Więcbork

Stan obecny

Szpital Powiatowy im dr Adama Gacy i dr Józefa Łaskiego.

Historia

Dwór z k. XVIII w.
Pod koniec XVIII w. zamek Potulickich w Więcborku był w kiepskim stanie technicznym i dlatego w 1794 r. na tzw. "Ostrówku" Michał Potulicki h. Grzymała, starosta borzechowski, wybudował nowy dwór. Tam przeniosło się życie towarzyskie, a po opuszczeniu zamku przez mieszkańców popadł on w ruinę i został ostatecznie rozebrany. Nowy budynek pełnił swoją funkcję ośrodka zarządu dóbr zaledwie do 1821 r., czyli momentu sprzedania go berlińskiemu bankowi. Później stał się własności domeny, a konkretnie jej ówczesnego urzędu skarbowego. Nie wiemy co dalej z budynkiem zrobili Prusacy. Na pewno był przebudowywany pod koniec XIX w., o czym świadczy data umieszczona na fundamentach - 1890. W każdym razie przetrwał on do czasów obecnych, a w latach 70. XX w. został przebudowany na szpital miejski. Zachowały się także niektóre sąsiadujące budynki, po przebudowie przystosowane do nowych celów.
Źródła:
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich... 1880-1902
Wikipedia
Geoportal, Mapster
Teki Dworzaczka (Regesty) Biblioteka Kórnicka PAN
Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Piętrowy dwór, wzniesiony na planie prostokąta w dłuższej osi zbliżonej do W-E, jeszcze w 2. poł. XIX w. wznosił się po płn. stronie drogi wiodącej prosto do zamku. Na północ od budynku znajdował się niewielki park, a jeszcze dalej na północ podwórze gospodarcze, założone na planie litery "U". W późniejszym okresie całkowicie zmienił się układ komunikacyjny tej części miasta. Przed 2. wojną światową zniknęły też zabudowania folwarku. Po przebudowie w latach 70. XX w. budynek dawnego dworu w niczym nie przypomina oryginału.
Układ przestrzenny dawnego zespołu dworskiego jest czytelny tylko w swoich ogólnych zarysach. Nie istnieje większość dawnych budynków, a te zachowane, po przebudowie i remontach całkowicie zmieniły swoje przeznaczenie.

Park

Pozostałości parku dworskiego z przeł. XVIII / XIX w. Z dawnego parku zachowało się klika (kilkanaście?) starych drzew, rosnących na płn. od budynku szpitala.

Inne

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011