Sobowo

Stan obecny

Dwór zamieszkany przez kilka rodzin.

Historia

Na początku XIX wieku właścicielem Sobowa był pułkownik Romuald Paprocki, a później jego sukcesorzy, następnie własność Sokołowskich, w roku 1898 jako właściciel figuruje Zygmunt Miszewski, w 1909 Tadeusz Miszewski, a w 1929 Stefan Żółtowski. Po wojnie dwór i folwark przeszły na własność państwa. Do dziś we dworze mieszczą się mieszkania komunalne. Także sąsiadujący z dworem budynek folwarczny przekształcony został przez prywatnego właściciela na budynek mieszkalny.

Opis

Bezstylowa budowla złożona z trzech skrzydeł tworzących kształt zbliżony do litery U. Niespotykana forma dworu jest wynikiem jego niefortunnej rozbudowy na przestrzeni dziesięcioleci. Przypominający bardziej chaotyczny konglomerat oficyn niż siedzibę ziemiańską budynek był od co najmniej XIX wieku sercem majątku Sobowo. Wszystkie jego skrzydła są murowane, przykryte każde innym dachem: naczółkowym, dwu- i czterospadowym. Budynek jest podpiwniczony, dwa skrzydła posiadają mieszkalne poddasze.
Jedno ze skrajnych skrzydeł posiada wejście poprzedzone niewielką, nakrytą czterospadowym daszkiem sionką; oprócz tego budynek posiada jeszcze kilka innych wejść powstałych prawdopodobnie wskutek powojennych przeróbek, kiedy budynek przystosowywano do nowej funkcji. Chaos kompozycyjny budowli potęguje (co też jest w dużej mierze efektem czasów powojennych) różnorodność form i rozmiarów otworów okiennych. Frontowe wejście centralnego skrzydła dworu prawdopodobnie pierwotnie poprzedzał ganek, o czym świadczyć może widoczny dziś wyłom w przydachowym gzymsie. Oprócz wspomnianego gzymsu budynek całkowicie pozbawiony jest detalu architektonicznego. Wspomnieć należy o charakterystycznej lokalizacji tej siedziby ziemiańskiej ? zbudowano ją na jednym z dwóch górujących nad wioską wzgórz. Na drugim z nich stoi XIX-wieczny kościół parafialny.