze, zamężnej za Macieja Bronowskiego. Kolejnymi posesorami Lubochni byli Zaborscy i Młodzianowscy. W 1821 r. Józef Młodzianowski ożenił się z wdową po Jakubie Zaborskim. Kolejnymi dzierżawcami byli Antoni Prądzyński i Apolonia de Szultze. W latach 1822-1836 w Lubochni rodziły się ich dzieci: Jan Karol, Marianna Petronella, Józef Antoni, Stanisław Kostka Marcin, Antoni Hieronim i Wiktoria Teresa. W 1837 r. dziedzicami byli już Józef Dąbrowski ożeniony z Augustyną de Fergieny (?) a następnie (ok. 1840) Apolinary Cembrowicz. W 1885 r. na Lubochnię składała się gmina wiejska, folwarki: Kujawki i Zdroje oraz młyn Lubochnia. Było tu łącznie 31 domów z 308 m-cami, w tym 230 katolików i 78 ewangelików; 143 analfabetów. Niestety nie znamy nazwisk kolejnych właścicieli ani budowniczych dworu; wieś zapewne przeszła w ręce niemieckie i stąd brak zapisek w dalszych aktach grodzkich i ziemskich. Majątek leżał na tzw. obszarze gminnym i w 1926 r. liczył 115 ha, dostarczając 150 talarów czystego dochodu gruntowego. Właścicielką była Antonina Kępińska (1893-1959) z Poznania. W okresie międzywojennym Lubochnia znajdowała się w pow. poznańskim i w 1930 r. liczyła 243 m-ców. Po wojnie dawne dobra stały się własnością Skarbu Państwa Polskiego, zaś Lubochnia zwykłą wsią chłopską. Niestety nawet plan odnowy wsi nie precyzuje, co stało się z tutejszym dworem. Na podst. analizy zdjęć satelitarnych i map archiwalnych sądzimy, że jest to budynek wznoszący się po wschodniej stronie parku.
Źródła:
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich... 1880-1902;
Teki Dworzaczka (Regesty) Biblioteki Kórnickiej P.A.N.;
Wielka Genealogia Minakowskiego;
Księga Adresowa Gosp. Rolnych Woj. Poznańskiego, 1926;
Sołecka Strategia Rozwoju Wsi Lubochnia w gminie Gniezno na lata 2016-2021;
13476 @ WIG - Mapa Szczegółowa Polski 1:25 000 /1929 - 1939/;
Geoportal.
Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Zespół dworski w Lubochni znajdował się pośrodku wsi. Układ przestrzenny założenia jest w znacznej mierze zachowany, aczkolwiek nie przypomina "typowego" folwarku z podwórzem gospodarczym. Przebudowanym dworem jest zapewne budynek mieszkalny nr 3, wzniesiony na planie zbliżonym do litery "H", fasadą zwrócony na wschód.

Park

Park dworski z XIX w. a raczej jego pozostałości, zajmuje działkę ew. nr ...58/2 o pow. 0,5397 ha (Geoportal, 04.07.2017 r.). Niegdyś rozciągał się dalej na południe o czym świadczy szpaler drzew ciągnący się w kier. płd.-wschodnim oraz mapy archiwalne i mógł liczyć ok. 1,2 ha.

Inne

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011