Skatalogowanych zabytków: 11364
Zarejestruj się
Miniatura Jelenia Góra - Cieplice - Pałac (pl. Piastowski 25/27)
2014, zdjęcie Michał Spychała
Miniatura Jelenia Góra - Cieplice - Pałac (pl. Piastowski 25/27)Miniatura Jelenia Góra - Cieplice - Pałac (pl. Piastowski 25/27)Miniatura Jelenia Góra - Cieplice - Pałac (pl. Piastowski 25/27)Miniatura Jelenia Góra - Cieplice - Pałac (pl. Piastowski 25/27)Miniatura Jelenia Góra - Cieplice - Pałac (pl. Piastowski 25/27)Miniatura Jelenia Góra - Cieplice - Pałac (pl. Piastowski 25/27)Miniatura Jelenia Góra - Cieplice - Pałac (pl. Piastowski 25/27)Miniatura Jelenia Góra - Cieplice - Pałac (pl. Piastowski 25/27)Miniatura Jelenia Góra - Cieplice - Pałac (pl. Piastowski 25/27)Miniatura Jelenia Góra - Cieplice - Pałac (pl. Piastowski 25/27)Miniatura Jelenia Góra - Cieplice - Pałac (pl. Piastowski 25/27)Miniatura Jelenia Góra - Cieplice - Pałac (pl. Piastowski 25/27)Miniatura Jelenia Góra - Cieplice - Pałac (pl. Piastowski 25/27)Miniatura Jelenia Góra - Cieplice - Pałac (pl. Piastowski 25/27)Miniatura Jelenia Góra - Cieplice - Pałac (pl. Piastowski 25/27)Miniatura Jelenia Góra - Cieplice - Pałac (pl. Piastowski 25/27)Miniatura Jelenia Góra - Cieplice - Pałac (pl. Piastowski 25/27)

Zdjęcie archiwalne

Miniatura Jelenia Góra - Cieplice - Pałac (pl. Piastowski 25/27)
Zdjęcie Jerzy Mrozek

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Michał SpychałaBogdan AdlerJerzy MrozekAndrzej KwasikGREGORIUS ...

Jelenia Góra - Cieplice - Pałac (pl. Piastowski 25/27)

Województwo:dolnośląskie
Powiat i gmina:Jelenia Góra
Rodzaj obiektu:Pałac

Rejestr zabytków

Zespół:pałacowy Schaffgotschów z XVIII w.
Obiekt:pałac, nr rej.: 229 z 31.05.1950

Stan obecny

Pałac opuszczony został w lutym 1945r. przez ostatniego ze Schaffgotschów - Fryderyka Gotarda Schaffgotscha .
Jako jedna ze „skrytek” Guntera Grundmanna – pałac gromadził skrzynie z eksponatami muzeów w Warszawie , Krakowie zwożone przez Niemców ..
W/w artefakty przejęła Armia Radziecka po wyzwoleniu ..
Szybko je „uprzątnięto” - by w pałacu urządzić szpital dla żołnierzy ( zajmujący się chorobami wenerycznymi .. sic! ) .
Po opuszczeniu przez Rosjan obiektu – utworzono w nim centrum szkolenia Instruktorów ZHP , oraz Szkołę Podstawową .
Od 1975r . budynek użytkuje Politechnika Wrocławska .

Historia

Do 1935r. Cieplice były wsią wypoczynkową .
Samodzielnym miastem – krótko – bo do 1976r – kiedy przyłączono je do Jeleniej Góry .

Historia Cieplic związana jest ściśle z rodem Schaffgotsch – który od połowy XIVw początkowo był współwłaścicielem a następnie właścicielem miejscowości aż do 1945r.

