Kraków - Dwór Kossakówka

Historia

Neogotycki dworek Kossakówka z poł. XIX w. położony w pobliżu Wawelu.
Od 1869 roku siedziba rodu Kossaków

Opis

Dworek Kossakówka, neogotycki dworek, od 1869 roku dom rodziny Kossaków

Dom ten zakupił w 1869 roku nestor rodu Juliusz Kossak i zamieszkał tam wraz z żoną i pięciorgiem dzieci.
Początkowo willę przy placu Latarnia (nazwę placu zmieniono po śmierci malarza w 1899 roku) nazywano "Wygodą".
Zamieszkała w niej najpierw żona Juliusza z dziećmi, bo sam artysta przebywał w Monachium, gdzie studiował malarstwo.
Dom składał się z dwóch części: jedna z nich przeznaczona była dla kobiet (później, gdy mieszkała w nim sama pani Juliuszowa, nazywano tę część "Domem babci", w końcu "Jerzówką").
Całość otoczona była ogrodem, a położenie na obrzeżach miasta i sąsiedztwo pobliskiego parku, czyniło z niej prawdziwie sielską przystań dla artysty Kossaka.
Tu stworzył pracownię, tu malował swoje obrazy.

Kossakówka zawsze tętniła życiem.
Aż do II wojny światowej była domem otwartym dla inteligencji i sfer artystycznych Krakowa.

Można tam było spotkać: Adama Asnyka, Henryka Sienkiewicza, Stanisława Witkiewicza, Józefa Chełmońskiego Juliana Fałata, Juliana Tuwima, Boya, Józefa Conrada czy Ignacego Paderewskiego i wielu jeszcze innych, znanych artystów malarzy, muzyków, pisarzy i aktorów.

W roku 1884 willę przejął od ojca syn Wojciech. Od tej pory w Kossakówce były już dwie pracownie dwóch wybitnych polskich malarzy.

Troskę o gniazdo rodzinne przejęła po babci Juliuszowej nowa pani Kossakowa - Maria Wojciechowa.
Tym samym Kossakówka stała się domem rodzinnym dla następnego pokolenia tej artystycznej rodziny, dzieci Wojciecha: Jerzego Kossaka, Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej i Magdaleny Samozwaniec.

W roku 1942, po śmierci Wojciecha dom przejął jego syn Jerzy.
Po wyjeździe sióstr, mieszkał tam razem ze swoją córką Marią z pierwszego małżeństwa, z drugą żoną Elżbietą Dzięciołowską-Śmiałowską i córkami z drugiego małżeństwa, Glorią i Simoną.

Po wojnie groziło Kossakówce wyburzenie, ale uchroniła ją postawa Elżbiety, żony Jerzego, która wywalczyła u ówczesnego ministra kultury uznanie Kossakówki za pamiątkę narodową.

25 maja 1960 roku budynek został wpisany do rejestru zabytków.
Dom został wyremontowany, jednak na tym zakończył się protektorat państwa.
W latach 80. XX dworek zaczął podupadać.

Nieuregulowana sytuacja prawna posiadłości nie pozwala na pozyskanie sponsorów i ratowanie tej historycznej posiadłości rodu Kossaków, która znajduje się w stanie ruiny.

wg wikipedii