Skatalogowanych zabytków: 11364
Zarejestruj się
Miniatura Boguszyn

Zdjęcie archiwalne

Miniatura Boguszyn

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Marek KujawaTadeusz Hieronim ( tedesse ) Rzepka

Boguszyn

Buchenhof

Województwo:wielkopolskie
Powiat:leszczyński
Gmina:Włoszakowice
Rodzaj obiektu:Dwór

Stan obecny

Własność prywatna.

Historia

Dwór z XIX w.
Wieś znana już w XV w., kiedy to jej właścicielami byli m.in. Rozdrażewscy. Folwark w Boguszynie przez wieki należał do majętności Bronikowo i dlatego rodzimi mieszkańcy nazwali się Bronikowskimi. Za panowania króla Zygmunta Augusta, rodzina Bronikowskich przeszła na luteranizm i oddała kościół protestantom, którzy trzymali go do XVI w. W poł. XVII w. świątynia była już zrujnowana, a odbudował ją Franciszek Zbyszewski. W okresie 2. wojny szwedzkiej, czyli tzw. „potopu”, Szwedzi złupili kościół, zrabowali wszystkie kosztowności i sprzęty. Oprócz Bronikowskich części wsi należały w różnych okresach do Rozdrażewskich, Słupskich, a od 1642 r. – Zbyszewskich. Od 1659 r. dziedzicem części był Krzysztof Jaraczewski, podsędek wschowski. W kolejnych latach współdziedzicem został Łukasz Jaraczewski h. Zaremba. W 1690 r., już jako dziedzic Boguszyna, wymieniony jest Jan Franciszek Jaraczewski. W tym okresie w Boguszynie wznosił się też pierwotny dwór Jaraczewskich. W 1737 r. zmarł Hieronim Franciszek Jaraczewski, dziedzic dóbr: „Bronikowo, Boguszyno, Blutkowo, Lipno, Jaraczewo, Gola, Niedzwiady, Masłowo, Lenna Góra, Trambinek...”. Jaraczewscy byli właścicielami dóbr do czasu gdy znalazły się one pod panowaniem pruskim i później, co najmniej do 1835 r. Ostatnim z Jaraczewskich na Bronikowie i Boguszynie był Julian Tadeusz Jaraczewski (1797-1867), oficer powstania listopadowego i w. p., porucznik armii Królestwa Polskiego, ożeniony z Antoniną Koszutską h. Leszczyc, z którą mieli ośmioro dzieci: Stefanię, Włodzimierza, Eleonorę, Edwarda, Wincentego, Mścisława Jana, Marię, Tadeusza i Gustawa. W latach 1815-1848 wieś leżała w powiecie kościańskim (Kostem) rejencji poznańskiej. Boguszyn nadal stanowił część majątku Bronikowo. Wieś leżała w okręgu śmigielskim pow. kościańskiego. Ok. 1847 r. majątek należał do Niemca - Förstera. W 1837 r. Boguszyn liczył 250 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 29 dymów. W 1880 r. dzielił się na wieś i folwark. We wsi znajdowało się 31 domów zamieszkałych przez 222 osoby wyznania katolickiego (71 analfabetów). Poza tym Bronikowo stanowiła sama wieś z 46 domami i 295 mieszkańcami.
W 1885 r. na Bronikowo składały się 4 miejsca: wieś szlachecka i dominium Brunke, folwark Boguszyn, Podszmigiel i młyn Błutkowo. Dominium liczyło ogółem 4918 mórg. W 1926 r. właścicielem majątku był Otton Förster. Na łączny areał liczący 579,59 ha, składało się 325 ha ziem uprawnych, 73 ha łąk i pastwisk, 175 ha lasów i 6,59 ha nieużytków. Czysty dochód gruntowy wykazywany w celu oszacowania podatku wynosił 1208 talarów. Do majątku należała także suszarnia. W 1926 r. wieś liczyła 428 m-ców. Była tu karczma B. Włodarczaka i wiatrak A. Nowaka. Försterowie byli właścicielami folwarku do 1945 r. Po wojnie dobra przejął Skarb Państwa Polskiego. Na terenie dawnego majątku przez wiele lat mieściła się Spółdzielnia Produkcyjna.
Źródła:
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich... 1880-1902;
Księga Adresowa Gospodarstw Rolnych Woj. Poznańskiego 1926;
Wielka genealogia Minakowskiego (Sejm Wielki) M. Minakowskiego;
Geoportal, Mapster.
Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Dwór wzniesiony na planie wydłużonego prostokąta, piętrowy, nakryty dachem płaskim krytym papą. W elewacji ogrodowej (od zachodu) znaczny ryzalit z wejściem do budynku.

Park

Park z XIX w. o pow. 3,76 ha. W środkowej części staw, południowa - wykarczowana, w północnej, w obniżeniu terenu drugi staw. Niegdyś stawy połączone były kanałami. Podwórze gospodarcze znajduje się we wsch. części założenia. Układ przestrzenny zespołu dworskiego w znacznej mierze zachowany; park zaniedbany.

Inne

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Ten obiekt nie został jeszcze skomentowany.