W 1381r antenat rodu – Gotsche II Schoff (tak początkowo pisali się Schaffgotschowie ) został współwłaścicielem Cieplic .
Współwładała w księstwie Świdnicko-Jaworskim księżna Agnieszka – wdowa po księciu Bolku II .
Po jej śmierci w 1392r. Schoff został właścicielem zamku Chojnik w którym po remoncie postanowił stworzyć siedzibę rodu .
W 1401r Schoff zoastał właścicielem Cieplic .
Początkowo rezydencję rodową w Cieplicach stanowił dwór z ogrodem położony mniej więcej w miejscu obecnego pałacu ..
Po przejściu Schaffgotschów na wyznanie ewangelickie – ok 1550-1560r. rozpoczęto budowę niewielkiego , dwuskrzydłowego pałacu .
Ok 1730r. Johan Anton Schaffgotsch założył nieco na Wsch od pałacu – park .
W 1777r. - za władania Karola Gotharda Schaffgotscha - pożar zniszczył cały zespół pałacowy .
Odbudową ze zgliszcz pałacu w latach 1784-1788 zajął się hrabia Nepomuk Gothard Schaffgotsch – zbudował większy obiekt wzorowany na pałacach wiedeńskich .
Prace nad wnętrzami trwały do 1799r .
Kolejne zmiany wnętrz – to czasy hrabiego Leopolda Gotharda Schaffgotscha – do ok 1810r.


Monumentalną rezydencję (fasada posiada długość 81 metrów) wzniósł książę Johann Nepomucen Schaffgotsch w miejscu renesansowego dworu i domu gościnnego. Pałac wzniesiono w latach 1784-1788 z wykorzystaniem reliktów obu budynków, które pozostały po pożarze z roku 1777. Rezydencja reprezentuje styl dojrzałego baroku w połączeniu z formami wczesnoklasycystycznymi. Autorem projektu jest Johann Georg Rudolf, którego zatrudniono w dobrach Schaffgotschów oraz majątku cystersów krzeszowskich. Dekoracje fasady wykonał Augustin Wagner i kamieniarz Johann Pausenberger. Wnętrza dekorowali w stylu empire, w latach 1789-1809, malarz Anton Paetz i sztukator Johan Joseph Echtler. W latach 1865-1866 przebudowano wnętrza w duchu historyzmu.

Opis

Ogólnie – trójskrzydłowy budynek pałacu powstał na planie prostokąta, jest dwutraktowy, dach czterospadowy, mansardowy z lukarnami, elewacja 21-osiowa. Posiada duże, trzyosiowe ryzality, zakończone półkolistymi kartuszami, w których znajdują się herby Schaffgotschów.

W 1796r pierwotny park – rozbudowano , powstała główna aleja obsadzona włoskimi topolami .
W parku wybudowano galerię – na wzór willi włoskiej .
W 1818r. Pojawiła się brama główna do parku .
W latach 1835-1836 , obok galerii powstał empirowy Teatr .

Inne

W Rejestrze Zabytków :

- zespół pałacowy Schaffgotschów, pl. Piastowski 25/27, XVIII:
- pałac, 1784-88, nr rej.: A/4950/229 z 31.05.1950
- oficyna, pocz. XIX, nr rej.: A/4967/1049/J z 6.11.1990
- park, ob. park Zdrojowy, XVIII-XX, nr rej.: A/4951/230 z 31.05.1950 :
- pawilon zdrojowy, w parku Zdrojowym, k. XVIII, nr rej.: A/4960/1005 z 22.10.1963
- teatr zdrojowy, w parku Zdrojowym, 1833, nr rej.: A/4941/1399 z 18.09.1965
- pawilon spacerowy „Kursaal”, ob. dom zdrojowy „Edward”, Park Zdrojowy 4,
poł. XIX, nr rej.: A/4981/1163/J z 03.06.1994


Geolokalizacja : https://www.google.pl/maps/place/plac+Piastowski+27,+Jelenia+G%C3%B3ra/@50.865077,15.681955,365m/data=!3m2!1e3!4b1!4m2!3m1!1s0x470eddc56130832b:0xa3c2443355801754

Archiwalne zdjęcie: wg. litografii XIX w., ze zbiorów Woj. Biblioteki Publ. w Opolu, wydawca Wacław Bagiński- Wrocław
dodał Jerzy M. polskiezabytki.pl

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Ten obiekt nie został jeszcze skomentowany.